SlimStampen in opmars

Leestijd 5 minuten (819 woorden)

Tijdens een eerste ontmoeting spreek ik Sense in zijn kantoor bij de psychometrieafdeling in het Heymansgebouw. Vrolijk pakt hij zijn promotieboekje met de titel Making the Most of Human Memory van het bureau. Hij slaat een pagina open waarop vier grafieken staan met stipjes en strepen.

Hij wijst op een van de vele stipjes. ‘Kijk’, zegt hij. ‘Jij bent dus straks een van die punten.’ De grafieken laten zien hoeveel fouten iedere deelnemer maakte tijdens het leren. ‘Iedereen is anders’, zegt de promovendus. ‘Dat betekent ook dat we allemaal verschillend leren. Wat voor de een gemakkelijk is, kan voor de ander onmogelijk voelen.’

SlimStampen speelt daarop in. Het herkent bijvoorbeeld je persoonlijke ‘struikelwoorden’ en laat die vaker zien dan woorden die je makkelijker onthoudt. SlimStampen is gebaseerd op verschillende leer- en hersentheorieën. ‘Optimaal leer je als er de juiste tijd zit tussen leren en herhalen’, verklaart Sense. ‘Als je iets te snel weer ziet, is het te gemakkelijk en leer je niets. Duurt het te lang, dan vergeet je alles weer en leer je ook niets.’

SlimStampen meet of je een woord juist herinnert en hoeveel tijd je daarvoor nodig hebt. Op basis van je prestatie ontwikkelt de computer een individueel leerprogramma. Daardoor kun je niet alleen sneller en efficiënter leren, maar er ook meer plezier en motivatie uit halen. ‘We zien dat vooral studenten die meer moeite hebben met leren, profiteren van SlimStampen’, zegt de promovendus. ‘Sommigen zijn er gewoon heel goed in, die zijn voor ons heel saai.’

Swahili it is

Eigenlijk zou ik veel liever Spaans leren of mijn woordenschat Frans vergroten. Maar helaas. Het moet een taal zijn waar ik helemaal niets van kan en niets van begrijp. Anders weten we straks nog niet of het programma werkt, omdat ik misschien het Spaanse testvocabulaire ooit al eens heb gehoord.

Dus Swahili it is.

Het is woensdagochtend vroeg. Eens kijken hoeveel woorden Swahili ik binnen negentig minuten kan leren. Omdat we uiteraard wetenschappelijk verantwoord experimenteren, brengt Sense mij naar het lab. Het lab is een kleine kamer met een computer. De computer zal mij op twee manieren woorden leren; traditioneel met woorden op ‘kaartjes’ en met SlimStampen.

Op de kaartjes verschijnt in het Swahili rafiki en de Engelse vertaling friend. Nadat ik friend heb ingetypt, spuugt de pc het volgende woord uit: elimu zie ik staan, en science. En zo nog drie, voordat rafiki weer verschijnt. Alleen moet ik deze keer de Engelse vertaling al hebben onthouden om ze in te kunnen typen.

Vijf woorden…

In groepjes van vijf krijg ik zo alle woorden voorgelegd tot ik ze allemaal een keer goed heb beantwoord. Eerst loopt het best lekker. Vijf woorden achter elkaar onthouden is prima. Maar hoe meer woordengroepjes ik gezien heb, hoe meer ik vergeet en door elkaar haal. Het begint me te frustreren.

Als de tijd om is en ik alle vijftig woorden heb gezien, laat de pc me een tijdje Tetris spelen, voordat ik een woordentest moet afleggen: een hele lijst met woorden uit het Swahili verschijnt op het scherm, waarvan ik de Engelse vertalingen invul. Voor zover ik die nog weet.

Het tweede gedeelte begint direct. Deze keer gaat SlimStampen me woorden geven, afgestemd op hoe goed ik het doe. Weer spuugt de computer het ene na het andere onbegrijpelijke Swahili woord uit: pipa zegt hij, en barrel. Maar deze keer laat hij me direct nog een keer pipa vertalen, voordat hij doorgaat naar nabii en prophet.

Afhankelijk van hoe snel ik reageer en of ik de juiste vertaling invoer, laat het programma woorden vaker of minder vaak weer terugkomen. Pipa doet me denken aan een clown en ik vergeet steeds de eigenlijke vertaling. Pipa komt vaker terug. Net als kaputula dat ik associeer met capituleren, maar wat gewoon shorts betekent.

‘Aah doei’ = enemy

SlimStampen voegt steeds nieuwe woorden toe, zodra ik de oude enigszins kan onthouden. Adui kan ik wel onthouden. ‘Aah doei’ voor enemy. Maar goed. Al met al leert dit wel een stuk lekkerder. Ik begin er een vreemd soort plezier in te krijgen. Na een tweede sessie Tetris en een tweede test ben ik klaar.

Sense komt me ophalen en we gaan kijken hoe ik het heb gedaan, welk stipje in de grafiek ik ben geworden. Verrassend is dat ik in beide tests (de ‘kaartjes’ en SlimStampen) 27 woorden goed had. Maar tijdens het leren zelf heb ik het met SlimStampen wel beter gedaan. Met SlimStampen was 82 procent van mijn antwoorden correct, tegenover 67 procent met het oude systeem. Dat weerspiegelt ook wel het plezierigere gevoel dat ik had tijdens het leren met SlimStampen.

Op de grafiek van Sense ben ik uiteindelijk een stipje ergens in het midden. Uit zijn resultaten blijkt dat vooral studenten die minder goed leren, profiteren van het programma. Gemiddeld herinnerden zij met de ‘kaartjes-methode’ elf woorden, met SlimStampen zeventien.

Engels