We beginnen bij Vindicat-rector Stijn Derksen. Hij wordt overspoeld door vragen van de media. Voor de deur van zijn studentenvereniging staan de satellietwagens van NOS en RTL. Tijd voor een reactie heeft hij niet. Maar op BNR Radio gaat hij wel live in op de plotselinge harde opstelling van de universiteit. ‘Gaan we stoppen met ontgroeningen? In onze ogen gaat de commissie – die we met de RUG en de gemeente gaan invullen – daarover.’
Derksen blijft voorzichtig. Over afschaffing van de ontgroening laat hij zich niet uit. ‘We moeten ons eerst richten op de commissie, voordat we daar verder uitspraken over doen.’
‘Eigen sores opruimen’
Arjen Banach van gemeentepartij Student & Stad vindt de uitspraken van Poppema wat ‘te kort door de bocht’. Hij heeft liever dat Vindicat de ruimte krijgt om zelf de sores op te ruimen. ‘Wat er de afgelopen dagen naar buiten is gekomen, dat kan niet. Maar we staan niet achter deze heksenjacht. Wat nu in de discussie wordt vergeten, is dat de verenigingen wel veel bijdragen aan het studentenleven.’
Politicus en oud-Vindicater Job Cohen sluit zich daarbij aan. ‘Verenigingen moeten het zelf doen’, zegt hij. In zijn tijd waren dergelijke extreme incidenten er niet, aldus Cohen. Hij zette zich toen in om ongelijkheid binnen de vereniging te bestrijden. Cohen vindt het daarom wel goed dat er zo’n ophef is ontstaan over de excessen. ‘Ik vind het niet erg dat er een zwaard van Damocles boven de verenigingen hangt.’
Ook de Stadspartij zet haar vraagtekens bij de harde woorden van Poppema. ‘Een ontgroeningsvrije stad is waarschijnlijk onhaalbaar’, denkt fractievoorzitter Amrut Sijbolts. ‘We zijn niet per se tegen een ontgroening, als er alles aan wordt gedaan om dit soort incidenten te voorkomen. Maar het is wel duidelijk dat er iets moet veranderen: de afgelopen jaren zijn er behoorlijk wat excessen geweest.’
‘Niet mee bemoeien’
Sabine Koebrugge van VVD Groningen is niet te spreken over de verklaring die Poppema en de burgemeester samen hebben opgesteld. ‘De gemeente moet zich hier eigenlijk niet mee bemoeien.’ Met het afschaffen van ontgroeningen bereik je niets, denkt ze. ‘Dan krijg je alleen maar een raar klimaat waarin onduidelijk is wat nou wel en niet mag. Ik heb zelf ook in mijn studententijd de ontgroening gelopen bij Albertus. Meestal gaat het gewoon goed, maar er zijn altijd idioten die iets doen wat verboden is.’
Ook de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) vindt afschaffing van ontgroening een te sterke maatregel. ‘Maar het moet wel duidelijk zijn dat er geen gewonden mogen vallen en dat het seksisme echt niet door de beugel kan.’
‘Symboolpolitiek’
CUOS, de organisatie die voor de RUG de studentenbeurzen onder de verenigingen verdeelt, laat een ander geluid horen. ‘Wij sluiten ons aan bij de verklaring van de gemeente, RUG en Hanzehogeschool’, zegt voorzitter Anouar Ibn el Kadi. ‘Vreemd dat men nu pas over Vindicat valt, want ontgroeningen zijn van alle tijden.’
Lijst Sterk is als enige studentenpartij uit de universiteitsraad ‘heel erg voor’ afschaffing van de ontgroeningen. Maar fractievoorzitter Pieter Polhuis vraagt zich af of het universiteitsbestuur het zover laat komen. ‘Wij denken dat het heel erg symboolpolitiek is. We weten niet hoe serieus we dit moeten nemen. Eerst hield de RUG vol dat het een ‘interne zaak’ was voor de verenigingen, en nu de minister zich ermee bemoeit is het universiteitsbestuur ineens voor afschaffing. Maar laat maar zien, zou ik zeggen tegen het RUG-bestuur.’
‘Onder druk van de media’
Minister Bussemaker wil dat er ‘met ingang van vandaag een eind komt’ aan de ontgroeningspraktijken. Maar ze vertrouwt de deal tussen Vindicat en de RUG ook nog niet helemaal. ‘Ik wil nog wel even precies zien wat ze hebben afgesproken’, zegt ze tegen BNR.
‘Het lijkt erop dat de universiteit 180 graden is gedraaid onder de druk van de media en politiek’, reageert SP-Kamerlid Jasper van Dijk. ‘Het wordt tijd dat de studentenverenigingen eens goed in de spiegel gaan kijken en de RUG moet eens actie ondernemen’, zegt hij.
PvdA-Kamerlid Ahmed Marcouch wil zelfs laten onderzoeken of hij het bestuur van Vindicat strafbaar kan laten stellen vanwege de excessen bij de vereniging. ‘Er moet een norm gesteld worden, de misdragingen kunnen niet langer vergoelijkt worden onder het mom van ontgroening.’
‘We kunnen niet terug’
Bart Beijer van de Personeelsfractie is in elk geval ‘heel blij met de uitkomst’. Zijn partij vraagt al jaren aan het universiteitsbestuur om de ontgroeningen te stoppen. Beijer is blij dat de RUG nu – onder druk van minister Bussemaker, de publieke opinie en de media – toch nog door de knieën gaat.
‘En als Vindicat zegt dat we de commissie nog moeten afwachten, dan hebben ze het niet zo goed begrepen. Poppema heeft dit heel hard uitgesproken en kan nu niet meer terug. De ontgroeningen worden afgeschaft. Ik begrijp dat de bestuursleden van de studentenverenigingen dat nog niet zo doorhebben, dat kan ook niet van de ene op de andere dag. Maar dit gaan we doen.’