Je leven lang een studieschuld afbetalen? Niet als het aan John de Mol ligt. De omroepbaas komt binnenkort met het nieuwe televisieprogramma ‘4 is te veel’, waarin je mag proberen je studieschuld weg te spelen.
DOOR LOTTE GROENENDIJK
Dat bleek vorige week uit een oproep op de website van De Mols omroep Talpa. ‘Vind jij het leuk om anderen te overtuigen?’ staat in de oproep. En: ‘Heb je zelfvertrouwen in je eigen kennis en kan je goed samenwerken? Geef je dan nu op voor een nieuwe spelshow met onderhandelingsruimte voor je eigen gelijk en wie weet ga jij naar huis met een geldbedrag om jouw studieschuld (gedeeltelijk) af te lossen.’
De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) vindt het idee maar niks. ‘Het doet geen recht aan hoe groot het probleem is, dit is geen oplossing’, aldus voorzitter Ama Boahene. Zij noemt het tekenend dat de overheid zo weinig doet dat een spelshow de enige plek is waar studenten terecht kunnen voor verandering.
De Groninger Studentenbond vind het programma eveneens misplaatst, aldus Ale ten Cate van de GSb. ‘Het is een structureel probleem dat studenten financieel gedupeerd uit hun studie komen.’ Hij verwacht dat er vooral studenten mee zullen doen uit gezinnen met financiële problemen. ‘Zij zullen meedoen uit angst dat zij bijvoorbeeld geen huis kunnen krijgen.’
Nietmijnschuld
Het leenstelsel is al sinds de invoering in 2015 onderwerp van discussie. Onder de slogan #NietMijnSchuld voeren de Landelijke Studentenvakbond en FNV Young and United samen met studenten al jaren actie tegen het leenstelsel. In mei protesteerden ze nog op de Grote Markt in Groningen.
Hoeveel geld de kandidaten precies kunnen winnen en wat ze nu eigenlijk moeten doen voor de winst, is nog onbekend. Talpa was na meerdere pogingen niet bereikbaar voor commentaar.
Uit cijfers van het Centraal Bureau van de Statistiek blijkt inderdaad dat studenten in 2020 gemiddeld zevenhonderd euro per maand leenden. Omgerekend naar een studie van vier jaar, komt dit uit op een totale schuld van 33.600 euro.
Meerderheid
Het protest van studenten lijkt vruchten af te werpen: eind september nam de Tweede Kamer in ruime meerderheid een motie van CDA en ChristenUnie aan om het leenstelsel af te schaffen en de basisbeurs terug te brengen. Maar zolang we een demissionair kabinet hebben, is er ook nog geen concreet plan.
Grote vraag is of de basisbeurs voor iedere student opnieuw wordt ingevoerd, of dat er een toets komt voor de financiële draagkracht van ouders. Ook speelt de vraag of alle studenten die sinds 2015 geen beurs hebben gekregen (de ‘pechgeneratie’) gecompenseerd worden. Hoeven zij bij het invoeren van een nieuwe basisbeurs een deel van hun lening niet terug te betalen? Het huidige demissionaire kabinet heeft al gezegd dat dit te veel geld zou kosten.
Tot er een nieuw kabinet dit oppakt, kunnen (oud-)studenten zich dus nu richten tot mediatycoon De Mol, in de hoop dat ze hun schulden met overtuigingskracht en zelfvertrouwen kunnen afbetalen.