Columnist Gerrit Breeuwsma kon John de Mol maar moeilijk geloven toen die zich verweerde na de onthullingen over The Voice. ‘Dat is voer voor psychologen.’
Ik kan het beter maar meteen opbiechten: ik heb geen onderwerp voor deze column. Nou ja, ik had een onderwerp, of eigenlijk twee, maar daar kan ik na alles wat er al over gezegd en geschreven is, nu niet meer mee aankomen.
Het eerste was, geef ik toe, wel heel voorspelbaar en betrof de perikelen rond The Voice. Maar daar was dan ook geen ontkomen aan en hoewel ik normaal gesproken alles van John de Mol mijd als de pest, vond ik Tim Hofmans interview met hem ‘voer voor psychologen’.
Tijdens de eerste minuten leek De Mol echt aangeslagen en betrapte ik me zelfs even op iets van compassie, maar gelukkig herpakte hij zich snel om daarna fout op fout te stapelen. Ik vond het moeilijk om ook maar iets van wat hij zei te geloven; precies het probleem dat ik met zijn programma’s heb.
De vrolijkheid, de spontaniteit, de teleurstelling of het verdriet dat ze uitventen, is zelden oprecht, maar dient een hoger doel: de kijkcijfers. De Mol zelf is zo onaantastbaar dat hij volledig het zicht is verloren op waarom en waardoor anderen echt geraakt kunnen worden.
Tegelijkertijd vond ik de gretigheid waarmee de media zich op de slachtoffers stortten en scherp tegenover de daders plaatsten al net zo ongeloofwaardig. De waarheid (om Marco Borsato maar eens te citeren) is dat ze nauw met elkaar verknoopt zijn, met veel verkeerde verwachtingen over en weer (‘ik dacht dat Ali B echt in mij geïnteresseerd was’ versus ‘ze wil vast met mij naar bed omdat ik Ali B ben’).
Door de scheve machtsverhoudingen liggen de lasten meestal eenzijdig bij het slachtoffer, totdat het in de openbaarheid komt en de publieke opinie zich tegen de dader keert.
Een bijsluiter bij talentenshows met de waarschuwing ‘Deelname aan dit programma kan schadelijk zijn’
Er gaan vast protocollen en vertrouwenspersonen komen, maar misschien is het een idee om als bijsluiter bij talentenshows – zowel voor deelnemers als medewerkers – de waarschuwing ‘Deelname aan dit programma kan schadelijk zijn’ op te nemen.
Zoiets had ik willen schrijven om het dan listig te combineren met het omstreden onderzoek naar de mensenrechten aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Die combinatie was wel wat vergezocht, maar ook wel origineel. Dacht ik tenminste.
Maar toen gebeurde wat de nachtmerrie is van iedere stukjesschrijver: iemand anders was me voor. Erger nog, ik kwam de link tussen The Voice en The VU meerdere keren tegen. Alleen in de NRC van vrijdag en zaterdag al twee keer. Zelfs al zou ik kunnen bewijzen dat ik de combinatie op eigen kracht had bedacht, dan nog zou ik een na-aper zijn.
Jammer. Want ook van het VU-incident valt wel iets op te steken. Volgens sommige (ex-)medewerkers van de RUG is het mislukken van het Yantai-project een van de meest teleurstellende gebeurtenissen in de recente geschiedenis van onze universiteit.
Zelf denk ik dat we van geluk mogen spreken dat het ons bespaard is gebleven. Stel je voor dat we medewerkers naar China hadden gestuurd, maar met het dringende verzoek tablets en telefoons thuis te laten.
Ik kan me voorstellen dat het college van bestuur zich even tevreden in de handen wreef toen ze over de misser van de VU las. Misschien meer geluk dan wijsheid, maar wat een zegen dat we nooit met China in zee – of de boot in – zijn gegaan.
Volgens verschillende commentatoren kunnen de misstanden bij The Voice John de Mol wel eens zijn kop gaan kosten. Ik heb me er altijd over verbaasd dat Yantai niemand de kop heeft gekost.
Nou ja, laten we maar hopen dat we er tenminste iets van geleerd hebben.
GERRIT BREEUWSMA