Student-columnist Robin Hevinga is een aardbevingskind. Door de gasbel onder het Groningse platteland verloor hij het geloof in het goede van de mens.
Afgelopen week verscheen de laatste aflevering van De aarde beeft op televisie, een serie die de geschiedenis van het Groningse gas en wat daarna volgde treffend weergeeft. Het voelde als thuiskomen: de taal, de humor, de dingen die de mensen zeiden, de vergezichten en natuurlijk presentator Winfried Baijens (de man van het Journaal).
Het decor van de serie is het decor van mijn leven en dat maakte het kijken zowel confronterend als authentiek.
Zo bezocht Winfried een viskraam waar ik ook geregeld met mijn vader kom. De kraam kijkt uit op de schuur waar op 29 mei 1959 het gas aangeboord werd. ‘Historische grond’, zei Winfried. Voor mij was het niet meer dan een schuur, zoals er zoveel zijn. Ik weet niet of ik er nu ooit nog een visje kan eten.
Na de ontdekking van het gas moest er een buizennetwerk aangelegd worden. Deze noeste arbeid werd gedaan door Fransen, want in Nederland was de benodigde kennis niet voorhanden. Mijn overgrootouders lieten twee Franse gezinnen slapen op hun boerderij, niet wetende dat ze hun eigen destructie faciliteerden.
Mijn overgrootouders wisten niet dat ze hun eigen destructie faciliteerden
Je zou deze gedweeë houding van de Groningers met de kennis van nu naïef kunnen noemen. Toch ben ik trots dat ze zo hebben gehandeld. Het illustreert dat de inwoners van deze streek nog vertrouwen hadden in de medemens en dat als er om hulp werd gevraagd, dan kreeg je die ook. Het is een begerenswaardige manier om zo in het leven te staan.
Maar niet houdbaar, zo bleek.
En dat is misschien nog wel het allerergste aan deze hele aardbevingsellende: niet de scheuren, niet de oneerlijke behandeling, maar het verlies van de overtuiging dat je uit kan gaan van het goede in de medemens.
Een hele generatie kinderen is opgegroeid met deze les, waarvan je zou willen dat je die pas op veel latere leeftijd leert. Ik ben een van deze kinderen en ik weet zeker dat ik aan deze universiteit niet alleen sta.
Daarom zal ik mij anders opstellen dan mijn overgrootouders. Niet omdat ik dat graag wil, maar omdat het de enige overgebleven optie is.
Ik zal onze problemen zonder genade in de gezichten van de verantwoordelijken duwen. Net zo lang tot ze geen adem meer kunnen halen, zoals de getroffen Groningers dat ook al heel lang niet hebben kunnen doen.
ROBIN HEVINGA