Elke dag vraagt de redactie van UKrant zich af: waar schrijven we over, waarom schrijven we erover en hoe schrijven we erover? ‘Bij UKrant’ is een onregelmatig verschijnende rubriek waarin we een kijkje achter de schermen geven.
Op de redactie spraken we er al langer over: het is niet de vraag óf het gebeurt, maar wanneer. Toch werden we maandagochtend verrast toen we opeens nieuwe buren kregen.
Naast de redactie, aan de voorzijde van het Harmonieplein, stond in luttele minuten een tentenkamp waarna pro-Palestijnse actievoerders het plein in bezit namen.
Best handig. We volgen alle ontwikkelingen bij wijze van spreken vanaf onze bureaus, ook al zijn de ramen aan de pleinzijde van de buitenkant bedekt met spandoeken die ons het zicht ontnemen en is op de redactie door het luide gejoel en geklap naast ons vaak geen fatsoenlijk gesprek te voeren, tenzij met stemverheffing.
Maar het werd ook ongemakkelijk. Want de nieuwe buren vinden ons niet aardig.
Wie een vraag heeft, wordt doorverwezen naar Instagram
Met ‘ons’ bedoel ik niet alleen UKrant. De demonstranten hebben met elkaar afgesproken dat ze niet met de pers praten. Wie een vraag heeft, wordt doorverwezen naar een pagina op Instagram. Is dat handig als je ook publiciteit wilt en nodig hebt? Ik denk van niet, maar het is een keuze. En het is tenslotte niet mijn demonstratie.
Maar het is wel mijn plein. Het plein is van ons allemaal, het is openbare ruimte. Maar journalisten die er foto- of filmopnames willen maken, of alleen al rondlopen met iets wat op een camera lijkt, worden door de demonstranten geschaduwd, gehinderd, gevraagd om hun perspas te laten zien, gemaand weg te gaan.
Soms werden journalisten zelfs geïntimideerd; dan gingen de demonstranten met zijn tienen om iemand staan, schreeuwend en joelend en met spandoeken, borden en handen voor de camera’s om hun werk onmogelijk te maken.
Demonstrant: ‘Je mag hier niet filmen.’
Journalist: ‘Waarom niet? Dit is publieke ruimte.’
Demonstrant: ‘Omdat we dat niet willen.’
Journalist: ‘Waarom niet?’
Demonstrant: ‘Dat staat op onze Instagrampagina.’
Hoe kun je openheid eisen van de uni maar zelf de kaken op elkaar houden?
Het staat in nogal schril contrast met een belangrijke eis van de activisten: de universiteit moet openheid geven over de connecties en belangen die ze heeft met instituten in Israël. Hoe kun je dat van de uni eisen, maar over je eigen beweegredenen de kaken op elkaar houden en verwijzen naar Instagram?
Meer democratie willen ze ook; maar die eis houdt kennelijk op als de vrije pers – toch één van de pijlers van die democratie – zich op ‘hun’ plein begeeft.
Ook daarom is het moeilijk te bevatten waarom op de buitenmuur van UKrant de demonstranten met krijt het getal 103 hebben geschreven, met even zoveel streepjes erbij. Het gaat over de 103 journalisten die de afgelopen maanden tijdens de Gazaoorlog zijn omgekomen.
Waarom schrijf je dat op de muren om jouw boodschap kracht bij te zetten, maar pest je journalisten weg van het plein?
Nu de eerste stofwolken van de bezetting zijn neergedaald en de rust ietwat is teruggekeerd, vullen de demonstranten de dag in de buitenlucht met het geven en volgen van workshops.
Ik denk niet dat de workshop ‘Hoe om te gaan met de pers’ op het programma staat. Maar dat zou wel moeten.
Rob Siebelink is hoofdredacteur van UKrant