Docent van het Jaar 2017
Wie heeft net dat beetje extra?
Do’s en Don’ts
Waarom is een slechte docent slecht en een goede docent goed? We vroegen het aan studenten. Dit zijn de meest voorkomende antwoorden.
Do
Wees gepassioneerd en positief
Behandel je studenten als je gelijken
Gebruik interessant beeldmateriaal
Leg een onderwerp op meerdere manieren uit en gebruik vergelijkingen
Voel mee met je studenten
Don’t
Verwachten dat studenten informatie uit het hoofd leren
Saaie powerpoints met veel tekst gebruiken
Ervan uitgaan dat studenten iets al weten
Hameren op details zonder context
Neerbuigend doen en ideeën van studenten wegwuiven
Malvina Nissim was dolblij toen ze een mailtje kreeg waarin stond dat ze genomineerd was voor Docent van het Jaar 2016. ‘Ik doe altijd mijn best op mijn werk, maar het was een prachtige verrassing dat de studenten dat ook zagen’, zegt ze. ‘Ik ben vaak heel streng voor mezelf, dus het gaf mijn zelfvertrouwen een flinke boost.’
Niels Taatgen, die de verkiezing in 2015 won, reageerde net zo. ‘Ik had echt last van het imposter syndrome: was ik nou écht de beste docent van de hele universiteit?’, zegt hij. ‘Ik denk het niet, eigenlijk. Ik heb gewoon geluk gehad.’
Binnenkort wordt er nog een naam aan de eregalerij toegevoegd. De tien kandidaten, allemaal van een andere faculteit, verzamelen zich op 12 april in de Aula om een kort college te geven. Daarna kiest een jury van studenten en medewerkers de Docent van het Jaar 2017.
De winnaar krijgt 5000 euro, een kunstwerk, en de mogelijkheid om een college voor het Honours College op te zetten en te geven.
Uitdagen
‘Ik probeer vanuit het perspectief van de studenten te denken’, zegt Taatgen. ‘Ik ben opgehouden met lange verhalen houden tijdens mijn hoorcolleges. Ik ontdekte dat ik, als ik zelf naar een lezing ga, verreweg het meeste weer vergeet. Dan kan ik moeilijk verwachten dat studenten een college van twee uur wel helemaal onthouden. Dus ik zoek naar alternatieven.’
Nissim zit dit jaar in de jury. Ze is zich er terdege van bewust dat een goede onderzoeker niet per definitie ook een goede docent is. ‘Iemand kan wel heel veel kennis hebben, maar je moet die kennis ook kunnen overbrengen’, zegt ze. ‘Een complex onderwerp toch helder uitleggen is een vaardigheid die ik hoog in het vaandel heb staan.’
Medejurylid Jan Riezebos is het met haar eens. ‘Het zullen niet de presentaties zijn die me overtuigen’, zegt hij. ‘Het gaat me meer om wat studenten vinden van hoe een docent met hen omgaat, en hen op een vernieuwende manier ondersteunt’, zegt hij. ‘De beste docenten zijn niet alleen vermakelijk of helpen hun studenten aan een goed cijfer, maar dagen hen ook uit om beter te zijn.’
Niet alleen maar kennis
Dit zijn ook kwaliteiten waar de studenten naar kijken. ‘Expertise is belangrijk, maar belangrijker is dat een goede docent ruimte geeft om kritische vragen te stellen, discussies aan te gaan, en te leren nadenken in plaats van alleen maar herhalen’, zegt masterstudent Maarten Aarse.
Natuurkundestudent Lara Skrabal is het met hem eens. ‘De allerslechtste docent is iemand die zijn materiaal maar op één manier kan uitleggen. Niet iedereen neemt informatie op dezelfde manier op’, zegt ze. ‘Een goede docent haakt in op kennis die studenten al hebben en wijst ze op manieren om die kennis te gebruiken in een bredere context.’
Studenten moeten zich ook gesteund voelen, zegt studente Engelse taal en cultuur Mayte Moreno. ‘Het is heel belangrijk dat docenten meedenken met de studenten, dat ze begrijpen waar ze mee worstelen. De studenten moeten zich begrepen en gemotiveerd voelen.’
Effectief overbrengen
Masterstudent informatica Léon Melein is lid van studentenpartij Calimero. Hij is een van de twee studentjuryleden. Hij kijkt vooral naar docenten die de discussie tijdens colleges stimuleren, op tijd feedback geven, en studenten het gevoel geven dat ze iets geleerd hebben – zelfs al verwachtten ze dat niet. ‘Studenten zijn de afnemers van het werk van docenten’, zegt hij. ‘Ze weten misschien niet alles over het onderwerp, maar ze weten wel of docenten hun kennis effectief overbrengen of niet.’
De prijs is voor zowel studenten als docenten belangrijk. ‘Docenten maken lange dagen; ze werken ook in het weekend en tijdens vakanties. We geven ze een beetje van de waardering die ze tijdens de rest van het jaar missen’, zegt hij. Het is ook een gelegenheid om goede onderwijsmethodes voor het voetlicht te brengen, zodat andere docenten ervan kunnen leren.
Nissim vindt de prijs ook belangrijk. ‘Onderwijs is de bestaansreden van universiteiten. Anders zouden we alleen maar onderzoekscentrum zijn’, zegt ze. Er ligt zo veel druk op wetenschappers om te publiceren dat het feit dat de helft van hun werk uit onderwijzen bestaat vaak over het hoofd wordt gezien, legt ze uit.
‘We moeten niet vergeten dat onderwijs onmisbaar is, als we toekomstige onderzoekers willen opleiden. Ik waardeer het enorm dat de RUG excellent onderwijs op deze manier in het zonnetje zet.’
Net dat beetje extra
Sinds haar overwinning heeft Nissim een TEDx-lezing gegeven, en volgend jaar geeft ze haar eigen module aan het Honours College. Taatgen heeft dit ook gedaan en vond het erg bijzonder. ‘Maar die colleges zijn wel ‘s avonds, dus dat vonden ze thuis iets minder leuk’, waarschuwt hij de kandidaten.
Taatgen heeft nog een paar tips voor de kandidaten. ‘Probeer niet een praatje van twaalf minuten in negen te proppen. En betrek het publiek erbij, als is het maar voor een paar minuten. Laat ze iets actiefs doen’, zegt hij. En belangrijk advies: ‘Alle kandidaten voldoen sowieso aan alle voorwaarden. Dus ze zijn op zoek naar net dat beetje extra.’
Over een ding zijn alle studenten het eens: een goede docent moet gepassioneerd zijn. ‘Dat is de belangrijkste kwaliteit die de Docent van het Jaar moet hebben’, zegt Aarse. Misschien is dat het beetje extra dat de jury wil zien.
De Docent van het Jaar Verkiezing is op donderdag 12 april, om half drie, in de Aula van het Academiegebouw. Alle studenten en medewerkers zijn uitgenodigd.