Zolang je als hoogleraar een portret van jezelf kunt aanbieden, blijven de muren van de faculteitskamers volhangen met mannen, zegt columnist Casper Albers. Maar in Leiden hebben ze de oplossing voor dat probleem gevonden.
Het Academiegebouw hangt vol met portretten van (oud-)hoogleraren. Of je nu in de Senaatszaal of een faculteitskamer zit, je wordt aangestaard door een collectie grijsharige mannen en hier en daar een vrouw. Dat is niet meer van deze tijd en de roep om een diverser beeld wordt steeds luider.
De universiteit geeft gehoor aan deze oproep. Vorige maand zijn vier hoogleraren op initiatief van het college van bestuur en de faculteitsbesturen voorgedragen voor een portret: drie vrouwen en een man van kleur. Hoewel zij allen ongetwijfeld een zeer goed academisch trackrecord hebben, was er op social media al wat gepruttel te horen: dat vermaledijde wokisme zorgt ervoor dat je als witte man je voorrangsplekje aan de muur kwijt bent!
Dat gepruttel is zwaar overdreven. Behalve bovengenoemde vier hoogleraren werd ook van vijf witte mannen een portret onthuld. Er zijn namelijk twee manieren om met je portret in het Academiegebouw te komen. De echt groten der aarde krijgen een portret aangeboden van de universiteit. De academische subtoppers niet, maar die kunnen wel zelf een portret aanbieden als ze zichzelf daar belangrijk genoeg voor vinden. Blijkbaar vinden mannen dat vaker dan vrouwen. Het kost je een paar duizend euro, maar dan hang je wel aan de muren van een van de faculteitskamers.
Het kost je een paar duizend euro, maar dan hang je wel aan de muren van een van de faculteitskamers
Het gevolg van dit beleid is dat de Senaatskamer langzaamaan diverser begint te worden, maar dat je in sommige faculteitskamers nog steeds met een vergrootglas op zoek moet naar een vrouw of niet-wit persoon. Deze kamers worden onder meer gebruikt voor buluitreikingen, waarbij de familie van de afgestudeerde te zien krijgt welk beeld wij blijkbaar hebben bij een hoogleraar.
De helft van de mannen aan de muur vervangen door vrouwen is een mogelijkheid, maar levert ongetwijfeld gedoe op. In die faculteitskamers kan je ook met een radicalere oplossing het doel bereiken. Laten we niet de wetenschapper, maar de wetenschap eren!
In Leiden hebben ze dat goed begrepen: daar vind je op meerdere publieke plekken in de stad formules: Huygens’ slingerformule en de veldvergelijking van Einstein. Niet de persoon, maar de wetenschappelijke ontdekking staan centraal.
En dat zouden wij ook kunnen doen. Haal al die portretten weg en vervang ze door Groningse vindingen. Met Zernikepolynomen (die laten zich verrassend goed visualiseren), de oer-Tesla van Stratingh en Feringa’s moleculen heb je al meer ideeën dan passen aan de muur van FSE.
Bij GMW kun je de Snijders-Oomen niet-verbale intelligentietest, enkele van Heymans’ instrumenten of figuren uit het methodologische werk van Ivan Gadourek afbeelden. Zo kun je elke kamer een thema geven die past bij de bijbehorende faculteit, in plaats van een uniform beeld van oude, witte mannen.
Op die manier krijgt het zusje van een afstudeerder bij de buluitreiking niet de impliciete boodschap mee dat zij vooral elders een carrière moet zoeken.