Voorzitter Marcel Levi van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek slaagt er als columnist opnieuw in om de plank helemaal mis te slaan, stelt collega-columnist Dirk-Jan Scheffers.
Mijn moeder appte. Een screenshot van het NOS Journaal van maandag 25 november. Daar sta ik, op het Malieveld, met een bord met de letter C van WOinACTIE. Wat was het een geweldige dag en sowieso, met dank aan de Utrechtse driehoek, een geweldige anderhalve week met acties tegen de bezuinigingen op het onderwijs.
Op het moment van schrijven lijkt het erop dat er op zijn minst een stevige aanpassing komt van het bezuinigingspakket. Hartelijk dank aan iedereen die in Groningen, Den Haag of op andere wijze zijn stem heeft laten horen!
Omdat het nog niet duidelijk is of en in hoeverre de ‘Eppocalyps’ wordt afgewend, wil ik het hier hebben over columnisten. Wat mij betreft is een columnist een kritische observator die met enige distantie af en toe een harde noot kan kraken, en die vooral de machtigen een spiegel voorhoudt.
Dat is lastig wanneer je zelf hoog in de boom komt te zitten – dan trap je al snel omlaag. Mijn voorganger Casper Albers zag dat en stopte zijn column voor UKrant toen hij decaan werd.
Een columnist is een kritische observator die vooral de machtigen een spiegel voorhoudt
Niet iedere bestuurder is die mening toegedaan. Marcel Levi, de voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), is columnist van Het Parool. Als NWO-voorzitter is Levi verantwoordelijk voor het verdelen van verreweg het meeste Nederlandse onderzoeksgeld, en een belangrijke vertegenwoordiger van de Nederlandse wetenschappelijke gemeenschap.
Van dat laatste lijkt hij zich weinig bewust op het moment dat hij de pen ter hand neemt.
Drie jaar geleden wekte Levi de toorn van wetenschappelijk Nederland door in het NWO-blad de belegen ‘wetenschap is topsport’-metafoor op te lepelen. Dat leidde tot een storm van kritiek. Gevraagde excuses bleven uit.
Bonter maakte Levi het twee jaar geleden in Het Parool over het onderwerp sociale veiligheid. Hij schreef toen: ‘Iedereen die maar even zijn zin niet krijgt, begint binnen de kortste keren te roepen dat hij zich ‘niet veilig’ voelt.’
Levi moet weten dat zijn column voor internettrollen een legitimatie is om Bouras aan te vallen
Dat schoot niet alleen wetenschappelijk Nederland, maar ook zijn eigen NWO in het verkeerde keelgat. Levi maakte excuses en stelde dat ‘mijn rol als columnist voor een krant niet los is te zien van mijn publieke profiel als voorzitter van een organisatie in het academisch veld’.
Anderhalve week geleden was het weer raak. Levi hekelde de Leidse migratie-expert Nadia Bouras, die hij onterecht verweet antisemitisme te bagatelliseren. Bouras is regelmatig het doelwit van intimidatie, een steeds groter probleem voor wetenschappers die zich publiekelijk uitspreken.
Om deze wetenschappers te beschermen heeft NWO, samen met UNL en KNAW, in 2022 het platform WetenschapVeilig opgericht. Levi had moeten weten dat zijn column, geschreven door een gezaghebbend wetenschapper, voor internettrollen een legitimatie is om Bouras aan te vallen. In reactie op de ontstane ophef stelt hij, in scherp contrast met zijn eerdere uitlating, dat hij als privépersoon zijn mening gaf.
NWO vindt het niet nodig om naar aanleiding van deze zaak nieuwe afspraken met Levi over zijn column te maken – en daar ben ik het wel mee eens. In drie jaar tijd heeft Levi drie keer laten zien een slecht vertegenwoordiger van de Nederlandse wetenschap te zijn.
Om ook een sportmetafoor te gebruiken: drie slag, je bent uit.
DIRK-JAN SCHEFFERS