Elke dag vraagt de redactie van UKrant zich af: waar schrijven we over, waarom schrijven we erover en hoe schrijven we erover? ‘Bij UKrant’ is een niet reguliere rubriek waarin we een kijkje achter de schermen geven.
Vorige week publiceerde UKrant een enquête die we samen met achttien andere universiteits- en hogeschoolbladen hebben opgezet. Het was het eerste grote onderzoek hoe diversiteit en inclusie worden ervaren binnen het hoger onderwijs, met als centrale vraag: moeten we extra stappen zetten of zijn we doorgeschoten?
Ik moet eigenlijk schrijven: het had het eerste grote onderzoek moeten zijn, want het liep anders.
De website GeenStijl pikte de enquête op en pakte er geheel des GeenStijls mee uit. De redactie schreef over ‘de drammerigheid van diversiteit’, over ‘blanke studenten die wel braaf achterin de collegezaal zitten’, over ‘genderdysforische groenharige vrouwen met een driedagenbaardje’ en dat alles gevolgd door de oproep om ‘hier de nonbinaire beslisboom’ (lees: de enquête) in te vullen.
Wat zullen ze een pret hebben gehad, daar op de GeenStijl-redactie.
We lopen niet weg voor ‘een niet-gewenste uitkomst’, want er is geen niet-gewenste uitkomst
Het resultaat is dat we donderdagmorgen hebben besloten de vragenlijst te sluiten (nog meer pret daar op de redactie).
Dat is niet omdat ‘het resultaat niet in de richting gaat die wij willen’ (kritiek op Twitter) of dat we doen aan ‘zelfselectie van de deelnemers’ (idem). We lopen niet weg voor ‘een niet-gewenste uitkomst’, want er is geen niet-gewenste uitkomst.
En we gaan – weer een andere Twitteraar – ook niet ‘handmatig de juiste vragenlijsten bij de conclusie zoeken’, want er is helemaal geen conclusie. Zie ook de kop boven het oorspronkelijke verhaal: Genderneutrale wc’s en regenboogpaden, moeten we meer doen of schieten we door?
We sluiten de enquête wel omdat er landelijk vele honderden vragenlijsten zijn ingevuld door mensen die helemaal niks te maken hebben met het hoger onderwijs maar wel een uitgesproken mening hebben over diversiteit. Een veelzeggende reactie op GeenStijl: ‘Vanmiddag de poll gefuckt. Helemaal ingevuld en laten weten dat ze moeten oprotten met hun inclusiviteits gelul.’
Is alles verloren? Gelukkig niet. Een deel van de data is wel degelijk bruikbaar en het project gaat door, zij het in een wat gewijzigde vorm. Begin december meer hierover.
Vanmiddag de poll gefuckt. Helemaal ingevuld en laten weten dat ze moeten oprotten met hun inclusiviteits gelul
Er is ook kritiek op de opzet van het onderzoek. Zo zegt RUG-statisticus (en toevallig ook UKrant-columnist) Casper Albers dat GeenStijl het onderzoek niet heeft gekaapt (dat schreef ik eerder), maar dat deze kwestie opnieuw laat zien dat een openbare onlinevragenlijst geen onderzoek is.
Je kunt, zo stelt hij, in dit geval wel kijken of de deelname goed verdeeld is over de faculteiten, wat het land van herkomst is van de deelnemer enzovoort, maar veel andere (belangrijke) zaken weet je niet.
Albers: ‘Wellicht zijn ‘woke’ studenten eerder geneigd mee te doen, of juist de ‘anti-woke’. Doorgaans bij dit soort onderzoeken zijn de mensen met meer extreme opvattingen (zowel links als rechts) eerder geneigd mee te doen dan de neutrale mensen.’
Daarvoor heb je weer een non-responsonderzoek nodig (mensen benaderen waarom ze de enquête niet invullen). ‘Deze stap wordt bijna nooit gedaan in dit soort onderzoeken, maar is echt essentieel om de betrouwbaarheid ervan te waarborgen’, zegt Albers.
Verder wordt geopperd om voortaan antwoorden alleen toe te laten als de deelnemer een mailaccount van de onderwijsinstelling heeft, inclusief tweestapsverificatie. Daarmee voorkom je ‘vervuiling’ van de data.
Het zijn waardevolle opmerkingen en suggesties die we zullen bespreken met onze collega-bladen in het land.
Rob Siebelink is hoofdredacteur van UKrant