Beste jij. Heb je even, heel even? Ik heb een vraag.
Graag neem ik je mee naar 1959, een gasbel wordt onder Groningen gevonden. Een geweldige vondst. Maar nog geen dertig jaar later, Eerste Kerstdag, wordt een aardbeving van 3.0 op de schaal van Richter gemeten. Nu, ruim dertig eerste kerstdagen later, tellen we ruim duizend aardbevingen.
Het is 16 augustus 2012. Ik lig in bed op mijn zolderkamer in Loppersum. Een enorm gerommel gevolgd door een klap doet het hele huis schudden. Het dak boven mijn hoofd kraakt, het raam klappert en ik lig verstijfd van angst in bed. Ik ren naar beneden en mijn ouders zeggen: ‘Het was er gewoon weer één, probeer maar te slapen’.
Aardbeving: 3.6 op de schaal van Richter. Er gaat een bericht naar Den Haag; die gaskraan moet dicht.
Niet genoeg
En die gaskraan nu? Er is aan gedraaid: 48 miljard kuub (2012), naar 28 miljard kuub (2015), naar 21,6 miljard kuub nu. Maar dit is niet genoeg, dat zien we allemaal. Maar of de kraan verder dicht zal gaan? Onder de twintig miljard kuub is het niet meer rendabel en waarom zou je een bedrijf onrendabel willen maken? Want het is maar de veiligheid van de Nederlandse inwoners, toch?
Al zes jaar lang is er een roep vanuit Groningen. Een roep voor vermindering van de gasproductie, voor compensatie, maar vooral een roep om veilig te kunnen wonen. Sinds 2003 zijn er bijna tien aardbevingen zwaarder dan 3.0 op de schaal van Richter geweest. Dat zijn zware aardbevingen.
Maar wanneer is het genoeg? Op dit moment worden hele wijken in Loppersum platgegooid, een rustig dorp dat overrompeld wordt door kranen, bulldozers en vrachtwagens. Stel je eens voor, je woont in een rustig dorp en terwijl je er woont wordt er jaren constant om je heen gebouwd. Het dorp wordt omgetoverd tot bouwput. Weg rust.
Honderd doden
Hoeveel politici moeten nog in tranen uitbarsten? Of moeten er dan toch echt eerst doden vallen? In 2015 stond in een veiligheidsrapport dat ruim honderd doden nog acceptabel zou zijn. Echt waar?! NAM, Shell maar vooral de Nederlandse staat, hoeveel geven jullie om onze veiligheid?
En als het dan geen directe doden zijn, hoe zit het met stress? Groningers met aardbevingsschade hebben vaker psychische problemen. En we weten toch allemaal dat stress ook schadelijk is voor de gezondheid?
Ik zou nog pagina’s door kunnen gaan, maar dan is er niemand meer die dit leest. Ik heb alleen nog een vraag voor jou. Maandag was er weer een zware aardbeving, de zwaarste sinds 2012 met 3.4 op de schaal van Richter.
Instorten
Stel je eens voor: Jij woont in Groningen, met jouw partner, jouw kinderen, maar in een huis dat kan instorten omdat er elk moment een aardbeving kan zijn. Hoe zou jij je voelen? Wanneer is het voor jou genoeg?
Maar vooral: zou jij je veilig voelen?
Want de NAM zegt: ‘You can never exclude anything. If people are in the wrong place at the wrong time…’
Stefan Warink is student geneeskunde aan de RUG (woonde voorheen in Loppersum, tegenwoordig in Groningen)