Hoe krijg je de student terug in de bankjes, vraagt columnist Gerrit Breeuwsma zich af? Geld bieden? Of de welbekende stok achter de deur? ‘Wie colleges wil volgen, moet naar de collegezaal en dus moeten wij ophouden met livestream en video’s.’
Sommige fouten moet je eerst maken om ze vervolgens de rest van je leven te voorkomen. Ik maakte die van mij tijdens het allereerste college dat ik gaf. Nou ja, niet echt mijn eerste college (noch mijn eerste fout), want ik had al heel wat les gegeven, maar in 1990 kreeg ik een vaste aanstelling en werd ik hoofdverantwoordelijke voor een aantal cursussen.
En zo stond ik op een ochtend voor mijn eerste groep van zo’n vijftig studenten. Naar mijn idee was ik amper ouder dan zij en ik zag me dan ook als primus inter pares.
Ik zat boordevol ambities. Helaas was het (suffe) boek dat op het programma stond niet bepaald mijn keuze, maar ik kon dat pas het volgende jaar wijzigen. Ik besloot dan ook om voornamelijk om het boek heen te praten: verdieping van de stof.
Of die ‘verdieping’ ook tot de tentamenstof behoorde, vroeg een student. Nee, antwoordde ik resoluut, met de zelfoverschatting van de beginner. Het zou het boek van de nodige context voorzien, legde ik uit. Direct daarop begonnen enkele studenten hun spullen te pakken. Zonder me een blik waardig te keuren, verlieten ze de zaal.
Daar stond ik, als eerste onder mijn gelijken, met de mond vol tanden. Maar ik had mijn lesje geleerd. Sindsdien zijn al mijn colleges tentamenstof. Soms beklaagt iemand zich daarover, maar over het algemeen worden de colleges serieus genomen en er is altijd een behoorlijke opkomst.
Tot aan corona dan, want sindsdien zit de klad erin. Tijdens de lockdowns maakte ik in lege zalen livestreams en video’s van mijn colleges. Maar ook tussen de lockdowns door bleven de zalen goeddeels leeg.
Dat ik daar niet blij van word, is een understatement. Er zijn misschien mensen die een college zien als een routineklus, waar je je vaste riedel afdraait, maar ik behoor daar niet toe. In het slotcollege van het eerste blok (waar ik van de honderd ingeschreven studenten tien in de zaal had) heb ik gezegd dat ik niet alleen teleurgesteld was over de opkomst, maar ook uitgelegd dat het onverstandig is om niet naar college te gaan.
Ik had mijn lesje geleerd, sindsdien zijn al mijn colleges tentamenstof
Dat werd me niet in dank afgenomen. Hoewel de inhoud van de cursus goed werd geëvalueerd, vond men mijn opmerkingen ‘negatief’ en ‘gefrustreerd’. Een enkeling had begrip voor mijn klacht, maar concludeerde niettemin: ‘Ik hoop dat de docent een andere plek kan vinden om zijn emoties over zijn werk te uitten, in plaats van in de collegezaal.’
Een kleine troost is dat veel collega’s (van verschillende faculteiten) klagen over de lage opkomst. Bij één faculteit lokken ze studenten zelfs met ‘koffie met lekkers’ (zou de naam van een hip tentje kunnen zijn). Maar ja, als dat ook niet werkt, wat dan? Moeten we geld bieden? Een staatslot?
Misschien dat we het eerst eens kunnen proberen met een ouderwetse ‘stok achter de deur’. Die heeft in het verleden al zoveel mensen gemotiveerd het goede te doen.
Ook dit blok heb ik weer een lage opkomst (een krappe tien procent van de inschrijvingen). Met de versoepelingen in het vooruitzicht heb ik laten weten dat ik de video’s niet langer beschikbaar stel. De mailtjes stroomden daarop binnen, waarin gepoogd werd me van gedachten te laten veranderen.
Kennelijk had ik mijn stok achter de deur gevonden. Wie colleges wil volgen, moet daarvoor naar de collegezaal toe en dus moeten wij ophouden met livestream en video’s.
Nu maar hopen dat de boven ons gestelden ons daarin ondersteunen en van die stok achter de deur niet met allerlei mitsen en maren een machteloos cocktailprikkertje maken.
GERRIT BREEUWSMA