Mongol rally

Sleutelen? Dat hebben ze nog nooit gedaan. Maar ach, Mark van Dijk en Simeon Molenaar begrijpen het principe van de verbrandingsmotor en ze hebben nog een half jaar om het te leren. Geen enkele reden dus om níet met een Ford Escort van 31 jaar naar Mongolië te rijden. Toch?

De twee kennen elkaar nu al tien jaar, ze zijn vrienden sinds ze elkaar ontmoetten bij de gereformeerde studentenvereniging GSV. Ze drinken bier samen, schaken samen, lullen samen. En tijdens een van die avonden beloofden ze elkaar om eens een échte reis te maken. Ze zouden naar Rusland vliegen en dan een auto huren en doorreizen naar Siberië. Ze zouden erheen liften en dan paarden kopen als ze niet verder kwamen. Ze zouden…

Kunnen ze paardrijden dan?

‘Nou, nee’, zegt Mark. ‘Maar ik heb wel eens op het paard van mijn zusje gezeten.’

Huwelijksreis

Ze schudden elkaar wel drie keer de hand die avond. Ze gingen het doen. Echt. Maar de tijd verstreek. Simeon ging trouwen en moest eerst op huwelijksreis. ‘Ik mócht op huwelijksreis natuurlijk.’ Mark was druk met zijn studie bedrijfskunde.

Maar toen, twee jaar geleden, zagen ze op YouTube een filmpje van de Mongol Rally. Teams van over de hele wereld reizen in maximaal acht weken van Praag naar Ulaanbaatar. Er is geen ondersteuning, alleen een feestje aan het eind van de rit. En, oh ja, je voertuig mag maximaal een 1.2 liter motor hebben. ‘Die is daar dus totaal niet geschikt voor’, zegt Simeon vrolijk. ‘Het is dus bijna een voorwaarde dat het misgaat’, zegt Mark met glimmende ogen.

Ze hoefden er niet heel lang over na te denken. Dit ging het worden.

Het oude China, het Midden-Oosten, de in onbruik geraakte handelsroutes en de vergane glorie van oude machtscentra als Isfahan of Samarkand boeiden hen al heel lang. Ze zijn gegrepen door de VPRO-documentaire De nieuwe zijderoute, waardoor ze inzagen hoezeer hun beeld van de wereld is ingegeven door het westerse perspectief. ‘Maar Azië was centraal. Toen zij zich bezighielden met filosofie en grote ontdekkingen deden in de wetenschap, was Europa alleen maar in oorlog. We zijn geïnteresseerd in de wereld van vóór het moment dat het Europese narratief begonnen is’, zegt Mark.

Authentieke ervaringen

Bovendien, zo’n land als Mongolië, het dunst bevolkte land ter wereld, daar zouden ze iets authentieks moeten kunnen vinden. Een stukje wereld dat nog niet is opgeslokt door de homogenisering en globalisering. ‘Als student heb ik een keer een reis door het Midden-Oosten gemaakt’, zegt Simeon. ‘We gingen langs de Golfstaten, Qatar, Oman. Maar onderdompelen in de lokale cultuur, dat deden we niet. Alle zogenaamde authentieke ervaringen zijn vercommercialiseerd door de reisorganisaties.’

Maar dit, deze Mongol Rally, is echt. Móét echt zijn.

Een vliegreis legt een zwaarder druk op het milieu. En om nu te gaan fietsen…

Bovendien, het geeft hen ook nog eens de kans om goed te doen voor de wereld. Immers, meedoen mag alleen als je minimaal duizend Britse ponden doneert, waarvan de helft aan Cool Earth. De andere helft willen de twee aan de Hartstichting geven, maar ze gaan hun best doen om er meer van te maken, the sky is the limit. Heel belangrijk: hun reis betalen ze zelf, dat hoeft niemand voor hen te doen. Als iemand hen wil sponsoren, graag, maar ál het geld dat ze ophalen gaat regelrecht naar hun goede doel.

The middle of nowhere

Wacht even. Ze rijden in een bejaarde, benzineverslindende auto naar Mongolië voor Cool Earth? ‘Nou, daarom moet je dus ook doneren voor je mee mag doen. Van dat geld koopt Cool Earth stukjes regenwoud om te beschermen, zodat de reis energieneutraal kan worden afgelegd’, zegt Simeon. En ja, een beetje tegenstrijdig is het wel, beseft hij. Aan de andere kant: ‘Een vliegreis legt een zwaardere druk op het milieu’, zegt hij. ‘En om nu te gaan fietsen…’

En nu staat er dus een blauwe Ford Escort Cl 1.1 uit 1986 voor de deur. Gekocht op derde Kerstdag, voor het fenomenale bedrag van 750 euro. ‘Hij was al een beetje afgeprijsd en de verkoper was heel schappelijk en heeft er nog eens 250 afgedaan.’

