‘Ik had eindelijk alle hotshots bij elkaar’

Ben Wolf voelde de bui al hangen, toen premier Mark Rutte op 12 maart aankondigde dat evenementen van meer dan honderd mensen niet meer konden. Zijn promotie zou de volgende dag plaatsvinden.

Op dat moment was hij op een symposium met negentig mensen. ‘Dat hebben we afgemaakt.’ Maar de borrel na afloop sloeg hij over. Hij voelde zich niet zo lekker.

Honderd mensen

Alles had hij al geregeld. Er zouden mensen komen. Zijn vrienden en collega’s waren zijn paranimfen. Hier had hij zó naartoe geleefd. 

En nu zou hij alles moeten afzeggen. Voor de zekerheid belde hij het promotiebureau. Die gaf toen nog aan dat het door kon gaan zolang er maar niet meer dan honderd mensen bijeen waren. Desnoods zouden ze het zonder publiek doen. Een paar uur later besloot het bureau dat alles afgelast werd. Vanaf maandag. 

Ik kwam pas echt tot rust toen de verdediging begon

Wolf had geluk, zijn promotie was op vrijdag de 13e.

‘Maar niets is zo veranderlijk als de maatregelen van het kabinet,’ vreesde Wolf, ‘dus ik kon pas echt tot rust komen toen ik mocht plaatsnemen in het stoeltje en de verdediging begon.’ Hij lacht. ‘Terwijl het normaal natuurlijk andersom is.’ 

Zijn proefschrift, over sensoren die bewegingen in het water detecteren, verdedigde hij goed en hij promoveerde cum laude. 

Op het nippertje

Op de receptie erna merkte hij weer wat van de coronamaatregelen. ‘Een enkeling wilde per se handen schudden, maar verder waren het ellebogentikjes of een lichte buiging.’ Hij kreeg ook veel berichtjes in de trant van: ‘Nou Ben, om maar niet over die honderd mensen heen te komen en omdat ik liever thuis ben, kom ik vandaag maar niet. We halen het wel een keer in.’

‘Van iedereen die thuis is gebleven vind ik dat goed, van iedereen die wel kwam, vond ik dat natuurlijk veel mooier’, zegt Wolf. Aansluitend was er nog een feestje in een bovenzaaltje van Mr. Mofongo. Daar kwamen nog minder mensen op af; de helft van de ongeveer vijftig mensen van de receptie.

De volgende dag las hij dat alle promoties werden geschrapt. ‘Toen realiseerde ik me: dit was echt op het nippertje. Ik ben heel blij dat het door is gegaan.’

Gerrit Kramer zag de eerste besmettingen in Brabant, waar hij werkt, en dacht toen al: dit gaat niet lukken. Hij baalt.

‘Het is vooral dat ik met collega’s waar ik veel mee heb samengewerkt een hoop moeite heb gedaan om een datum te prikken. Het was me eindelijk gelukt om alle hotshots in het vakgebied bij elkaar te krijgen.’ En dan gaat het niet door.

Internationals

Samen met Jeannette Gelauff onderzocht hij tremoren, trillingen bij mensen met neurologische problemen. Een klein vakgebied waarin iedereen elkaar kent. Ze zouden er allemaal zijn op 15 april, als Kramer en Gelauff allebei hun promotieonderzoek zouden verdedigen. 

Die promotie haal je eigenlijk altijd wel, tenzij je gefraudeerd hebt

De avond voor de promotie zouden de twee eten met hun promotor en drie onderzoekers uit het Verenigd Koninkrijk. ‘Goed voor het netwerk.’ Ze hadden zelfs een deel van de reiskosten van de internationals voor hun rekening genomen. 

In de ochtend zou Kramer zijn promotie hebben, daarna had hij een lunch voor zijn vijftig gasten en ’s middags was Gelauff aan de beurt. Dan was er nog een gezamenlijke receptie voor een mannetje of honderd en tot slot gingen ze apart dineren. Kramer zou naar het bierdiner van het bierfestival dat dan toevallig ook in de stad was. ‘Die kaarten zijn trouwens best prijzig.’

