Het nieuwe jaar is begonnen, dus we kunnen nu duizenden nieuwe studenten en tientallen nieuwe medewerkers verwelkomen. Bij deze: welkom. Voor de internationale nieuwelingen: welcome, and good luck with reading this through Google Translate.
Je hebt er goed aan gedaan om voor Groningen te kiezen, want de RUG is zonder twijfel de beste universiteit van het Noorden. De afgelopen weken heb je al kunnen genieten van de Noorderhaven, aaierballen, kroegen zonder sluitingstijd (hoi Amsterdam!) en al het andere dat er voor zorgt dat Er gaat niets boven Groningen op 1 staat in het (zojuist door mij gemaakte) overzicht van meest correcte spreuken.
Vorige week maandag opende onze nieuwe rector het academisch jaar, dus er moet nu ook gestudeerd worden. Wellicht heb je gelezen dat de RUG een plekje gestegen is in de Shanghai University Ranking (van 66 naar 65) en hoop je dat dit betekent dat je nóg beter onderwijs zult ontvangen dan de lichtingen die je voorgegaan zijn.
Dan moet ik je teleurstellen: we doen ons best, maar dat zit er niet in.
Academici klagen al jaren, terecht, over de werkdruk. In 2017 heeft de VSNU, het overkoepelend orgaan van universiteiten, met de vakbonden afspraken gemaakt om de werkdruk aan te pakken. Op de werkvloer zelf is hier nog weinig van te merken. Die vijfhonderd extra studenten die psychologie vorig jaar mocht verwelkomen, hielpen bijvoorbeeld niet om de werkdruk te verlagen.
Sinds 2000 is het aantal studenten aan Nederlandse universiteiten met 68 procent gegroeid. Het aantal docenten groeide een stuk minder snel. Universiteiten hadden er wellicht meer willen aanstellen, maar er was geen geld. De rijksbijdrage aan universiteiten per student is de afgelopen twintig jaar met een kwart gedaald. De rijksbijdrage aan studenten is, met de invoering van het leenstelsel, ook gigantisch gedaald: weg is de studiefinanciering.
Geld zegt ook niet alles (probeer maar eens een eierbal te kopen bij de Febo in Delft)
En dan heb ik het nog niet eens gehad over de plannen van Van Rijn. De minister heeft besloten dat bèta- en techniekstudenten belangrijker zijn dan filosofen, sociologen, juristen en medici. Daarom mogen alfa-, gamma- en medische studenten de bètastudenten sponsoren.
Dit beleid werd door econoom Mathijs Bouman (die doorgaans zinvolle dingen zegt) toegejuicht met als motivatie een grafiek waaruit blijkt dat er een banentekort is in de medische, onderwijs-, gedrag- en maatschappijsector, en juist een overschot in landbouw en natuur. Als je een boze of teleurgestelde docent ziet met een opgespeld rood vierkantje, dan weet je nu waarom.
Ben je een bètastudent: ga vooral niet juichen omdat die verschuiving jouw kant uitkomt. Wij academici doen aan van die linkse dingen als solidariteit. We hebben afgesproken dat de extra bètagelden voor de RUG gebruikt worden om de pijn bij de rest te verzachten.
Scheikundestudenten in Delft hebben het dus beter dan de onze. Maar Groningen verslaat Delft dan weer met gemak qua aantal Nobelprijzen voor de scheikunde. Geld zegt ook niet alles (probeer maar eens een eierbal te kopen bij de Febo in Delft).
Kortom: welkom in Groningen, nieuwe student. Je betaalt nu meer van je eigen geld voor een studie waarin de docent minder tijd voor je heeft dan vroeger. Maar er zijn niet alleen nadelen van studeren in 2019: de regel dat je het leger in moet als je de propedeuse niet in twee jaar haalt, ligt al 25 jaar achter ons.