‘Complotdocent’ Tjeerd Andringa zegt dat hij altijd heeft geprobeerd zijn eigen mening buiten zijn feedback aan studenten te houden. Maar: ‘hier en daar ben ik misschien over de schreef gegaan’.
Door: Christien Boomsma en Alessandro Tessari
Na de mediastorm van de afgelopen week heeft Andringa woensdag in een online persconferentie gereageerd op vragen over zijn cursus Systems Views on Life. Zowel de cursus als de docent werden geschorst nadat uit een artikel in Ukrant bleek dat Andringa niet alleen geloofde in de samenzweringstheorieën die hij voor zijn cursus gebruikte, maar hen ook aanzette om zijn standpunten over te nemen.
‘Studenten zijn heel erg tevreden over het vak’, benadrukte hij vele malen tijdens de conferentie die hij via BlackBoard Collaborate had gehouden. ‘Het geeft ze life skills die nuttig zijn in de rest van hun leven.’
Geweldig
Hij zei dat hij weinig signalen kreeg dat studenten ontevreden waren over het vak of de feedback die ze kregen. Behalve één studente die zijn commentaar op haar werk ‘triggerend’, ‘respectloos’ en ‘onveilig’ noemde. Hoewel ze hem vertelde dat ze ‘het vak geweldig vond’.
Andringa bevestigde dat het bestuur hem al jaren waarschuwde dat er iets mis was. Er waren problemen met de toetsbaarheid, wat leidde tot een verbetertraject.
Hij weigerde om afstand te nemen van de ‘alternatieve media’ waarnaar hij zijn studenten verwijst tijdens het vak. Het verschil in betrouwbaarheid, is ‘jouw assessment van de bronnen’, zei Andringa toen een journalist hem ernaar vroeg. ‘Ik moet zeggen dat zij hun huiswerk verdomd goed doen. Ze besteden waanzinnig veel tijd aan het bijeen scharrelen van informatie.’
Niet per definitie
Bij vragen over het behandelen van theoriën die stellen dat vaccinatie autisme kan veroorzaken, zei hij dat het belangrijk was om ‘lopend onderzoek’ tijdens zijn colleges te behandelen. ‘Vaccinaties zijn niet per definitie positief’, zei hij. Hij gaf toe dat hij studenten had voorgehouden dat hij zijn huisarts zou vragen hem te injecteren met een zoutoplossing, mochten covid-vaccinaties verplicht worden. ‘Dat was niet zo’n goed idee. Maar de belangrijkste reden was dat we nog altijd bezig zijn met het veiligheidstraject voor de vaccins.’
Hij kan hard zijn in de feedback die hij zijn – eerstejaars – studenten geeft. ‘Ik geef ook véél feedback’, zei hij. ‘En soms word ik dan moe en ga ik een grens over.’
Perspectief
Hij wilde zijn studenten echter nooit overtuigen, benadrukte hij. ‘Het doel is om hen bewust te maken van de kwaliteit van de informatie. De maatschappij geeft één perspectief, ik geef hen een ander. Maar overschat mijn invloed hier niet. Het is mijn stem tegen de overgrote meerderheid in de maatschappij, en deze studenten zijn slimme en capabele jonge mensen.’
Een onderzoek naar wat er precies gebeurd bij Systems View of Life moet voor het einde van het academisch jaar zijn afgerond. ‘Maar klachten van studenten waren marginaal. In het begin maakte ik ernstiger fouten dan nu.’
Beste Docent,
Natuurlijk zeg ik niet dat elke onderwijssituatie onverantwoord is. Dat u dit uit mijn woorden haalt is vergelijkbaar met als ik zou zeggen dat u vindt dat zolang een situatie onderwijs te noemen is dat dan alles mag. Dat zegt u niet, toch?
Ik snap dat dit allemaal een eng voorval is vanuit het perspectief van een docent, maar ik blijf erbij dat voor elke docent geldt dat als diegene zijn studenten en hun intelligentie op deze manier verwaarloosd, dat dat absoluut onverantwoord is, en dat geen enkel onderwijsinstituut dan verplicht is om deze docent aan te houden.
