5 vragen over
Sociale vraagstukken oplossen met voice technology
Door Giulia Fabrizi
By Giulia Fabrizi
Waar kwam het idee voor deze nieuwe master vandaan?
‘Spraaktechnologie is op dit moment een heel grote bedrijfstak. Alle grote techbedrijven maken er gebruik van en zijn bezig met de ontwikkeling ervan, maar in Nederland gebeurt er op dat vlak weinig, en in Europa eigenlijk ook niet. Het draait nu ook vooral om de marktwaarde van producten, in plaats van hun maatschappelijk belang.
Wij wilden die twee zaken combineren: maatschappelijk relevant onderzoek doen met behulp van spraaktechnologie en op die manier aan de ontwikkeling ervan bijdragen. En een masterprogramma creëren waarbij we niet alleen wetenschappers opleiden, maar ook mensen die hier vertrekken met wat ervaring in de sector.’
Wat houdt het programma in?
‘Het is een interdisciplinaire aanpak waarbij studenten niet alleen een scriptie schrijven, maar ook een demomodel bouwen om te laten zien wat ze hebben gedaan. Een voorbeeld van iets waar we nu mee bezig zijn, is het herkennen van een ziekte aan de hand van iemands spraak, zoals sommige artsen dat kunnen. Als zij de stem van een patiënt horen, kunnen ze met enige mate van zekerheid vaststellen dat iemand bijvoorbeeld Parkinson heeft.’
Het klinkt alsof het programma vooral gericht is op technische studenten.
‘De eerste studenten waar je aan denkt, zijn die van opleidingen als informatica of kunstmatige intelligentie. Maar het is een veel breder veld. Om terug te komen op het voorbeeld van het herkennen van een ziekte: het gaat niet zozeer om machine learning, maar om perceptie. Aan welk signaal herkennen artsen die ziekte nou precies? En herkenning is natuurlijk ook iets psychologisch. Je hebt een team mensen met verschillende achtergronden nodig om dit project werkelijk vooruit te helpen.’
Is dat ook het doel van de master?
‘In zekere zin wel. Sommige vakken zijn heel technisch, zoals programmeren en machine learning, daar ontkom je niet aan. Maar andere gaan veel meer over de sociale wetenschappen, over bijvoorbeeld taal of geluidsperceptie. Wat is geluid, wat is taal? Hoe meten we dat? Hoe ervaren we dat? Door studenten met verschillende achtergronden in teams samen te laten werken, is elk van hen de expert bij een ander vak en zo kunnen ze elkaar helpen en met elkaar leren communiceren.
Soms is de moeilijkheid dat wetenschappers uit het ene veld en die uit het andere veld elkaar niet begrijpen, ook al gebruiken ze dezelfde woorden. De betekenis van die woorden kan namelijk enorm verschillen. Een woord als ‘geluid’ betekent iets anders voor een natuurkundige dan voor een psycholoog. Wie heeft er dan gelijk? Dat hangt er maar net vanaf. En dat zullen studenten leren door samen te werken.’
Dus door studenten uit verschillende disciplines te trekken, maak je uiteindelijk een technologische sprong voorwaarts mogelijk?
‘Ja precies, wij denken dat er innovatie komt doordat je de werkvelden met elkaar verbindt en ervoor zorgt dat die disciplines elkaar beter gaan begrijpen. Techbedrijven hebben tot nu toe altijd gevraagd wat we kunnen doen, in plaats van wat we zouden moeten doen. Daar heeft de universiteit een rol in te vervullen, door na te denken over de maatschappelijke impact van technologie en aan projecten te werken die misschien niet interessant zijn voor de markt, maar wel veel maatschappelijke waarde hebben.
‘Ik denk dat daar veel ruimte voor is in de spraaktechnologie. Er zijn tal van sociale vraagstukken die de markt geen geld opleveren, maar wel de kwaliteit van ons leven verbeteren. We hopen die kwesties aan te pakken en zo toegevoegde waarde te hebben voor zowel onze masterstudenten als de maatschappij.’