Elke dag vraagt de redactie van UKrant zich af: waar schrijven we over, waarom schrijven we erover en hoe schrijven we erover? ‘Bij UKrant’ is een onregelmatig verschijnende rubriek waarin we een kijkje achter de schermen geven.
UKrant heeft acht columnisten (vijf Nederlandse, drie internationals) die in wisseldienst hun licht laten schijnen over de RUG, het hoger onderwijs, de academische gemeenschap of het studentenleven in Groningen.
En soms ook over heel andere zaken. Want columnisten bepalen zelf waarover ze schrijven en hoe ze erover schrijven. De universiteit is, zoals de Duitsers dat zo mooi zeggen, het Dreh- und Angelpunkt, maar de redactie van UKrant stuurt daar niet op en legt geen beperkingen op.
De laatste maanden zijn meerdere columns van diverse auteurs het mikpunt van gelijksoortige kritiek geweest. Een kleine greep: ‘Wat een waardeloos journalistiek stukje, de schrijver is niet objectief’, ‘Van een serieus medium als UKrant verwacht ik een neutrale opstelling’, ‘De schrijver doet niet aan hoor en wederhoor’, ‘Wat is de auteur cynisch, journalistiek onwaardig’.
Met andere woorden, er zijn lezers die zich storen aan inhoud en toon van onze columns. Dat kan en mag natuurlijk, over smaak valt immers niet te twisten.
Maar er is een wezenlijk verschil tussen een feitelijk, zorgvuldig en evenwichtig journalistiek nieuwsverhaal (dat inderdaad moet voldoen aan journalistieke regels als objectiviteit en hoor en wederhoor) en een column waarin veel meer ‘dichterlijke vrijheid’ geoorloofd is. Zie ook de Leidraad voor de Journalistiek: ‘Columnisten zijn vrij om hun mening te geven over gebeurtenissen en personen.’
Een column moet plagerig en provocerend zijn, aandikken en schuren
Van columnisten wordt geen objectief verslag, maar juist een authentieke en tegendraadse mening verwacht. Een column moet plagerig en provocerend zijn, aandikken en uitvergroten, schuren en tot denken aanzetten. Om de Leidraad nogmaals te citeren: ‘Stijlmiddelen als overdrijven en bewust eenzijdig belichten zijn daarbij geoorloofd.’
Mag een columnist dan alles maar opschrijven wat er in zijn hoofd omgaat? Nou nee, ook UKrant heeft regels. Een columnist die bloedserieus beweert dat de aarde geen bolletje is maar een pannenkoek, heeft zijn langste tijd gehad, want nonsens. Subjectief zijn mag/moet, liegen niet. Schuren en plagen is prima, feitelijke onjuistheden de wereld inslingeren niet. Aandikken en uitvergroten is geen probleem, onzin verkondigen wel.
Een deel van het probleem, zo merkten enkele van onze student-redacteuren onlangs op tijdens een redactievergadering, is dat het onderscheid tussen een column en een feitelijk verhaal voor een argeloze lezer op de site van UKrant niet erg duidelijk is. Daar hebben ze misschien wel een punt en daar zullen we met de start van het nieuwe jaar serieus naar kijken.
Rob Siebelink is hoofdredacteur van UKrant