Volgens organisatie Woinactie kwamen er tweeduizend mensen op de betoging af. Onder hen waren tientallen afgevaardigden van de RUG. ‘Dit is goed, maar niet goed genoeg’, vindt hoogleraar Antoon de Baets, ook lid van de Personeelsfractie in de universiteitsraad.
Zwijgend en typend zat een groepje medewerkers van de letterenfaculteit van de RUG vrijdagmorgen in de intercity vanuit Groningen naar Den Haag. De docenten moesten nog even werken, want een paar uur demonstreren kost ze meteen een hele dag. En dat terwijl ze nu juist willen demonstreren tegen de hoge werkdruk.
Het verklaart misschien ook waarom er niet meer medewerkers van de faculteit meegingen. ‘De opkomst valt wel wat tegen, maar het werk moet gewoon gedaan worden. Als het vandaag niet is, dan moeten we het morgen wel doen’, zegt docent Melanie Schiller.
Eensgezind
Over de redenen om te gaan demonstreren zijn de docenten eensgezind. Docent taalwetenschappen Rasmus Steinkraus: ‘Het financiële systeem klopt niet. Universiteiten moeten groeien, omdat je anders minder geld krijgt. Maar als je groeit, krijg je niet meer geld.’
Juist de letterenfaculteit bleek de afgelopen jaren binnen de RUG keer op keer grote moeilijkheden te hebben. Dat er sinds kort extra geld is vrijgemaakt, is slechts een pleister op de wonde, vinden ze.
Onderzoek en onderwijs, van beide disciplines kalft de kwaliteit af. Voor studenten gaat het volgens de groep bijna onmerkbaar. ‘Docenten kunnen het heel goed camoufleren’, zegt docent geschiedenis Laura Fahnenbruck.
Minder aansluiting
‘Of je stopt er meer uren in, of je verbetert minder op de inhoud’, zegt ze. ‘Dan sluiten je lessen bijvoorbeeld minder goed aan op de nieuwste literatuur of op actuele debatten.’ Voor Steinkrauss betekent het dat hij soms werkweken heeft van vijftig uur in plaats van de 38 die in zijn contract staan.
Maar ook op de kwaliteit van onderzoek wordt ingeleverd, zegt Schiller. Daaraan moet zij contractueel 40 procent van haar werktijd besteden. Maar het zijn de uren die het makkelijkst te verschuiven zijn, en dus al snel komen te vervallen. Steinkrauss: ‘Onderzoek zit niet vast aan vaste tijden, dus dat komt sneller in de verdrukking.’
‘Altijd druk’
Als de trein aankomt in Den Haag, sluit een aantal andere medewerkers zich op weg naar de Koekamp (het demonstratieveld) aan. Daar is ook een delegatie studenten aanwezig, zo’n 25, van van studentenbeweging DAG.
Student Bart Hekkema kan de redenen om te demonstreren dromen: steeds meer druk op studenten om binnen een bepaalde tijd af te studeren, steeds grotere schulden. Ook in de colleges merkt hij het. ‘Docenten hebben het altijd druk.’
De mars komt op gang. Studenten en medewerkers zingen liederen. Met teksten waarover ze wekenlang hebben kunnen nadenken: ‘Het is tijd voor solidariteit’ en ‘Education is right: fight, fight, fight’.
Geen mensenzee
Antoon de Baets is blij dat er een grote groep mensen door Den Haag trekt, maar hij denkt dat het lang niet voldoende is. ‘Om impact te maken, moet het een mensenzee zijn. Dit is te weinig. Anderzijds doet het me goed dat er zowel jonge als oude generaties medewerkers zijn en zowel medewerkers als studenten.’
Dat er vanuit Groningen geen bussen zijn geregeld door het college van bestuur van de RUG, vindt hij een gemiste kans. Net als dat niet de colleges van bestuur van alle universiteiten vooraan lopen.
Fluiten en joelen
Bij het ministerie van Onderwijs aangekomen, houdt de optocht halt. Er wordt gefloten en gejoeld. De Baets fluit kort maar uitbundig mee. Tegen wie wordt nu eigenlijk gefloten? ‘Ik denk tegen de minister, en anders de mensen die er werken’, glimlacht hij.
Of de demonstratie op korte termijn helpt, betwijfelt De Baets. ‘De politici zullen ons niet meteen in de boezem sluiten en zeggen: “Waar waren jullie nou? Hier is een zak met vele miljoenen”. Dit zal een lange adem nodig hebben.’
Daarop wijst ook initiatiefnemer en UvA-hoogleraar Rens Bod tijdens zijn dankwoord. ‘We zijn nog niet klaar. Verwacht nog niet te veel vanuit Den Haag. Maar we groeien. Als we willen, kunnen we nu al de hele boel plat gooien aan de universiteiten.’