De RUG had de lezing zelf al bedacht als eerbetoon aan de laureaat. ‘We willen hem graag in de spotlight zetten, want dat verdient hij’, zei RUG-woordvoerder Gernant Deekens vooraf. ‘We willen het publiek laten zien wie hij is en wat hem zo bijzonder maakt. En dat kan hijzelf het beste laten zien.’
De tientallen RUG-medewerkers die de lezing hielpen te organiseren, zagen de Martinikerk rond een uur of vier volstromen met toeschouwers. Het publiek bestond vooral uit genodigden, zoals het universiteitsbestuur, faculteitsbestuurders en de burgemeester.
Passie
De ceremonie werd volledig in het Engels gehouden. Feringa legde zijn onderzoek nog maar eens uit. Over zijn nano-auto en het mini-onderzeeërtje dat als een soort reparatiekit door de aderen gaat. Over de gebroeders Wright die honderd jaar geleden een houtje-touwtjevliegtuig de lucht in kregen. Niemand die toen kon bevroeden dat we een eeuw later en masse door het luchtruim zouden vliegen. Zo moeten we zijn nano car ook zien, aldus Feringa.
Net als op de dag dat zijn Nobelprijs groot nieuws werd – begin oktober – hamerde de chemicus in de Martinikerk op het belang van fundamenteel onderzoek. ‘Zonder dergelijk onderzoek hadden we nu geen iPhone gehad’, aldus Feringa. Om vervolgens de iPhone uit de handen te grissen van zijn interviewer, wetenschapsjournalist Marcel van Calmthout.
Het is een verhaal dat Feringa de afgelopen twee maanden herhaaldelijk heeft mogen opsteken voor toeschouwers, televisiecamera’s en radiomicrofoons. Maar de passie waarmee hij vertelt is er niet minder om geworden. ‘Het is voor Feringa ook een generale repetitie voor de lezing die hij in Uppsala zal geven’, zei Deekens eerder deze week. Het is gebruikelijk dat iedere Nobelprijswinnaar in de week voor de prijsuitreiking, die jaarlijks op 10 december plaatsvindt, een lezing verzorgt.
Ereburger
Tijdens het feestelijke evenement werd Feringa door burgemeester Peter den Oudsten benoemd tot Ereburger van de stad Groningen. De burgervader noemde Feringa ‘een briljant, inspirerend en gepassioneerd wetenschapper’ en ‘een geweldige ambassadeur voor de wetenschap en de stad Groningen’.
Het Ereburgerschap van de stad Groningen wordt toegekend wegens ‘buitengewone verdienste, al dan niet belangeloos, voor de stad en haar inwoners gedurende een lange reeks van jaren’. Onder meer koning Willem-Alexander, Hans Alders, Jacques Wallage en Max van den Berg gingen Feringa voor.
Ook reikte Den Oudsten de Erepenning uit aan de onderzoeksgroep van Feringa. De Erepenning van de Stad Groningen wordt toegekend wegens ‘uitnemende verdiensten aan de Groninger samenleving bewezen’.
‘Met het verlenen van het Ereburgerschap en de Erepenning spreekt het gemeentebestuur zijn waardering uit voor de uitzonderlijke verdiensten van Ben Feringa en zijn onderzoeksgroep voor zowel de RUG als de stad’, liet de burgemeester weten.
Super nano-auto
Als eerbetoon aan Feringa heeft de gemeente ook een levensgrote nano-auto op de Grote Markt geplaatst. De nanowagen heeft in werkelijkheid de grootte van een miljoenste millimeter, een nanometer. Het uitvergrote model op de Grote Markt heeft een afmeting van 4 bij 6,5 meter.
De nano car is tot aanstaande vrijdag te zien op de Grote Markt, daarna vertrekt hij naar het plein voor het Academiegebouw, om later op de Zernikecampus zijn uiteindelijke plaats in te nemen.
Feringa kreeg begin oktober de Nobelprijs voor Scheikunde. Hij deelt die met een Fransman en een Brit. De hoogleraar maakte in 1999 de eerste moleculaire motor en in 2011 de eerste nano-auto.
De Nobel Prize Lecture van de hoogleraar organische chemie werd live uitgezonden op de websites van de RUG en UK. De volledige videoregistratie is na te zien in het filmpje bovenaan deze pagina.