Feestelijk scherm

Hij heeft nog geen officiële afzegging, want het zou nog online kunnen. Maar dat is voor hem uitgesloten. ‘Ik las dat ze bezig waren te onderzoeken of ze na afloop van de online promotie een feestelijk scherm konden tonen.’ Met ballonnen of zo, stelt hij zich voor. Hij lacht hartelijk om het knullige plaatje, maar hij baalt wel degelijk.

Het gaat hem niet eens om het officiële deel. ‘Die promotie haal je eigenlijk altijd wel, tenzij je gefraudeerd hebt. Het is niet zoals in het buitenland dat je echt wordt doorgezaagd, het is een heel feestelijke ceremonie. En dat is gewoon heel leuk, dus willen we er ook best wat moeite in stoppen om dat goed te organiseren.’

Inmiddels heeft hij op zijn werk – hij is basisarts neurologie in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven – ook met corona te maken. ‘Ik heb een vorige week een instructie gehad, voor als ik moet bijspringen.’ Maar iedereen met reguliere klachten mijdt de ziekenhuizen. ‘Ik heb het vreemd genoeg rustiger dan normaal.’

‘Ik hield er natuurlijk al een paar weken rekening mee’, zegt Leonie Gouweleeuw. ‘Gezien wat er allemaal op de wereld gebeurt, is het niet het ergste’, relativeert ze. Maar ja.

In 2013 was ze al met haar onderzoek naar depressie en geheugenproblemen bij hartfalen begonnen. Ze werkte met muizen en ratten in de Linnaeusborg. Begin 2017 was haar contract afgelopen. Ze was nog niet klaar, maar ze was zwanger en had een nieuwe baan. Het kwam er dus even niet van. In september – twee kinderen later – leverde ze haar onderzoek eindelijk in. 

Op 17 april zou ze dan toch nog promoveren. Met, zoals zovele promovendi, na afloop een receptie, een diner en een feest in een kroeg in de stad.

Verkeerde datum

Haar promotieonderzoek had ze vorige week naar de leescommissie en de Universiteitsbibliotheek gestuurd. Er was immers nog niets officieel afgezegd. ‘Daar staat nu dus de verkeerde datum in’, zucht Gouweleeuw.

Ik wil het wel achter de rug hebben, maar een officiële promotie zou toch wel mooi zijn

‘Ze kijken nu of het online nog door kan gaan’, vertelt ze. Hoe dat er precies uit gaat zien kon het promotiebureau haar nog niet vertellen, maar in ieder geval zonder fysiek aanwezige gasten. ‘In het Academiegebouw zijn dan alleen ik en de voorzitter aanwezig.’ 

De rest van de corona (geen grap, zo heet de promotiecommissie) stelt vragen via een videoverbinding. ‘Gasten kunnen eventueel livestreamen.’ Bij de TU Delft, waar Gouweleeuw nu werkt als laboratoriummanager, gaat het tegenwoordig ook zo. 

Uitstel

Wil ze dat ook? ‘Tja,’ mijmert ze, ‘aan de ene kant wil ik het wel achter de rug hebben. Misschien dat ik dan later nog een diner of een feest geef. Aan de andere kant: het zou toch wel mooi zijn als ik echt een officiële promotie heb, waar ik mijn diploma in ontvangst neem en waar mijn paranimfen bij zijn.’ 

Een andere optie is uitstel. Dan moet ze dus op zoek naar een datum waarop iedereen erbij kan zijn, óf nieuwe coronaleden zien te vinden. ‘In ieder geval moeten mijn promotor en copromotor er zijn’, zegt Gouweleeuw. ‘En mijn paranimfen.’ Die staan immers ook al in het dankwoord. Dat wordt nog spannend: één van hen start 1 mei in Stockholm aan een nieuwe baan. 

‘Als ik een andere datum ga kiezen, dan in ieder geval ná de zomer. September of oktober. Ik wil niet in juli en dat het twee weken van tevoren tóch weer niet door kan gaan.’

Engels