Ik weet niet goed wat het betekent om het aannemen dat iemand min of meer de waarheid spreekt een kwestie van beleefdheid te noemen. Zeker niet als uit alles wat u verder over Young heeft gezegd noch beleefdheid, noch een aanname van waarheid blijkt.
Een fatsoenlijke omgang met mensen is inderdaad nodig. Ook vanuit docenten. Alle docenten.
PS. Is een fatsoenlijke omgang met mensen echt moeilijk? Misschien moeten mensen die dit vinden maar niet teveel werken met andere mensen. Zeker niet mensen waar ze een machtspositie over hebben.
Beste niet-docent,
Het vaststellen van de feiten zou ik, voorzover mogelijk, graag over laten aan de onafhankelijke commissie. Opnieuw verondersteld u, met uw “op deze manier” dat de feiten vast staan. Ten aanzien van “onverantwoordelijkheid” heb ik slechts geprobeerd aan te geven wat de consequenties zijn van het accepteren van uw conclusies op basis van de feiten die naar mijn mening wel vaststaan.
Ik heb bijzonder weinig over Young beweerd dat niet direct op zijn eigen teksten is terug te voeren. En verder heb ik zijn naam slechts als “place-holder”gebruikt, het is volstrekt duidelijk dat ik hem niet daadwerkelijk plagiaat toeschrijf. Ik had een middel nodig om mijn illustratie van de onredelijkheid van de UKrant behandeling van Andringa te illustreren. Dat is sprekender door een naam te gebruiken.
Fatsoenlijk om gaan met mensen waarop je boos bent is moeilijk. Of je nu docent of student bent. De student wordt daarom beschermd door allerlei regelgeving, maar dat die regelgeving de docent niet expliciet beschermd is geen reden docenten vogelvrij te behandelen. Ook een docent verdient een kans zich te kunnen verdedigen voordat hij publiek veroordeelt wordt.
Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat u docenten die bescherming ontzegt. Als dat het geval is worden wij het niet eens.
Ik wil docenten niet die bescherming ontzeggen, maar ik zou wel stellen dat docenten minder bescherming nodig hebben dan studenten, binnen de context van het onderwijs.
Verder vind ik in het algemeen dat iedereen een kans moet krijgen om zich te verdedigen, maar dat dit niet betekent dat de publieke discussie niet mag reageren wanneer er beschuldigingen zoals deze worden geuit.
Ik denk dat we hiermee wel tot de kern van ons (wellicht slechts ogenschijnlijke) meningsverschil zijn gekomen. Bedankt voor de interessante discussie. Excuses als ik soms iets te fel ben geweest.
Insgelijks!
De UKrant faalt keer op keer om de persoonlijke levenssfeer van de docent te beschermen en kennelijk spelen er, gezien de laatste columns, persoonlijke wraakmotieven op de burelen van de UKrant een rol. Andringa’s uitleg wordt ook omzichtig gebracht, op die manier suggererend dat die positie onwaar is, terwijl de mening van enkele studenten structureel als voldongen feit wordt gepresenteerd. Ook wordt niet nagelaten om keer-op-keer het UKrant frame van complotdocent te herhalen, maar dat staat tussen aanhalingstekens dus dan is het “niet heus”.
Gezien de kwetsbaarheid van docenten is voorzichtigheid in dit soort zaken vereist en bij problemen dient eerst te worden terugverwezen naar de opleiding. Ik wil geen les wil geven aan een universiteit waar de eigen krant je zo doelbewust door slijk haalt bij een conflict met studenten. Kennelijk vindt de UKrant het bijdragen aan #ophef belangrijker dan integere berichtgeving en een goede omgang met het personeel van de eigen universiteit.
De UKrant draagt hiermee welbewust en actief bij aan een onveilige omgeving voor iedereen die onderwijs geeft aan de RUG. En heeft daarbij ook volstrekt lak aan privacy wetgeving. Vanaf nu is iedere RUG docent dus vogelvrij voor groepjes ontevreden studenten, want de stukjesschrijvers van de UKrant zullen ze kirrend van plezier op het podium hijsen in hun zucht naar publiciteit. Daarmee in strijd handelend met alle theorie over verbeterculturen. Waarin het voor alles belangrijk is dat mensen niet beschadigd worden; zodat ze open blijven staan voor de veranderingen die nodig zijn om tot verbetering te komen.
