De international classroom

De UK had geen kwaad in de zin toen het een paar weken geleden een artikel over de verengelsing aan de universiteit publiceerde. Het idee was om te laten zien dat er ieder jaar steeds meer internationale studenten meedoen in de universitaire politiek. ‘Internationals are taking over’, staat er in de eerste paragraaf. ‘They can be found in faculty councils and even in the University Council.’

Studenten vonden al snel dat het woord ‘even’ (‘zelfs’) niet heel denderend was. ‘Menen jullie dat nou echt?’, vroeg alumnus Paolo Petrocchi. Als je het woord ‘internationals’ vervangt door ‘vrouwen’, ‘zwarte mensen’, of ‘homoseksuelen’ zou het een onacceptabele uitspraak zijn, zegt hij.

Cijfers

De UK bedoelde het niet zo kwaad – er waren geen kwade bijbedoelingen. Maar internationale studenten zeggen dat ze aan de RUG wel degelijk soms oneerlijk behandeld worden. En vaak weten ze niet of vooroordelen hierin een rol spelen.

Elisa Kephart is Japans-Amerikaans. Toen ze de eerste versie van haar scriptie inleverde schreef een van haar begeleiders: ‘Haar Engels is niet goed genoeg, waarschijnlijk vanwege haar afkomst.’

Ze erkennen dat dit soort problemen bestaan, maar steunen de studenten niet

‘Ik vond het echt niet kunnen, dat hij het feit dat ik uit Azië kom erbij haalde’, zegt ze. ‘Wat mij betreft was het gewoon racistisch.’ Maar ze vreest ook dat de universiteit een klacht hierover niet erg serieus zou nemen. ‘Ze kijken altijd een beetje op ons neer. Ze erkennen wel dat dit soort problemen bestaan, maar steunen de studenten er niet in.’

Neesha Kanaka kreeg eenzelfde soort kritiek van dezelfde hoogleraar, die haar aanvankelijk liet zakken. Een andere docent gaf haar scriptie echter een 9. ‘De hoogleraar schreef: “Student is duidelijk geen native speaker”’, zegt Kanaka, die uit Maleisië komt.

Lullige opmerkingen

Kanaka hoorde dat ze was gezakt op dezelfde dag dat ze was aangenomen bij bij een Engelstalig tekstbureau in Amsterdam. ‘De docent maakte ook grapjes over Aziatische cultuuraspecten waar ik over schreef’, zegt ze. ‘Ik schreef over toneelschrijvers die ter dood veroordeeld werden onder de postkoloniale wetten die gezagsondermijnende teksten verboden. Hij schreef: “Oooh! De moedige helden van het Maleisische toneel!”‘

Zijn opmerkingen en gedrag tijdens onze afspraken hebben me ervan overtuigd dat racisme een rol speelde in de situatie

Gelukkig protesteerde de docent die Kanaka een 9 had gegeven tegen de situatie en er werd een derde examinator aangesteld. Uiteindelijk kreeg Kanaka een 8, een cijfer waar haar hoogleraar het aanhoudend oneens was. ‘Ik was gewoon zo op aan het eind. Zijn opmerkingen en gedrag tijdens onze afspraken hebben me ervan overtuigd dat racisme een rol speelde in de situatie. Ik hoop dat ik niet overdrijf.’

Studenten zeggen ook dat de sfeer in de international classroom ongemakkelijk kan zijn. Brandon Graamskjöld komt uit de Verenigde Staten en studeert geschiedenis. Hij denkt dat docenten het soms maar irritant vinden dat ze in het Engels moeten doceren. Een van zijn hoogleraren begon zijn college met de woorden: ‘Het was de bedoeling dat dit college in het Nederlands zou zijn, maar omdat er een internationale student bij zit moet het in het Engels.’

Een vijandige sfeer

Graamskjöld weet niet ‘of die docent dat zei, om zijn ongenoegen kenbaar te maken over de mensen die deze beslissingen nemen, maar als de enige international in de groep, reageerde hij het wel af op mij’. Na een paar weken was Graamskjöld zo zat van de vijandige sfeer dat hij bijna uit zijn slof schoot.

Ook de gesprekken tussen de docenten en Nederlandstalige studenten zijn vaak in het Nederlands. ‘Als tijdens mijn colleges een student een vraag in het Nederlands stelde antwoordde de docent vaak uitgebreid in dezelfde taal, ook al was de voertaal Engels’, zegt Marija Kovacevic, die onlangs afstudeerde bij natuurkunde. ‘Ik vond dat ik recht had op deze informatie; het zou ook voor mij relevant kunnen zijn. Dus dan moest ik ze onderbreken, zeggen: ” Sorry, maar kunt u dat in het Engels uitleggen?” Daar hadden ze lang niet altijd zin in.’

Als er een probleem is, besefte ik, dan schuiven ze het liever voor zich uit, dan dat ze het proberen op te lossen

Een secretaresse bij een internationale afdeling weigerde keer op keer Engels te spreken met een PhD-student, wat hun professionele relatie flink bemoeilijkte. Toen de student (die anoniem wil blijven) een klacht indiende, duurde het bijna twee jaar voordat de zaak was opgelost. Daar kwam ook nog bij dat de communicatie van de RUG over het probleem altijd in het Nederlands was, zegt de student. ‘Ik voelde me op alle fronten gediscrimineerd. Als er een probleem is, besefte ik, dan schuiven ze het liever voor zich uit, dan dat ze het proberen op te lossen.’

Er is hulp

RUG-woordvoerder Jorien Bakker spoort studenten aan om alle gevallen van institutionele discriminatie of vooroordelen te melden. ‘Je kan het beste naar Student Services of de vertrouwenspersoon gaan’, zegt Bakker. ‘De vertrouwenspersoon is onafhankelijk en niet verbonden aan een faculteit; je kunt haar vertrouwen. Ik hoop dat studenten het niet opkroppen, want dan kunnen we er niets aan doen.’

Ze leeft mee met de internationale studenten. ‘Nederlanders kunnen inderdaad aardig onbeleefd en direct zijn. Er kunnen enorme misverstanden ontstaan tussen mensen van verschillende nationaliteiten’, zegt ze.

Maar vertrouwenspersoon Marjolein Renker kan echt helpen. ‘Soms bespreken studenten bepaalde dingen liever niet met hun begeleiders, studieadviseurs, of Student Services. Ik kan studenten helpen bij het bepalen van hun volgende stap: wat wil je, en wat kunnen we daar aan doen?’

Je kunt hier contact opnemen met Student Services en hier met vertrouwenspersoon Marjolein Renker.

Engels