De Faculteit der Letteren, een lappendeken aan opleidingen, moet stevig bezuinigen. Maar de manier waarop het bestuur dat wil doen, stuit Marinus Jongman, oud-voorzitter van de Groninger Studentenbond, tegen de borst.
Niemand kan het gemist hebben: de universiteit moet gigantisch bezuinigen dankzij dit afbraakkabinet, zo ook de Faculteit der Letteren. Om die bezuinigingen in te vullen, wil het faculteitsbestuur een controversiële onderwijshervorming erdoor drukken. De plannen zijn slecht, schadelijk en moeten worden gestopt.
30 procent van alle vakken aan de faculteit moet worden geschrapt, omdat veel vakken aanbieden te duur zou zijn. We moeten van 1259 naar 850 vakken. Hoe willen ze dat doen? Door een lading ongure maatregelen te nemen.
We krijgen 20 ECTS aan faculteitsbrede (!) vakken die enkel bestaan uit massale hoorcolleges. Dat betekent dat studenten van totaal verschillende studies zoals archeologie, mediastudies en taalwetenschappen deels dezelfde vakken moeten volgen.
Samen met de minor holt dit de vakinhoud uit, doordat 50 ECTS niet meer specifiek voor de opleiding is. Sterker nog, het faculteitsbestuur geeft openlijk toe dat dit een eerste stap is naar de gedroomde ‘brede bachelor’; de nachtmerrie van een diverse en brede letterenfaculteit, de horror.
De nachtmerrie van een diverse en brede letterenfaculteit, de horror
Verder: een stevige beperking van het aantal keuzevakken dat mag worden aangeboden binnen een opleiding, bij met name kleine studies. Hoe kleiner, hoe minder keuze. Een aanslag op de mogelijkheid van studenten om zich te specialiseren.
En tot slot: veel vakken moeten veranderen van 5 ECTS naar 10 ECTS. Dat zou minder werk zijn, maar vooral komt dit omdat het college van bestuur wil dat we maar acht toetsmomenten per jaar hebben. Het college hoort met zijn handen af te blijven van de onderwijsinhoud, die hoort thuis bij opleidingen. Waar bemoeien ze zich mee?
Maar wat belangrijker is: deze wijzigingen hebben grote gevolgen voor de haalbaarheid van het bindend studieadvies, het studentenwelzijn en de inrichting van curricula, zeker nu de langstudeerboete ons boven het hoofd hangt. Een van de eerste en grootste overwinningen van de studentenpartij Letteren Vooruit was dat 10 ECTS-vakken in het eerste jaar zijn afgeschaft. Ik kan me niet voorstellen dat zij nu instemt met de nieuwe voorstellen.
Het faculteitsbestuur heeft in de zomer stilletjes besloten dat dit allemaal moet gebeuren en het wordt nu verwerkt in de Onderwijs- en Examenregelingen voor 2025/2026. Dit heeft het bestuur gedaan ondanks weerstand in de faculteit en een brief van de faculteitsraad die het niet eens is met de plannen en de voordelen niet ziet.
Jullie moeten wel voor stemmen, omdat we anders in de financiële problemen komen
Maar het doek is nog niet gevallen. Al deze wijzigingen zijn pas geldig als de OER-en worden vastgesteld, en daarvoor is instemming van de faculteitsraad en de opleidingscommissies nodig. Als de medezeggenschap niet instemt, gaat het niet door.
Maar we moeten toch bezuinigen? Absoluut, dat ontkent niemand. Tegelijkertijd is deze hervorming aan de bezuiniging koppelen een valse tegenstelling. Dit is niet de enige bestaande mogelijkheid om te bezuinigen.
Helaas heeft het faculteitsbestuur nooit alternatieve opties besproken met de faculteitsraad, ondanks meerdere beloftes. Een doodzonde, en alleen dit al zou genoeg moeten zijn om dit plan te blokkeren. Waarom zou je instemmen zonder het alternatief te kennen?
Door de onderwijshervormingen te koppelen aan de bezuinigingen, kan het faculteitsbestuur zijn droom van faculteitsbrede vakken en een brede algemene bachelor erdoor drukken. Omdat er geen alternatieven worden ontwikkeld, wordt de medezeggenschap onder druk gezet: Jullie moeten wel voor stemmen, omdat we anders in de financiële problemen komen.
Ik smeek de faculteitsraad en de opleidingscommissies: beoordeel de onderwijshervormingen op hun merites. Denk je dat dit zorgt voor een goede opleiding? Een faculteit waar je wilt studeren? Zijn jullie niet overtuigd? Durf tegen te stemmen! Durf je rechten te gebruiken!
Laat degenen die de programma’s vormgeven, beslissen hoe ze bezuinigen
Dit proces laat het probleem van onze universiteit zien: top-down, hiërarchisch en ondemocratisch. Het faculteitsbestuur had het hele proces andersom moeten aanpakken: laat degenen die de programma’s vormgeven, beslissen hoe ze bezuinigen. Laat de facultaire gemeenschap oplossingen aandragen.
Laat je niet overtuigen door gelegenheidsargumenten (onze collega’s hebben hier hard aan gewerkt) of je onder druk zetten (de financiële gevolgen van deze valse tegenstelling). Als het voorstel van het bestuur het niet haalt, is dat hun probleem, niet dat van jullie. Hadden zij hun werk beter moeten doen.
Ik heb nog niemand gehoord die deze hervormingen wil, maar tot nu toe is de opstand tegen dit beleid nog niet uitgebroken. Ik sluit dus af met een oproep: het is nu of nooit. Laat je horen bij de faculteitsraad, bij het faculteitsbestuur, bij je collega’s, in UKrant en bij iedereen die het wil horen. Klim in de pen, zoals academici dat kunnen.
Marinus Jongman is oud-voorzitter van de Groninger Studentenbond (GSb), oud-fractielid in de faculteitsraad van letteren namens Letteren Vooruit en student internationale betrekkingen en internationale organisatie (IRIO)