Onafhankelijkheid is mooi, maar is voor de UKrant geen ontheffing van de zorgplicht naar docenten en studenten. Als de situatie omgekeerd was en een docent bracht een student op deze manier naar de grond dan was de wereld te klein geweest. Nu heeft een docent een grotere zorgplicht, maar dat geeft studenten niet het recht om onzorgvuldig met een docent om te gaan en de UKrant niet het recht deze wraakoefening op deze wijze te faciliteren. Hier had eerst de route via de opleiding bewandeld moeten worden, en dat is blijkens de persconferentie van Andringa niet gebeurd (de hele persconferentie is te vinden op YouTube).
Andringa brengt bovendien een interessante vraag naar voren: Hoe kan een situatie waarin evaluaties positief uitvallen en veel studenten enthousiast zijn toch achteraf aanleiding geven tot zoveel ontevredenheid en ervaren onveiligheid? Daarmee geeft hij blijk tot de kernvraag te komen. Maar veel aandacht geven aan deze vraag van Andringa doet de UKrant niet, waarschijnlijk past het niet in het gekozen frame. En ja, de UKrant put vrijelijk uit alle #ophef technieken. En ziet het kennelijk als haar hoofdtaak docenten duivelshoorntjes op te zetten.
Als docent voel ik me niet veilig in dit door de UKrant geschapen klimaat ten aanzien van docenten.
Beste docent,
Ik snap de zorgen wel enigzins, maar het argument dat dit een aanwijzing is dat vanaf nu de minste of geringste ophef tegen een docent er voor zorgt dat deze publiekelijk door het slijk gehaald zal worden is natuurlijk een drogredenering.
Verder lijkt uw reactie aan te nemen, zowel expliciet als impliciet, dat docenten een soort beschermde groep moeten zijn wiens gedrag niet getoetst mag worden door de publieke discussie en de media. Waarom zou dit speciaal voor docenten moeten gelden? Wanneer mensen uit een andere beroepsgroep hun werk op een grondig verkeerde manier lijken uit te voeren krijgen deze doorgaans geen speciale bescherming, waarom moet dat nu wel?
Wellicht zou minder expliciete berichtgeving voordat het interne onderzoek voltooid is gewenst zijn, maar om nou te zeggen dat de Ukrant een ‘onveilig klimaat ten aanzien van docenten’ heeft geschapen lijkt me nogal overdreven. Schept een krant ook een onveilig klimaat voor bankiers als deze raporteert dat er één van verduistering wordt betucht?
De vraag die u aan het einde van uw reactie aankaart vind ik ook een vreemde. Is dat echt ‘de kernvraag’? In een situatie waarin iemand wordt beschuldigd zijn studenten op een uitermate onprofessionele en onintegere manier te behandelen en te becijferen is de kernvraag waarom deze studenten dit niet op hun evaluaties hebben geschreven? Volgens mij is de kernvraag hoe (als dit inderdaad is hoe het gegaan is) hij het in zijn hoofd heeft gehaald om zijn studenten en de wetenschap in het algemeen zo te behandelen en nu alsnog te denken dat híj onjuist bejegend zou zijn geweest.
Beste niet-docent,
“natuurlijk een drogredenering” is natuurlijk een drogredenering.
De onderwerpen die Andringa in zijn colleges heeft aangesneden zijn kwetsbaar. Ik zou er dan ook een voorstander van zijn dat zulke vakken door een team docenten gegeven worden zodat de docenten elkaar scherp kunnen houden.
