Veel studenten reizen de wereld over. En vooral om te laten zien waar ze zijn, maken ze dan heel stomme foto’s, vindt columnist Bauke van der Kooij.
Er is niks mis mee dat veel studenten voor, tijdens of na hun studie een reis maken naar een ander continent om zowel de wereld als zichzelf te ontdekken. Uit je eigen bubbel stappen en leren over andere culturen. kan een verrijking zijn van het studentenleven.
Maar zie je vervolgens alle foto’s en video’s langskomen op sociale media, dan vallen er toch wel wat vraagtekens te zetten bij deze ‘ontwikkeling’. Veel backpackers gedragen zich in pijnlijke mate als een westerse toerist. Als je in Vietnam, Peru of Tanzania een spelend kind op de foto zet en in je Instagram-verhaal zet, zul je vrijwel geen vragen krijgen.
Maar wat gebeurt er wanneer je dit in Nederland doet? Een groepje voetballende jongens op een pleintje is in Nederland niet ‘instawaardig’, maar vooral heel raar om op de foto te zetten.
Ook die vrouw die aan het ploeteren is op een akker om bijvoorbeeld rijst te oogsten, levert een mooie aanblik op. Het is natuurlijk heel bijzonder om te zien hoe landbouw aan de andere kant van de wereld nog veel minder ontwikkeld is dan hier, maar ook deze arme (letterlijk en figuurlijk) vrouw hoeft niet op jouw sociale media te staan.
In Nederland zet je toch ook niet willekeurige boeren op de foto?
In Nederland zet je toch ook niet willekeurige boeren op de foto? Dat mooie plaatje hoef je niet op te slaan in je mobiele telefoon, maar kun je ook opslaan in je geheugen.
Hoewel ik geloof dat deze mensen geen verkeerde bedoelingen hebben (en ik ook besef dat ik natuurlijk altijd de optie heb om deze mensen niet meer te volgen), voel ik me er wel ongemakkelijk bij. Het niet ‘onethisch’ om deze reizen te maken, maar de vele foto’s die voorbij komen getuigen toch van een bepaalde respectloosheid naar het land waar je bent.
De insteek ‘kijk hoe gelukkig je kunt zijn met weinig spullen’ of ‘kijk hoe anders deze mensen leven’ is niet verkeerd, maar hoe jij daar als toerist mee omgaat, maakt nog wel uit. Het draait er bij zulke reizen om dat je onvergetelijke dingen meemaakt, en dat je terugkomt met ervaringen die je koestert.
Maar goed, leuke verhalen en ervaringen leveren geen likes en comments op, en hoe moeten mensen anders weten dat je op Bali bent geweest?
Mocht dat je insteek zijn, dan kun je maar beter terugkomen naar Nederland. En als je dan alsnog de drang voelt om boeren te fotograferen, kun je nog altijd trekkerspotter worden en plaatjes schieten van John Deeres – daar zitten je volgers vast op te wachten.
BAUKE VAN DER KOOIJ