Medicijnen, diervoeding en misschien zelfs kaas creëren uit broeikasgassen uit de staalindustrie: dat voorstel leverde biochemicus Sandy Schmidt vorige week een NWO-beurs van 50.000 euro op.
Broeikasgassen uit zware industrieën zoals de staalproductie maken 5 tot 7 procent uit van de wereldwijde uitstoot van koolstofdioxide. Wat als je die gassen met de hulp van bacteriën zou kunnen inzetten om er nuttige producten van te maken?
De wetenschap is al een tijdje bekend met die mogelijkheid, zegt Schmidt, die bij het Groningen Research Institute of Pharmacy werkt. ‘Onderzoekers werkten al in de jaren zestig aan die bacteriën. Er is momenteel een bedrijf dat ethanol maakt uit koolstofdioxide, en we weten dat we de bacteriën kunnen aanpassen om bijvoorbeeld medicijnen te produceren en proteïnen die gebruikt kunnen worden voor diervoeding.’
Vervuiling
Maar Schmidt wil diezelfde bacteriën op een ander broeikasgas laten groeien: koolstofmonoxide. Dat is al een uitdaging op zich, maar wat het nog lastiger maakt is dat de gassen uit de staalindustrie vervuiling bevatten, zoals zware metalen, zwavel en fosfor, en dat er zuurstof bij het productieproces komt kijken.
‘Andere bacteriën doen het niet goed in de nabijheid van zuurstof en vervuilingen, dus onze bacteriën moeten heel robuust en stabiel zijn.’ Ze kreeg voor haar voorstel een NWO XS-beurs van 50.000 euro, bedoeld voor vernieuwende en veelbelovende onderzoeksprojecten in de startfase.
Het proces zou later opgeschaald moeten worden om te kunnen concurreren met fossiele alternatieven, zegt Schmidt. ‘We kijken ook naar het produceren van basischemicaliën en plastics. Maar als je fossiele plastics wilt vervangen, moet je vele tonnen plastic maken. Dat is nogal een uitdaging.’
Diervrije kaas
In de toekomst zouden de bacteriën gebruikt kunnen worden om diervrije kaas te kunnen maken. ‘Het Duitse bedrijf Formo heeft interesse om kaas te maken van bacterie-proteïnen’, vertelt Schmidt. ‘Maar om zuivelproducten voor menselijke consumptie te maken, moet je voldoen aan strikte EU-regels. Dus als dit lukt, gaan ze het eerst invoeren in Azië en Amerika en komen ze later terug naar Europa.’
Uiteindelijk hoopt Schmidt één bacterie te hebben die zowel uit koolstofdioxide als -monoxide producten kan maken. ‘Dat zou het makkelijkste zijn.’ Die bacteriën zouden dan niet alleen voor de staalindustrie gebruikt worden, maar ook voor gassen die vrijkomen bij afvalverbranding en in veel andere industrieën.