Er lijkt verder sprake van educatief spel of simulatie, hierbij is het noodzakelijk de grens tussen de rollen strikt te bewaken. Dat lijkt hier misgegaan. Mogelijk speelt hierbij een rol dat hij niet is opgeleid als menswetenschapper. Daarmee heeft Andringa als docent wel gefaald, maar hem dan ook slechte intenties toeschrijven is te makkelijk. In vergelijkbare situaties geven we andere mensen in eerste instantie extra training zodat ze alsnog kunnen de doelen van de organisatie kunnen behalen. Onder de aanname dat de “satire” van James Young een kern van waarheid bevat kan daar ook training ten aanzien van culturele en gender gevoeligheden bij horen. Ik ken meerdere docenten die in dat opzicht wel baat zouden hebben bij goede bijscholing, het is vaak gewoon een blinde vlek waar mensen van schrikken als ze erop gewezen worden. Als dat niet helpt komen we in een andere situatie terecht.
De huiswerk evaluaties die door hem geschreven zijn, zijn door de UK (al dan niet bewust) uit context getrokken. In zijn video’s geeft hij bijvoorbeeld aan wanneer hij het begrip “respectloos” zal gebruiken. Dat is wanneer iemand een positie inneemt ten aanzien van een onderwerp zonder in te gaan op de argumenten die zijn gepresenteerd. Hij had daarvoor beter een fantasie woord kunnen gebruiken.
Het klaslokaal en ook elke werkplek hoort een veilige omgeving te zijn. Waarom u die veiligheid wil beperken tot die van de student is mij een raadsel. De UKrant is onmiddellijk op de stoel van rechter gaan zitten, en heeft daarmee eigenrichting toegepast en gaat daar ook mee door. Dat vind ik verwerpelijk.
En ja, er is iets misgegaan bij Andringa’s cursus. De aanwezigheid van de ontevreden studenten is daarvan een teken. Andringa laat echter horen dat hij zich daar nu van bewust is. Hij identificeert dat sterke signalen daarvoor ontbraken, maar dat er wel zwakke signalen waren. Maar daar tegenover stonden, naar hij aangeeft, heel veel positieve signalen. En die zien en lezen we zelfs hier-en-daar terug in de UKrant.
Andringa heeft daarbij, zowel volgens de UKrant berichten als naar eigen zeggen, meegewerkt aan een verbetertraject waarbij een onderwijsdeskundige gekeken heeft naar het materiaal en die heeft aangegeven dat er geen fundamentele problemen zijn. Andringa stelt zich zelf vervolgens de vraag hoe het dan toch is misgegaan. En, ja, dan is het relevant dat de evaluaties geen indicaties gaven voor zorgen.
Dat het u niet interesseert hoe Andringa reageert geeft aan dat u geen twijfel meer toelaat in uw oordeel over deze situatie. Ik zou zeggen doe de popcorn in de magnetron en bekijk de persconferentie en een deel van het materiaal van de cursus dat inmiddels online te vinden is. Het is wel een hele zit en laat goed de beperkingen voelen van onderwijs in Corona tijd. Maar dat hoef ik een niet-docent niet uit te leggen. Dus: hou vol!
Beste niet-niet-docent,
Ten eerste, ‘natuurlijk een drogredenering’ is geen drogredenering. Ik heb mijn punt blijkbaar niet genoeg onderbouwd, maar waar ik het over had in uw eerste reactie is een schoolvoorbeeld van een hellend vlak drogredenering. De naam maakt echter niet zoveel uit, en het feit dat het een naam heeft maakt het geen drogreden. Echter, de conclusie die u trekt dat dit specifieke geval betekent dat voortaan geen enkele docent meer veilig is is iets wat simpelweg niet volgt. Ik snap dat het zo kan lijken, deze situatie geeft namelijk wel blijk aan het feit dat het niet onmogelijk is om door het slijk gehaald te worden na het doen van zoiets onverantwoordelijks. Maar ik hoop dat dit niet echt een verrassing is.
U stelt dat ik de veiligheid in het klaslokaal wil beperken tot de studenten, maar ik heb helemaal niks gezegd over studenten. Ik wil veiligheid ook helemaal niet beperken voor docenten, echter is het wel belangrijk om goed duidelijk te hebben over wat voor veiligheid het dan gaat.
