Jongeren onder de 25 zouden gratis een soa-test moeten kunnen laten doen bij de GGD. Maar in de praktijk stuurt de GGD Groningen studenten weg.
Floris (24) wilde zich graag laten testen op seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s). Dat kan gratis bij de GGD als je jonger bent dan 25 of tot een risicogroep behoort, had hij gezien op de website van Sense, de instantie die de tests uitvoert. Maar elke keer dat hij belde met de GGD in Groningen, kreeg hij hetzelfde te horen: ‘We zitten vol’ en ‘Je behoort niet tot een risicogroep’.
Julia (20) liep tegen hetzelfde probleem aan. ‘Dat frustreerde me echt’, zegt ze. ‘Iedereen moet toch gratis getest kunnen worden zodat soa’s zich minder snel verspreiden en iedereen veilig is?’
Huisarts
In theorie bieden de GGD’s soa-testen gratis aan voor bepaalde groepen. Maar in Groningen blijkt de GGD de boot af te houden voor studenten.
‘Een soa-test bij ons is een mogelijkheid als het ergens anders niet kan’, zegt Lily Benjamin, woordvoerder van de GGD Groningen. ‘Je moet in principe eerst naar je huisarts of je kunt online een zelftest aanvragen.’
Maar die opties kosten geld. ‘Als je voor drie soa’s moet worden getest, kost het bij de huisarts al gauw 100 euro of meer’, legt Floris uit. Voor een zelftest betaal je minimaal 55 euro. En dus zoeken de studenten naar alternatieven. Floris probeerde het bij een andere GGD. Daar kon hij binnen een week terecht. Vreemd, vindt hij.
Risico
En Joost (20) weet dat vrienden van hem zich als risicogroep voordoen om een afspraak te kunnen krijgen bij de GGD Groningen. Als je bijvoorbeeld een man bent die seks heeft met andere mannen of soa-gerelateerde klachten hebt, val je in een risicogroep. ‘En dan is er opeens wel ruimte’, zegt hij.
Door de hoge kosten van een soa-test buiten de GGD om, wagen studenten het er vaak maar op, weet Joost. ‘Dan testen ze alleen voor de soa’s waar je via je sekspartners over bent bericht of klachten van hebt.’ Of ze testen helemaal niet, vult Floris aan. ‘Het zou mooi zijn als de GGD Groningen bijdraaide’, zegt hij. ‘Dat zou de gezondheid van veel studenten ten goede komen.’
Eigen beleid
Maar dat lijkt de instantie niet van plan. GGD’s zijn zelfstandig en bepalen hun eigen beleid. Daardoor kun je dus bij de ene GGD als jongere wel makkelijk terecht, terwijl de andere soa-tests alleen als laatste optie aanbiedt voor wie niet naar de huisarts kan of bijvoorbeeld geen zelftest kan betalen.
‘Gratis voor studenten betekent niet gratis voor ons allemaal’, zegt Benjamin. ‘Zo’n test moet natuurlijk ergens van worden betaald, in dit geval publiek geld.’