Perusall maakt studenten nerveus

Het is gedaan met anoniem studeren. Wánneer je je vak voorbereidt, hoe lang je doet over een tekst, zelfs waar je moeite mee hebt; niets is veilig voor het alziende oog van het online platform Perusall. Docenten zetten Perusall in om studenten beter voorbereid in de collegezaal te krijgen. Maar het systeem meet vrijwel alles wat studenten doen en daar worden ze bloednerveus van.

‘Het geeft ons heel interessante inzichten. Perusall laat namelijk zien met welk deel van de tekst studenten lang bezig zijn. Daardoor zie je precies met welke stukken ze moeite hebben’, zegt docent media studies Rik Smit, die het systeem al een poosje gebruikt. Maar, geeft hij toe: ‘Het is een beetje een Big Brothersysteem.’

Perusall wordt intussen bij zestig vakken gebruikt, voornamelijk aan de letterenfaculteit. De docent biedt elke week online teksten aan. Studenten voorzien die van opmerkingen om aan te geven waar ze moeite mee hebben of om een discussie aan te zwengelen met medestudenten. Ook kunnen ze elkaars annotaties beoordelen.

Ondertussen meet het systeem of de opmerkingen van goede kwaliteit zijn, waar studenten de meeste tijd aan besteden en sterker nog: óf de student wel genoeg tijd aan de voorbereiding besteedt. De docent krijgt een automatisch rapport – een confusion report – om de pijnpunten boven te halen.

Creepy

‘Ik voel me heel erg bekeken’, zegt student media studies Daphne Douwes. ‘Ik ben iemand die alles op het allerlaatste moment doet. Dat kunnen ze nu allemaal zien. Ik vind het een beetje creepy.’

Het lezen vanaf een beeldscherm vindt ze bovendien heel irritant. ‘Je kunt niet inzoomen, dus het leest helemaal niet fijn. Vanwege copyright is het ook niet mogelijk om de teksten uit te printen.’

Marit de Jong, eveneens student media studies, is ook geen fan. ‘Twee weken geleden moesten we via Perusall een tekst lezen die ging over hoe nieuwe technologieën ons lezen negatief beïnvloeden: vanaf een beeldscherm zouden we veel oppervlakkiger lezen. Toen zat ik gewoon hardop te lachen, hoe tegenstrijdig wil je het hebben. Ik werd er echt een beetje boos van.’

Ook wordt ze constant afgeleid als ze Perusall gebruikt. ‘Er zijn allemaal knoppen waar ik op kan klikken en delen van de tekst lichten op als iemand een annotatie heeft geplaatst. En doordat we Perusall via een browser moeten gebruiken, ga je heel makkelijk even op Facebook of andere dingen doen.’

O shit! Perusall staat nog open

Marit snapt niet waarom docenten kunnen zien hoe lang ze met een tekst bezig is. ‘Waarom zouden ze dat moeten weten? Hoe langzaam of snel ik doe over het lezen van een tekst zegt toch helemaal niets? Als ik tien minuten met iets anders bezig ben, denk ik direct: O shit! Perusall staat nog open.’

Maar voor de docenten zijn er veel voordelen. Ook onderzoeker ICT en onderwijs Koos Winnips vindt het een uitkomst dat hij dankzij Perusall kan zien wat studenten oppikken van een tekst. ‘Als een student 42 annotaties plaatst waarvan er maar twee worden ge-upvote, dan is diegene gewoon aan het sprayen geweest. Hij probeert maar wat. Als docent kan je dan een gesprek met die student aangaan om hem hierbij te helpen.’

Goud

Smit is vooral enthousiast over het confusion report. ‘Dat is echt goud voor een leraar. Ik zie precies met welke paragraaf of begrippen studenten problemen hebben. Daar kan ik tijdens mijn hoorcollege dan wat extra aandacht aan besteden.’

Bovendien is het een uitkomst voor de meer timide student. ‘Studenten die in colleges wat stiller zijn, krijgen nu de mogelijkheid hun stem te laten gelden. Juist zij maken vaak heel goede annotaties.’

Perusall is ongeveer een jaar geleden geïntroduceerd door hoogleraar Europese cultuur en literatuur Pablo Valdivia. ‘Docenten waren vaak gefrustreerd omdat studenten bijna nooit de readings hadden voorbereid. Daarnaast hadden studenten een misinterpretatie van wat nou analytisch lezen is. Perusall werkt geweldig. Studenten hebben van te voren de tekst aandachtig gelezen en er is veel meer ruimte voor discussie tijdens de les.’

Kritiek

Valdivia moet hard lachen om alle kritiek. ‘Dit is zo grappig, want het klopt helemaal niet.’

Het systeem heeft een aantal opties, zegt hij. Er is informatie over de cijfers die studenten haalden voor hun annotaties. Handig, want het geeft een goed overzicht van welke student nog hulp nodig heeft.

Het pageview report vertelt de docent bij welke stukken tekst studenten te lang bezig zijn. ‘Maar dit is volledig anoniem.’

En de ‘actieve leestijd’ die per student wordt bijgehouden, is volgens Valdivia alleen aanwezig in de bètaversie, die bijna niemand gebruikt. ‘Dat zegt namelijk helemaal niks, daarom gebruiken we het ook niet.’ Het feit dat je niet kunt printen, klopt volgens hem bovendien niet.

Het idee dat het een totalitair systeem is, vind ik gek

Hij noemt de Big Brotherverhalen daarom ‘urban legends’. ‘Alle studenten die ik heb gesproken waren vanaf dag een enthousiast. Een exchange student gaf zelfs aan dat ze haar universiteit gaat aanraden het te implementeren. Dus het idee dat het een totalitair systeem zou zijn om studenten mee te controleren, vind ik gek. Het is een tool die docenten en studenten helpt om beter te worden. In een van mijn klassen waren alle cijfers hoger dan het jaar daarvoor omdat ze beter getraind waren voor de werkcolleges en het tentamen.’

En inderdaad, er zijn ook enthousiastelingen onder de studenten. Dora Vrhoci, student Europese cultuur en literatuur bijvoorbeeld. ‘Je krijgt de kans om andermans perspectief te zien. Maar ook zie ik dat er tijdens de seminars veel betere discussies ontstaan, omdat iedereen betrokken is. Het creëert echt een soort community.’

En een totalitair systeem? ‘We leven tenslotte in een tijdperk waarin alles digitaal wordt.’

Dit verhaal is aangepast. In alinea zeventien is toegevoegd dat printen wel mogelijk is.

Engels