Laten we van de academische opleiding geneeskunde een hbo-opleiding maken, stelt student-columnist Bauke van der Kooij voor. Ben je misschien ook sneller van de medische hiërarchie af.
Het onderscheid tussen het hbo en de universiteit is erg klein. Zeg het maar: waarom is de opleiding communication and information studies academisch, maar is communicatie een beroepsopleiding? Dan zijn er ook nog eens studierichtingen die wel academisch zijn, maar eigenlijk bij uitstek opleiden tot een beroep. Het perfecte voorbeeld is geneeskunde, en de Faculteit Medische Wetenschappen.
De studenten worden in vrijwel alle gevallen opgeleid tot arts, en dus is de opleiding erg beroepsgericht. Begrijp me niet verkeerd: daar is niks mis mee. Maar nu draait het onderscheid tussen hbo en universiteit vooral om ‘hoog’ en ‘laag’, terwijl het hbo helemaal niet minder is dan de universiteit. Tegelijk is het onduidelijk waar de twee dan precies in verschillen? Ligt het aan de onderwijsvorm?
Waarom is communication and information studies academisch, maar communicatie een beroepsopleiding?
Deels wel, want de universiteit draait veelal om zelfstudie, het ontwikkelen van (theoretische) kennis en het doen van onderzoek, in combinatie met weinig contacturen. Het hbo heeft juist veel contacturen, terwijl het onderwijs meer draait om samenwerken, toepassen en praktijkgericht onderzoek.
Maar juist daarin probeert de opleiding geneeskunde zich te profileren: de opleiding wordt sterk ingevuld op de typerende hbo-manier; veel kleinschalige werkgroepen (met ondersteuning) en contacturen, en veel meelopen in de praktijk. Een passende vorm voor deze opleiding, maar dus niet zo zeer kenmerkend voor de universiteit.
Ik durf te stellen dat de hiërarchie in de medische wereld deels wordt versterkt doordat geneeskunde een ‘hogere’ universitaire opleiding is, met daarin allerlei prestigieuze specialisaties. Deze machtsverhoudingen kunnen een nadeel zijn, zo blijkt uit een enquête dat machtsmisbruik aan de orde van de dag is onder artsen en geneeskundestudenten. De eerste stap voor het verdwijnen van de kenmerkende hiërarchie in de medische wereld kan gezet worden door het te veranderen in een hbo-opleiding.
Het is gek dat artsen veel aanzien hebben en verpleegkundigen niet
Weliswaar kan de universiteit ruimte bieden voor medisch onderzoekers die nieuwe wetenschappelijke kennis willen creëren, maar uiteindelijk draait het in de zorg om werken met mensen, daar past geen sterke hiërarchie bij tussen ‘hoog’ of ‘laag’. Het is gek dat artsen veel aanzien hebben, terwijl dat bij verpleegkundigen juist helemaal niet het geval is. Dat is niet goed voor de zorg, maar ook niet voor het onderwijs.
Het oplossen van dit probleem kan het best als je het bij de wortels aanpakt. Het hbo kan zich dan ook beter positioneren, want in plaats van gezien worden als de mindere versie van de universiteit, is het duidelijker waar het voor staat.
Als fysiotherapeut, verloskundige, tandarts, chirurg, verpleegkundige of logopedist heb je uiteindelijk hetzelfde doel – de gezondheid bevorderen – en is je opleiding ook grotendeels hetzelfde. Waarom dan onderscheid maken?
BAUKE VAN DER KOOIJ