Ik ben blij u aanneemt dat het commentaar van Young betrouwbaar is (ik heb namelijk geen aanwijzingen gezien waarom dat niet zo zou zijn). Aannemende dat dit inderdaad klopt was ik juist geschokt dat u het over de veiligheid van een docent had die op zulke grove en onverantwoorde manieren juist de veiligheid van zijn studenten wegnam.
Ik heb daarnaast helemaal niet gezegd dat de reactie van Andringa mij niet interesseert. Na het lezen van de beschrijving van Young heb ik echter weinig geduld voor mensen die zo met andere mensen en met de wetenschap/de academie omgaan. Dat u stelt dat dit een kwestie is van een paar avonden bijscholing over culturele gevoeligheden stelt me ook zwaar teleur. Alsof het hier slechts gaat om misvattingen over culturele gevoeligheden, en niet over iemand die (nogmaals, aannemende dat Young’s rapportage klopt) een fundamenteel respectloze houding lijkt te hebben tegenover zowel zijn studenten als het onderwijs.
Beste niet-docent,
Het onderwijzen van studenten is iets onverantwoordelijks? Dat is namelijk het enige zekere, er is sprake geweest van een onderwijssituatie. De perceptie van die onderwijssituatie is achteraf duidelijk problematisch voor sommigen.
Terzijde: Young heeft in eerdere bijdragen aan dit blad vooral blijk gegeven van een grote fantasie. Opgevoed door marmotten, werkelijk? Hem het voordeel van de twijfel gunnen is slechts een vorm van beleefdheid. Let ook goed op dat ik het woord “satire” slechts tussen aanhalingstekens heb gebruikt. Dat hij een pleegbroer van het haar van Donald Trump is wil ik dan weer wel geloven, dat haar is niet grappig.
Ten aanzien van de veiligheid, en daar faalt u in het volgen van mijn woorden, heb ik aangegeven dat daar iets is fout gegaan. Maar gezien de tegengeluiden van andere studenten, aan wie u geen woord spendeert, is de situatie wellicht complexer dan de Ukrant ons wil doen geloven. In de oprechtheid van de UKrant geloof ik niet, die staan niet voor het belang van studenten en medewerkers, die zijn slechts uit op aandacht. Waarom is er niet aangestuurd op mediatie toen het nog kon? Zoals ik al eerder aangaf denk ik dat de UKrant een zorgplicht heeft.
Bijscholing afdoen als een licht middel is een fout. Een cultuuromslag in een organisatie gaat niet als bij toverslag en bijscholing kan daar prima een bijdrage aanleveren, maar alleen als het management ook continu blijft bijsturen en het goede voorbeeld geeft. Het bevorderen van een soepele interculturele communicatie en daar vol continu bijscholing op aanbieden is in het multiculturele legioen van de RUG ook zeker geen luxe.
Het hoofdpunt blijft echter dat deze hele affaire in eerste instantie in alle rust door een onafhankelijke commissie onderzocht had moeten worden. Studenten en UKrant horen niet tot eigenrichting over te gaan. En dan hebben we het wel degelijk over de veiligheid van docenten. Er geldt hier, ook ten aanzien van docenten, een voorzorgsprincipe.
Maar misschien wilt u de volgende beschuldiging van tentamen fraude door een student ook eerst in de UKrant lezen en dan kunnen we achteraf wel beoordelen of dat terecht was. Laten we deze fictieve student voor het gemak James Young noemen, die moet daar na zijn column maar tegen kunnen. En dan roepen wij docenten van de zijlijn dat als dat plagiaat echt waar is, dat James Young het er dan zelf naar gemaakt heeft. En dan zorgt de UKrant ervoor dat dat in de krant komt met de naam van James Young erbij en een foto van James Young met zijn pleegbroer. En we noemen hem de ‘hamsterstudent’, haha dat is grappig en “hamster” bekt beter dan “marmot”, James Young heeft het er tenslotte zelf naar gemaakt. En wat als dan later blijkt dat we ons vergist hebben? Krijgen we de geest dan weer in de fles?
Een fatsoenlijke omgang met mensen is moeilijk; zeker als je boos bent. Maar daarom niet minder nodig.