Iedereen die binnen 15 kilometer van de RUG woont, raakt zijn parkeerplek kwijt. En het vliegtuig is voortaan alleen een optie als je verder dan 800 kilometer reist. Over vliegen bestaat eigenlijk wel consensus, maar die auto en die parkeerplek…?
Anais Ruiz komt uit Los Angeles in de Verenigde Staten. Een kwart van haar leven heeft ze doorgebracht in de smog van de miljoenenstad die ‘vanwege de auto onomkeerbaar bijdraagt aan de ondergang van onze planeet’. Een normale zonsopgang heeft ze er nooit meegemaakt – altijd was er die rokerige mist. ‘Het antwoord is hier, steden als Groningen zouden overal moeten zijn. We zouden allemaal moeten fietsen’, schrijft ze.
‘Goed dat de RUG het beleid voor dienstreizen heeft aangescherpt’, schrijft vakdidacticus filosofie Eva-Anne Le Coultre (Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen). Het gaat om normverandering, stelt ze; dat je het niet meer normaal vindt dat je met de auto naar je werk gaat. ‘Met goed beleid kan in korte tijd de norm veranderd worden, net zoals dat bij roken gebeurd is.’
Jezelf uitdagen
De Griekse student Doros Voulgaridis (international relations and international organization) is het daarmee eens. Het gaat erom jezelf uit te dagen, denkt hij. In zijn geboorteland – waar iedereen altijd in de auto stapt – besloot hij al jaren geleden de auto te laten staan en de fiets te pakken.
Geen eenvoudige uitdaging, zegt hij, met in de zomer de Griekse temperaturen van dik boven de 30 graden, het bergachtige gebied en ‘de vreselijke verkeersongevallenstatistieken’.
Voulgaridis probeert anders naar de kwestie te kijken. Ja, het kost meer tijd om van je werk naar huis en vice versa te gaan. Maar dat is geen ‘verloren tijd’, zegt hij: het is tijd die wordt besteed aan het beschermen van de aarde. ‘We hoeven ons niet schuldig te voelen als we de auto nemen, maar we kunnen trots zijn elke keer dat we erin slagen om de fiets of de trein te nemen.’
Voortouw nemen
Geschiedenisstudent Lisabeth Woltjer is verbaasd dat de RUG nog zo achterloopt. Een universiteit als centrum van kennis moet juist het voortouw nemen. ‘We weten precies wat we moeten doen. We moeten de afweging maken tussen allemaal een paar uurtjes langer in de trein zitten, of de toekomst van onze wereld. De keuze lijkt mij snel gemaakt.’
‘De auto is geen optie meer. Fiets , metro of bus – die steeds schoner wordt – zijn het aangewezen vervoermiddel’, schrijft universitair hoofddocent milieuwetenschappen Henny van der Windt (Faculty of Science and Engineering). In plattelandsgebieden ligt het soms wel moeilijker, erkent hij, maar daarvoor zijn oplossingen; betere vormen van deelvervoer of slimme ov/fiets-knooppunten. ‘De RUG zou op dit punt actiever kunnen worden met het beschikbaar stellen of faciliteren van (deel)fietsen en collectief vervoer.’
Rammelend openbaar vervoer
Maar het rammelende openbaar vervoer is wel een serieus obstakel, zo laten meerdere medewerkers en studenten weten. Elizabeth (Faculteit Rechtsgeleerdheid): ‘Van Haren naar Zernike is met het openbaar vervoer een dagelijks drama en je weet nooit hoe laat je er bent.’
Ze legt uit: vanaf de P&R Haren, waar de bus ’s ochtends af en toe ‘vergeet’ de reizigers mee te nemen, dan overvolle bussen van het station naar Zernike. ’s Middags rijden bij de bushalte Nijenborgh bijna dagelijks een, vaak twee en soms zelfs drie bussen de halte voorbij omdat ze al overvol zijn. ‘Waardoor ik – als ik om 4 uur klaar was met werken – soms na half 6 thuis was.’
Seinstoringen
En met de trein wordt het niet veel beter, zo is de ervaring van Soline Weidema, ook FSE. ‘Seinstoringen, te weinig conducteurs, defecte bovenleidingen, ongelukken op het spoor, haperend materieel, treinen die niet rijden. Ik heb het allemaal meegemaakt en de afgelopen maanden is het alleen maar erger geworden.’
Esther van Enckevort (UMCG) stelt daarom een andere benadering voor. De RUG moet niet naar de afstand kijken, maar naar de effectieve reistijd met het ov. ‘Want vanuit Assen met treinverbindingen naar Groningen is het makkelijker om met het ov te gaan dan vanuit een klein dorp.’
Lichamelijke klachten
Jur van Dijken, verbonden aan FSE en dus werkzaam op Zernike, schrijft dat de fiets voor hem geen optie is vanwege lichamelijke klachten. Hij rijdt nu in een minuut of twintig met de auto naar zijn werk. Met het openbaar vervoer wordt dat meer dan een uur, ‘als je al de aansluitingen haalt’.
Extra zuur: Van Dijken woont 14,3 kilometer van zijn werkplek, 700 meter te weinig om voor een parkeerplek in aanmerking te komen. Zijn alternatief: ‘Je had ook een bonus kunnen geven aan de mensen die ervoor kiezen de auto te laten staan. Dan geef je de mensen tenminste een keuze.’
IT’er Henk schrijft dat hij vijf jaar met het ov naar Zernike is gegaan ‘en het was echt een ramp’. ‘Of de bus reed niet, of zat te vol, of reed ons zomaar voorbij. Het was altijd megadruk, veel irritaties, etc. En dat zorgt al voordat je werkdag begonnen is voor stress, irritaties.’
Uiteindelijk was hij het zo beu dat hij een auto kocht, ‘speciaal voor werk’. ‘Mag ik straks hier niet eens meer parkeren, want twaalf kilometer.’
SAMENGESTELD DOOR ROB SIEBELINK