Ze hebben alle vertrouwen in het beestje. Niet dat ze verstand hadden van oude brikken, maar ze hadden internetfora afgestruind om te ontdekken waar je op moet letten. Koppakkingen willen nog wel eens lekken. Roest is vaak een probleem. Of dat hij te veel olie gebruikt, lastig als ze straks in the middle of nowhere tuffen waar voorzieningen gewoon niet bestaan. ‘Maar dat kun je zien doordat er een pluim uitkomt als je hem start, en dat gebeurde niet’, zegt Mark.

Prutsen met stekkertjes

Voorlopig lijkt het goed te gaan. Ze reden er al mee naar Hoevelaken en terug via een omweg naar Dronten. Dat ging allemaal vlekkeloos. Ze werden lid van Ford Escortfora, waar mensen echt álles weten van dit type auto. Iemand daar verkocht hen officiële bestickering voor hun modelletje, nog nooit uit de verpakking geweest. Ook dertig jaar oud dus.

Ze bouwden er een dijk van een geluidsinstallatie in. ‘Meteen de eerste avond. Stonden we daar in het donker met onze zaklampjes met de stekkertjes te prutsen’, zegt Mark.

Er kwamen dakdragers. ‘Want we hadden al een daktent gekocht waarin we de nacht kunnen doorbrengen.’

En in de komende weken willen ze alles vervangen wat kapot zou kunnen gaan. De onderdelen bewaren ze dan en nemen ze mee. Want ja, er zullen dingen kapot gaan onderweg. En dat moet ook. ‘Kijk, je zou deze reis kunnen maken in een luxe 4×4 ’, zegt Mark. ‘Maar dan maak je niet hetzelfde mee.’

Ze rijden straks via Turkije, Georgië en Azerbeidzjan naar Iran. Dan over de Pamir Highway, een uitloper van de Himalaya, naar Kazachtstan, een klein stukje Rusland en uiteindelijk Mongolië.

‘Daar stópt de weg gewoon’, zegt Mark enthousiast. ‘Maar we hebben een goed kompas gekocht.’

Niemandsland

De hele gedachte, hoop bijna, is juist dat ze straks vaststaan in gebieden zonder voorzieningen, zonder garages, waar ze de taal niet spreken. Want dan moeten ze wel contact leggen met de lokale bevolking en zich laten leiden door de gebeurtenissen. ‘Mensen daar zijn ook heel vriendelijk en behulpzaam’, zegt Mark vol vertrouwen. Dat las hij ook op de blogs van mensen die de rally voor hen deden. ‘Bovendien, je kunt er wakker van liggen, of het gewoon accepteren en zien hoe het gaat. Deze samenleving wil alles voorspelbaar hebben, alle risico’s uitsluiten of er een verzekering voor afsluiten. Deze reis is de antithese van die mentaliteit.’

We nemen risico’s, maar niet onverantwoord

‘Natuurlijk’, zegt Simeon, ‘doen we ons huiswerk wel.’

‘We nemen risico’s, maar niet onverantwoord’, zegt Mark.

Ze vermijden Oekraïne en Tsjetsjenië. De gebieden die het ministerie van Buitenlandse Zaken rood kleurt – risicogebied dus – zijn off limits. Ze zorgen dat ze hun visa op orde hebben. Ze zouden niet, zoals een van hun voorgangers, tien dagen lang in het niemandsland tussen Kazachstan en Rusland willen moeten doorbrengen, omdat hun visum voor het ene land verlopen was en dat voor het volgende nog niet geldig. Ze lezen zich in in de geschiedenis van de gebieden waar ze doorheen reizen, zodat ze weten hoe mensen tegen hen aan zullen kijken. Maar voor de rest?

Ze gaan het beleven. Voelen. En daar verheugen ze zich van harte op. Zelfs als ze halverwege stranden, dan hopen ze dat het op een mooi plekje is, zodat ze dáárvan kunnen genieten. Eigenlijk is er maar een ding, waardoor de reis echt verpest zou kunnen worden. Simeon: ‘Het ergste? Dat zou zijn als we Europa niet uitkomen.’

Meer weten over de belevenissen van Mark en Simeon? Klik hier, of bezoek hun Facebookpagina.

Foto Christien Boomsma

Engels