Schrijfster J.K. Rowling en hoogleraar filosofie Kathleen Stock werden zwaar bekritiseerd omdat ze volgens columnist Gerrit Breeuwsma een genuanceerd standpunt innamen in het genderdebat. ‘Het is te hopen dat er aan de paarse universiteit ruimte blijft voor een open discussie.’
Mogelijk is het u ontgaan, maar jongsleden vrijdag kleurde de universiteit paars. Om zo te laten zien ‘dat iedereen aan de RUG geaccepteerd wordt, ongeacht seksuele oriëntatie, genderidentiteit, of -expressie’, aldus de nieuwsbrief van de universiteit.
Met het meedoen aan paarse vrijdag wilde de RUG aandacht vragen voor de ‘LHBTQIA+ gemeenschap, en haar diversiteit die onze universiteit en de samenleving rijker maakt’. Daarbij werd ‘iedereen die dit onderschrijft’ opgeroepen ‘die dag in het paars gekleed te gaan of tijdens de online gesprekken een passende achtergrond te selecteren’, aldus nog steeds het nieuwsbericht.
Om die paarse universiteit tastbaar, of eigenlijk dus zichtbaar te maken, werden er bij het bericht foto’s van onder meer een paars Academiegebouw geplaatst. Ik vond het er naargeestig uitzien, alsof zich net een kernramp had voltrokken en er nu een giftige paarse damp boven de stad hing. Onheilspellend.
Maar het ging natuurlijk om het idee.
Ik donderdagavond dus op zoek naar paarse kledingstukken. Maar hoe ik ook zocht, ik vond niks. Nou ja, een oude onderbroek, maar daar was zo ernstig de rek uit dat het onverantwoord zou zijn die nog langer te dragen.
Niet vergeten de kerstman een paar nieuwe onderbroeken te vragen (Undiemeister, ergo sum).
Ik dus in mijn gewone kloffie naar het werk. Daar was van paarsigheid niet veel te merken, maar ik heb de rest van de dag wel zitten nadenken wat ik er nu eigenlijk van vind, van paarse vrijdag.
Aan de ene kant onderschrijf ik graag de oproep van de RUG iedereen te accepteren zoals hij (of zij, hen, hullie of zullie) is. Tegelijkertijd heb ik mijn twijfels bij de manier waarop het genderdebat vaak wordt gevoerd, waarbij inclusiviteit en exclusiviteit soms gemakkelijk in elkaar overlopen.
Je ziet het aan de steeds verdere verfijning van wat begon als de LHTB-gemeenschap, maar inmiddels al acht varianten kent en er zijn vast nog verdere afsplitsingen mogelijk. Goed beschouwd zou je ook old school hetero’s moeten opnemen in het spectrum. Maar mag dat nog, je biologisch man of vrouw voelen?
Goed beschouwd zou je ook old school hetero’s moeten opnemen in het spectrum
Dat die vraag gevoelig ligt, hebben J.K. Rowling en Kathleen Stock in Engeland ondervonden, toen zij zich uitspraken over de biologie van man en vrouw.
Rowling, beroemd van haar Harry Potterboeken, heeft haar standpunt (op haar website) genuanceerd uiteengezet in een essay over sex and gender issues. Ze wijst op enkele kwalijke kanten in het huidige genderdebat en verzet zich tegen het uitwissen van biologische seksebepaling.
Ze merkt ook op dat jonge mensen zo’n beetje over alles onzeker zijn – hun kleding, uiterlijk en sekse – en bepleit voorzichtigheid in het toepassen van sekseoperaties. Niet alles is maakbaar.
Het leverde haar vrachtladingen met doodsbedreigingen op.
Stock werkte tot voor kort als hoogleraar filosofie aan de universiteit van Sussex. Een van haar standpunten is dat transvrouwen – in een mannelijk lichaam geboren, maar zich identificerend als vrouw – in biologisch opzicht geen vrouw zijn. Sekse is volgens haar niet vrijelijk te veranderen, maar ligt verankerd in onze biologie.
Stock kreeg veel kritiek en werd daarbij ook aangevallen en beschimpt door studenten en collega’s. Anderen durfden haar niet openlijk te steunen. Uiteindelijk heeft ze besloten om ontslag te nemen.
Ongetwijfeld zal er op de visie van Rowling en Stock wat af te dingen zijn, maar het is te hopen dat er aan de paarse universiteit ruimte blijft voor een open discussie, waarin ook tegendraadse meningen gehoord mogen worden.
In het weekend als een echte man lekker in de schuur geklust. Daarbij lelijk met een hamer op mijn duim geslagen.
Die is nu dus hartstikke paars.
GERRIT BREEUWSMA