Een trieste dag, zo noemt Hans Biemans van het college van bestuur (cvb) deze Prinsjesdag. De grootste tegenvaller: dat de starters- en stimuleringsbeurzen al per 2025 wegvallen.
Dat het nieuwe kabinet flink in de begroting van het hoger onderwijs zou snijden, was al bekend, evenals het wegvallen van de starters- en stimuleringsbeurzen om de sectorgelden te kunnen houden. Maar dat de starters- en stimuleringsbeurzen al per 2025 weg zouden vallen, is een flinke tegenvaller.
‘Dat kost de universiteit zo’n 32 miljoen euro per jaar’, zegt Biemans. Geld dat eigenlijk bedoeld was om zowel jonge wetenschappers als gevestigde namen extra middelen te geven om zelf te besteden aan onderzoek. En geld waar veel faculteiten – na de bezuinigingen van vorig jaar – op leunden om bijvoorbeeld nieuwe promovendi aan te nemen.
Voorzichtig geweest
‘Wij hebben wel geprobeerd dit instrument voorzichtig uit te zetten’, zegt Biemans. ‘De promovendi die nu al op deze beurzen zijn aangenomen, daar is de financiering voor rond. Maar voor een aantal andere universiteiten is dat wel echt een probleem, omdat daar een voorschot genomen is op toekomstgeld.’
Mooi dat de RUG voorzichtig is geweest, maar het wegvallen van de beurzen betekent toch een verlies. ‘Onderzoek en onderwijs heeft meerjarige stabiliteit nodig om het goede er uit te halen. Dit was een van de maatregelen die we met de vorige minister afspraken om die rust en ruimte te creëren. En dat wordt nu per 2025 weer afgebroken.’
Internationalisering
Waar de universiteit ook mee te maken krijgt, is de uitwerking van de Wet Internationalisering in Balans (WIB). Het kabinet-Schoof wil de studiemigratie in de bachelorfase verminderen. En hoewel er een uitzondering zal zijn voor ‘technische studies’ en de regering rekening wil houden met ‘lokale omstandigheden’, gaat ze uit van een kostenbesparing van 293 miljoen.
Biemans noemt het ‘bijzonder’ dat dat bedrag bij voorbaat is ingeboekt. ‘Want we weten nog niet hoe de wet er precies uit zal zien en daarmee dus ook niet wat het precies zal kunnen opleveren.’ Wel is uit de begroting op te maken dat de wet per studiejaar 2026-2027 in moet gaan.
Actieplan
Hoewel de begroting nog langs de Tweede Kamer moet en veel praktische gevolgen nog onduidelijk zijn, bereidt de RUG zich alvast voor. Zo zijn er acht werkgroepen ingesteld om te zien waar de bezuiniging – die mogelijk oplopen tot 80 miljoen euro in 2030 – vandaan moet komen, en waar de RUG eventueel extra inkomsten vandaan kan halen.
Het college van bestuur verwacht dat de werkgroepen eind dit jaar uitgewerkte maatregelen op papier hebben. Begin 2025 zal – in samenspraak met de medezeggenschap – dan een actieplan worden gemaakt.
Het worden lastige keuzes, voorspelt Biemans. ‘Daar hebben we de afgelopen periode geen geheim van gemaakt. Ik ben in mineur ben vanwege de kabinetsplannen. Mijn inschatting is dat de rest van de gemeenschap dat ook zo zal voelen. Maar de RUG heeft in het verleden vaker te maken gehad met financieel donkere wolken en daar zijn we altijd goed doorheen gekomen.’