Varkens inzetten tegen de Japanse duizendknoop en reuzenberenklauw op Zernike werkt niet afdoende, vindt de RUG. Maar hoe raak je dat onkruid dan wel voorgoed kwijt? Dat valt nog niet mee, zegt een expert.
De invasieve planten moeten snel aangepakt worden. Nu de lente is begonnen, groeien ze snel en als ze in bloei komen, produceren ze duizenden zaadjes waardoor ze zich nog verder verspreiden.
De varkens waren een schone en duurzame methode om het onkruid in toom te houden, maar zijn inderdaad niet de beste manier om voorgoed van het probleem af te komen, volgens Chris van Dijk. Hij doet aan de Wageningen Universiteit onderzoek naar duurzaam groenbeheer en adviseert gemeentes hoe ze Japanse duizendknoop en andere invasieve soorten moeten aanpakken.
Jarenlange behandeling
Er is geen one size fits all-oplossing, zegt hij. ‘Welke aanpak nodig is, hangt af van de locatie, de beschikbare tijd en het einddoel.’ Om het nog lastiger te maken, vragen Japanse duizendknoop en berenklauw allebei om een andere benadering.
Om definitief van de planten af te komen, is soms een jarenlange behandeling nodig. Organisaties beginnen vaak enthousiast, zegt Van Dijk, maar veranderen dan na een paar jaar van tactiek of stoppen helemaal. ‘En dan groeit het nog harder terug.’
Maaien
Een algemene richtlijn voor berenklauw is dat je die langere tijd heel vaak moet wegmaaien. ‘Je moet ermee doorgaan tot alle zaden zijn ontkiemd en weggemaaid zijn. Dat duurt jaren’, zegt Van Dijk.
Maar maaien kan op een campus zoals Zernike gevaarlijk zijn, omdat berenklauw voor brandwonden kan zorgen. Je moet dus een veilige zone creëren. En als je duizendknoop maait, kan dat er juist voor zorgen dat de zaden verspreid worden en het probleem zich uitbreidt.
Verhitten of bevriezen
De RUG zegt snellere methodes te overwegen, zoals het verhitten, bevriezen of onder water zetten van de grond. Die methodes zijn effectief, zegt Van Dijk, maar ze zijn wel duur en vreten energie. ‘Met duurzaamheid houdt men zich op dit moment niet echt bezig. Iedereen zoekt gewoon naar wat werkt.’
Ondertussen worden hiermee ook alle andere planten gedood die in dezelfde grond groeien. Het goede nieuws is dat die na verloop van tijd wel terugkomen, zegt Van Dijk, omdat ze vanuit de omgeving opnieuw geïntroduceerd worden. Het slechte nieuws: ook de berenklauw en duizendknoop kunnen op die manier terugkeren.
Uitgraven
Handmatig uitgraven – de methode die de gemeente elders gebruikt – is de schoonste manier van bestrijden. Maar afhankelijk van de omvang van het stuk land kan dat lastig zijn. Het is ook arbeidsintensief en daarnaast moet de besmette grond naar een depot om daar schoongemaakt te worden.
De gemeente geeft prioriteit aan het ruimen van bebouwde gebieden en hoogrisicolocaties, zoals fietspaden en speeltuinen. Het is niet duidelijk of Zernike en de omliggende gebieden hieronder vallen, en dat kan een probleem zijn. Want zelfs als de campus onkruidvrij gemaakt wordt, kunnen de zaden dan vanuit de omgeving weer op Zernike terecht komen.