De RUG gaat niet in op de eis van de provincie Fryslân, die invloed wil op de benoeming van een nieuwe hoogleraar Friese taal- en letterkunde.
Ook komt er geen zelfstandige Friese master, een andere harde eis van de provincie. Dat heeft decaan Thony Visser van de Faculteit der Letteren woensdag aan Gedeputeerde Staten van Fryslân laten weten.
Het Friese provinciebestuur zette de RUG vorige week voor het blok. In een stevig aangezette brief, in het Fries geschreven, eiste de provincie een vinger in de pap bij de aanstelling van een nieuwe hoogleraar Friese taal- en letterkunde en een volwaardige positie van het Fries aan de universiteit, dat wil zeggen: een Friese master.
Als de RUG daarin niet mee gaat, heeft dat consequenties voor de financiering van het Friese onderwijs aan de universiteit, dreigde de provincie.
‘Belangrijke financier’
Fryslân betaalt, samen met de rijksoverheid, jaarlijks 220.000 euro aan de RUG voor de studie Fries. En omdat de provincie daarmee naar eigen zeggen ‘een belangrijke financier’ is voor het Friese onderwijs aan de uni, vindt ze dat ze ook zeggenschap moet hebben.
De RUG neemt het Fries als tweede rijkstaal zeer serieus, benadrukt het faculteitsbestuur. Maar het opzetten van een zelfstandige master Fries is niet mogelijk op korte termijn, zo onderbouwt ze de afwijzing. Voor zo’n traject is minimaal twee jaar nodig.
Bovenal rechtvaardigt het kleine aantal studenten (het zijn er tussen de nul en vijf per jaar) geen zelfstandige master, aldus de faculteit in de brief (in het Nederlands en het Fries geschreven) aan GS van Fryslân.
Risicovol
Voor een master is een instroom nodig van minimaal twintig studenten. Dat gaat het Fries niet halen en dus is een master ‘risicovol’, aldus de RUG. De uni wil van de Friese opleiding wel een ‘track’ maken, als onderdeel van een bestaande master. Maar dat is juist voor Fryslân niet acceptabel, zo liet de provincie vorige week al weten.
Letteren wil ook niet dat de provincie bemoeienis krijgt bij de aanstelling van een nieuwe hoogleraar Friese taal- en letterkunde. De huidige hoogleraar, Goffe Jensma, gaat in september 2022 met emeritaat. Maar de aanstelling is een verantwoordelijkheid van de universiteit, stelt de RUG.
Er is een commissie samengesteld die medio januari 2022 een profielschets klaar heeft, en dat gaat wat de faculteit betreft zonder bemoeienis van de provincie. Daarna volgt de werving van een nieuwe hoogleraar. Die kan dan in het nieuwe academisch jaar beginnen, als Jensma afzwaait.
De rug toekeren
De provincie Fryslân dreigde in de brief van vorige week dat zij de universiteit de rug zal toekeren als die de eisen niet inwilligt, waarmee ook de 220.000 euro op het spel komt te staan. ‘Dat zou teleurstellend zijn, want een verarming van het onderwijs en onderzoek’, laat een woordvoerder van de RUG weten.
Maar het zal geen invloed hebben op een nieuwe leerstoel, want die wordt bekostigd door de universiteit zelf en niet door de provincie. ‘De leerstoel komt er sowieso, met of zonder geld uit Friesland.’