Columnist Gerrit Breeuwsma stond maandag niet met een spandoek op het Malieveld. Maar hij moet van dit kabinet helemaal niets hebben. Zelfs niet als het per ongeluk iets goed doet.
Terwijl op maandagochtend een flinke delegatie RUG-medewerkers is afgereisd naar Den Haag om daar te protesteren tegen de bezuinigingen op hoger onderwijs en wetenschap, zit ik om acht uur stipt braaf op mijn post op het Heymansinstituut. Iemand moet tenslotte het fort bewaken.
Vorige week werd ik wel gepolst door collega’s met de vraag of ik ook meeging naar het Malieveld, maar daar heb ik enigszins ongemakkelijk doch beslist voor bedankt. Niet omdat ik de bezwaren van de demonstranten tegen de kabinetsplannen niet deel. Sterker nog, ik ben tegen alles van dit kabinet, zelfs als het per ongeluk iets goeds doet.
Waar sommige oppositiepartijen zich constructief opstellen tegenover het kabinet-Schoof om waar mogelijk een aantal plannen ten goede bij te sturen, daar verkeer ik nog steeds in een algehele staat van afwijzing. Ik wacht op het moment dat we beschaamd terugkijken op deze historische vergissing: hoe hebben we het zo ver laten komen?
Reden genoeg dus om te gaan, maar nee, demonstreren is niet mijn stiel: ik pis liever in mijn eentje tegen de wind in dan dat ik in de massa met de stroom meeloop.
Een karakterologisch dingetje waarvan ik niet meer verwacht te genezen.
Ik wacht op het moment dat we beschaamd terugkijken op deze historische vergissing
Ondertussen hoeft niemand me ervan te overtuigen dat de afbraak van het onderwijs een kwalijke zaak is. Niet alleen voor het onderwijs als zodanig, maar ook voor de economie, voor innovatie op diverse terreinen en voor de aanpak van allerlei grote maatschappelijke kwesties: van het klimaat tot de integratie van kinderen met een migratieachtergrond.
Over dat laatste slaat het kabinet nu al een paar weken oorlogstaal uit door te onderstrepen dat die integratie mislukt is, met de omineuze constatering dat hele groepen ‘onze normen en waarden’ niet delen. En dat zegt uitgerekend het meest normen- en waardeloze kabinet sinds de Tweede Wereldoorlog?
Het kabinet en de partijen die dit kabinet mogelijk maken, slaan wild om zich heen met grote woorden, komen met wetsvoorstellen om zwaarder te straffen en het Nederlands paspoort af te nemen en zetten hele groepen weg als tuig.
Het bestaan van ‘tuig’ wil ik niet op voorhand ontkennen, maar er zijn ook goedwillende mensen die al jaren te horen krijgen dat ze tuig zijn en dan is het een hele klus om op den duur geen tuig te worden: wie tuig zaait, zal tuig oogsten.
Wie tuig zaait, zal tuig oogsten
Maar er gaat met die integratie ook nog weleens iets goed, zoals onlangs bleek uit de rapportage Integratie en Samenleven van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Daarin wordt duidelijk dat kinderen van wie beide ouders in het buitenland zijn geboren, vaker een havo- of vwo-advies krijgen dan tien jaar geleden. In 2011-2012 was dat nog 38 procent, terwijl het in 2022-2023 was gestegen naar 49 procent (van alle leerlingen krijgt 57 procent zo’n advies).
Het is bijna ironisch dat de stijging het grootst is bij groep 8-leerlingen van wie de ouders in Marokko zijn geboren. Bij hen steeg het aandeel met havo- of vwo-advies de afgelopen tien jaar maar liefst van 34 naar 50 procent. Dit betekent voor een steeds grotere groep ook toegang tot het hoger onderwijs
Misschien dat ik iets gemist heb, maar het is me nog niet opgevallen dat het kabinet bovenop deze cijfers is gesprongen om te laten zien dat er over integratie zo nu en dan ook iets positiefs te melden valt. Misschien dat ze daar helemaal niet op zitten te wachten?
Maar goed, deze positieve tendens lijkt me best een goede reden om je in Den Haag (of nou ja, vanachter het bureau) te verzetten tegen de bezuiniging op onderwijs en wetenschap.
GERRIT BREEUWSMA