VVD-Kamerlid Pieter Duisenberg vroeg onderwijsminister Bussemaker eind januari onderzoek te doen naar de politieke voorkeur van wetenschappers. Die zou overwegend links zijn, verwachtte hij.
‘Er komen nu berichten vanuit Nederland dat er politieke homogeniteit is onder onderzoekers’, zei hij destijds in de Tweede Kamer. ‘Je zou kunnen zeggen dat dat geen probleem is, maar studies uit het buitenland zeggen dat het voor het hoger onderwijs wél een probleem is. Zo ervaren sommige wetenschappers een glazen plafond.’
De minister wilde er niets van weten, zo vertelde ze in een interview met het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). ‘Ik heb nog nergens een onderzoek gelezen dat rechtse wetenschappers geen kans hebben aan de universiteit’, zei ze. Maar de rechtse partijen in de Tweede Kamer denken daar anders over.
Duisenberg diende een motie over het onderwerp in, en die kreeg woensdag steun van PVV, CDA, SGP en nog een paar kleine fracties, meldt HOP. De partijen willen dat de minister de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) vraagt om nader onderzoek en advies over dit onderwerp.
Onderzoek
Duisenberg kwam op het idee voor de oproep, nadat bekend werd dat UvA-onderzoekers een relatief positief beeld schetsen van vrouwen die afreizen naar het kalifaat. Volgens NRC sympathiseert een van de onderzoekers met de jihadgangers. ‘Onderzoek zoals van die dames die bij Islamitische Staat hadden gezeten en het allemaal heel fijn hadden gevonden, dat wordt allemaal toegestaan’, zei Duisenberg.
Volgens Jouke de Vries, politicoloog en decaan van RUG/Campus Fryslân, is de aangenomen motie in lijn met de tijdsgeest. ‘Het geeft aan dat er dingen aan het veranderen zijn in de Nederlandse samenleving en politiek. Anders zou deze motie wel zijn afgewezen.’
‘In elke organisatie of periode zijn er wel bepaalde voorkeuren, en Duisenberg gaat ervan uit dat veel wetenschappers liberaal zijn of naar de linkerkant van het politieke spectrum neigen’, aldus De Vries, die zijn vraagtekens zet bij de homogeniteit waar Duisenberg voor vreest. ‘Als je bijvoorbeeld naar de rechtenfaculteit in Leiden kijkt, dan heb je daar Paul Cliteur en Afshin Ellian, die open zijn over hun conservatieve opvattingen. Ze werken daar met studenten, en Thierry Baudet (een voormalig pupil van Cliteur, red.) is nu een van de voormannen van Forum voor Democratie.’