Volgens de jury van de prijs, die jaarlijks wordt uitgereikt aan Europese journalisten, heeft Triebert op een meeslepende manier het ware verhaal verteld. ‘Een beetje zoals Charles Dickens’ romans lang geleden’, aldus het comité.
‘Een enorme eer’, reageert de voormalig student Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie (IBIO). ‘Zeker als je bedenkt dat ik dit heb geschreven zonder er een cent voor te krijgen en zonder professionele redactie. Ik heb dit uit interesse gedaan, terwijl ik eigenlijk mijn scriptie moest schrijven. Zo’n nominatie is wel een erkenning dat anderen het werk ook hebben gewaardeerd. Dat is wel fantastisch.’
Op tilt
Trieberts telefoon sloeg in juli vorig jaar op tilt van de vele tweets en nieuwsberichten die binnenstroomden, toen Turkse soldaten een (mislukte) staatsgreep pleegden. Hij was net wakker geworden in zijn kamer in de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur (‘Goedkoper dan Londen, waar ik m’n master deed’). ‘Ik dacht: wat is er gaande? Toen kwam er op Twitter een filmpje bovendrijven van een WhatsAppconversatie die door veel mensen werd gedeeld. En de eerste vraag die ik me stelde was: Hoe kan ik dit verifiëren?’
De video liet een gesprek zien tussen hoge officieren van de Turkse landmacht. Triebert werkte al langer voor onderzoeksgroep Bellingcat, die aan de hand van openbare online-informatie onderzoek deed naar onder meer de MH17-ramp. Toen hij het WhatsAppgesprek zag, besloot hij het meteen uit te schrijven en de informatie te checken. ‘Op Twitter, YouTube en Instagram kun je op locatie zoeken. Bij elk bericht dat ik had, zocht ik naar bewijs dat het ook had plaatsgevonden’, vertelt hij.
Zo werd in een app bijvoorbeeld gezegd: ‘66 is onderweg’ en ‘we zijn 212 gepasseerd’. ‘Dat klinkt als codetaal. Maar door foto’s te verzamelen van de staatsgreep en nummerborden te bekijken, zag ik dat er een systeem in zat. 66 stond voor de 66-ste gemotoriseerde infanteriebrigade. Toen ik dat had en ging googelen naar ‘212 Istanbul’, kwam ik erachter dat dat een groot winkelcentrum was’, legt Triebert uit.
Tank door de straat
Op sociale media zocht hij vervolgens naar foto’s die op die plek op dat moment waren genomen van de legereenheid. Triebert: ‘Dat was natuurlijk het geval, want er rijdt niet elke dag een tank door je straat. Zo onderzocht ik elk WhatsAppbericht en linkte het aan gebeurtenissen. Het verhaal werd zo een hele grote reconstructie van wat er die avond en nacht was gebeurd. Dat was heel mooi om te doen.’
Meer dan een week is hij er samen met een Turkse vertaalster mee bezig geweest. ‘Het was heel erg leuk om te doen. Ik zat echt in een soort roes. Kort slapen, eten bestellen en weer door’, vertelt hij. Zijn werk bleef niet onopgemerkt. De reconstructie werd wereldnieuws, en onder meer vertaald naar het Frans en Arabisch.
Luchtaanvallen
Triebert ging na zijn studie in Groningen naar Londen om daar de master Conflict, Security & Development te volgen. Op dit moment reist hij de wereld rond om trainingen en presentaties te geven over het doen van onderzoek met behulp van openbare onlinebronnen. Daarnaast werkt hij voor Airwars, een organisatie die luchtaanvallen in Irak, Syrië en Libië monitort en controleert hoeveel burgerslachtoffers er zijn gevallen.
‘We proberen te checken wat er is gebeurd’, zegt Triebert. ‘Nederland is wat dat betreft een van de minst transparante landen. Nog minder transparant dan Saoedi-Arabië en Bahrein. In januari en februari waren er meer burgerslachtoffers gevallen door aanvallen van de door Amerika geleide coalitie – waar Nederland deel van uitmaakt – dan door Rusland. Het gaat maar door.’
Op 20 april hoort hij of hij de The Innovation Award 2017 krijgt. Triebert neemt het op tegen producties van onder meer het Noorse Dagbladet, Politico uit België en het Spaanse El Diario.