Wie volgend academisch jaar een rechtenstudie begint, kan geen hoorcolleges terugkijken. Ook op de medische faculteit leggen ze de online colleges aan banden en zetten ze een streep door hybride onderwijs, ook als er weer coronabeperkingen komen.
Opmerkelijk: de studenten in de faculteitsraad zijn het eens met het nieuwe videobeleid van de rechtenfaculteit. Studenten moeten tegen zichzelf beschermd worden, vinden ze. Door het terugkijken van colleges in te perken worden studenten gestimuleerd om weer in de bankjes te gaan zitten.
Voor jaar twee en drie van de bacheloropleiding rechten blijft het zo dat opnames pas zeven dagen voor het tentamen online komen, maar niet meer de dagen direct na het college. Voor alle rechtenstudenten zijn livestreams uitgesloten. Werkcolleges en seminars worden niet eens opgenomen.
Oneerlijk
‘Een deel van de studenten ziet dit nieuwe beleid als een oneerlijke teruggang in de mogelijkheden’, weet student Lucas Buma van Progressief Rechten (PR) in de faculteitsraad. ‘Maar ook wij zien de andere kant: dat voor volledig functioneren van academisch onderwijs deze beperking wel echt nodig is.’
‘Studenten organiseren nu soms hun studie om hun werk heen’, aldus student-lid Ruben Wagenvoort van Ten Behoeve van Rechtenstudenten (TBR).
Omgekeerde wereld
Dat is de omgekeerde wereld, vindt ook docent Frank Veenstra. Hij noemt als voorbeeld een vak met negentig studenten waar een keer slechts één student in de zaal zat en twintig de livestream bekeken.
Maar ook dat laatste wist hij niet zeker. ‘Ze kunnen hem ook aanzetten en verder pitten of aan het werk gaan.’ Bij het tentamen ging het vervolgens helemaal mis.
Hij begrijpt die houding ook wel, zegt hij. ‘Ze zien natuurlijk torenhoge schulden op zich afkomen, vanwege het leenstelsel en omdat ze tijdens corona niet konden werken.’
Uitzonderingen
Uitzonderingen wil het bestuur zo veel mogelijk voorkomen, dat moet de onderwijsdirecteur per geval gaan bekijken. Op vragen van studenten en docenten om meer duidelijkheid daarover, wil decaan Wilbert Kolkman dan ook niet ingaan.
Voor masterstudenten is het beleid minder strikt. Dan is het aan de docent wat er online kan en wat niet. ‘Dat is ook een heel andere groep’, zegt Kolkman. Die zijn ouder, gerichter met hun studie bezig en het zijn er minder, dus is er meer groepsdruk om in de klas te verschijnen, meent Kolkman.
Middenweg
Dit beleid is een middenweg, zegt de decaan. Leergierige studenten kunnen namelijk veel hebben aan het terugkijken van colleges. ‘En nu wordt het kind toch een beetje met het badwater weggegooid, voor het gros.’ Die moeten namelijk eerst nog leren leren, aldus Kolkman.
Tekenend voor de houding van eerstejaars was volgens onderwijsdirecteur Jaap Dijkstra de ervaring van een studieadviseur die een middelbare school bezocht. ‘Die vroeg: als je een tentamen hebt, hoever van tevoren ga je daarvoor leren?’ Bijna iedereen bleek dat pas de avond tevoren te doen. ‘En dat is wat we eruit willen krijgen.’
Een heel duur kaartje
Eerstejaarsstudenten krijgen daarom niet de mogelijkheid om zeven dagen voor het tentamen het college terug te krijgen. ‘Om te voorkomen dat ze denken: Oh, dat is dus het moment om te gaan leren’, zegt Dijkstra.
Studentlid Marieke Schunselaar had een andere motivatie, vertelde ze. Kolkman, toen nog docent algemene rechtswetenschappen, grapte namelijk eens dat de studenten in de Pathé, afgehuurd door de faculteit, tweeduizend euro hadden betaald ‘voor een heel duur kaartje’ om maar hoorcolleges te mogen volgen.
‘Ik werd weleens ‘s ochtends om acht uur brak wakker en dan dacht ik aan deze woorden. Dus blijf dat vooral noemen.’
Medische faculteit
De medische faculteit trekt op een andere manier een grens. Colleges gericht op kennisoverdracht worden meteen online gezet, maar dan moeten er wel meer dan tien studenten in de zaal zitten. Tien is het minimum voor een kwalitatief goed college, zo schrijft het faculteitsbestuur in de nieuwe richtlijn voor online onderwijs. Tegelijk moeten docenten zorgen dat hoorcolleges met weinig interactie worden omgezet in kennisclips.
Colleges gericht op interactie, meningsvorming en lessen waarin docenten casussen bespreken, worden helemaal niet opgenomen. Er gaat ook een streep door hybride onderwijs, zelfs als er weer beperkingen zijn door corona.
De faculteit wijst op de vormende functie van fysieke lessen door onder meer de interactie met docenten en op het belang van contact tussen studenten onderling. Gebrek aan contact met medestudenten en docenten zou dan ook voor een neerwaartse spiraal zorgen. Studenten die in een vrij lege zaal zitten, hebben minder zin om de volgende keer ook te komen.