Na twee jaar uitstel kon bijzonder hoogleraar Nedersaksische en Groningse taal en cultuur Martijn Wieling op 4 maart dan toch eindelijk zijn oratie houden. Voorafgaand had hij een puzzeltocht door de binnenstad georganiseerd.
Driemaal is scheepsrecht. Ontzettend opgelucht is Wieling, nu zijn oratie eindelijk door kon gaan. Twee keer moest hij de ceremonie vanwege de coronacrisis met een jaar uitstellen.
Een derde keer was voor hem geen optie. Dan had hij zijn oratie pas in juli 2023 kunnen houden, terwijl zijn eerste termijn op 1 juli dit jaar afloopt. Een inaugurele rede tijdens zijn tweede termijn zag hij niet zitten. ‘Dit was dus ook echt de laatste kans.’
Mondkapje en zelftest
Zodra het onderwijs weer met 75 mensen in een ruimte open mocht, was duidelijk dat de oratie hoe dan ook door kon gaan, maar dan in drie verschillende zalen. Na de versoepelingen van 25 februari hoefde zelfs dat niet meer. ‘Ik ben blij dat iedereen nu in de Aula kon, ik denk dat dit voor veel mensen ook leuker was’, zegt Wieling.
Gasten die toch nog wat bezorgd waren om met een paar honderd mensen in een ruimte te gaan zitten, konden de inaugurele rede via een livestream volgen vanuit de Senaatskamer. Ook had Wieling aan alle genodigden gevraagd om een mondkapje mee te nemen en een zelftest te doen.
Voorafgaand aan de ceremonie had Wieling een puzzeltocht in de stad georganiseerd. Op tien verschillende locaties in de binnenstad moesten de deelnemers taalvragen oplossen om letters te vinden waarmee een typisch Groningse uitdrukking kon worden samengesteld. Bij het Spraaklab, het hypermoderne mobiele laboratorium waar Wieling en zijn collega’s hun onderzoek uitvoeren, kon je een echo van je tong bekijken.
Alle puzzelvragen hadden te maken hebben met de Groningse streektaal of de omgeving. ‘Zeker voor gasten die van buiten de stad komen vind ik het leuk om zo iets meer van Groningen te laten zien. En zo kunnen mensen ook gewoon even met me kletsen en is daar genoeg tijd voor, want bij de receptie gaat alles zo vlug’, legt Wieling uit.
Digitale kansen
Zijn inaugurele rede, waarin hij aandacht besteedde aan zijn eigen onderzoek en de digitale kansen voor streektaalgebruik en het onderzoek ernaar, was al net zo levendig. Er werd een video afgespeeld waarin een verhaal in het Gronings werd voorgedragen door – zo onthulde Wieling later – een door een computer gegenereerde stem. En de Groninger zangeres Marlene Bakker zong live een Nedersaksisch nummer.
Aan het slot van zijn rede omschreef Wieling zijn werkzaamheden als wetenschapper met dezelfde Groningse uitdrukking waar de deelnemers van de puzzeltocht naar op zoek waren: ‘Kon minder.’