De opleiding geneeskunde van de VU Amsterdam schaft cum laude af, omdat het tot onnodige stress leidt onder studenten. Columnist Casper Albers heeft zo zijn bedenkingen.
Cum Laude wordt afgeschaft. Althans, nu alleen nog bij een opleiding (geneeskunde) bij de helft van de universiteiten in Amsterdam, de VU. Maar het eerste schaap is over de dam.
Cum laude is niet zozeer afgeschaft omdat er iets mis is met het label cum laude, maar omdat studenten ervan gestrest raakten. Het cum-laudesysteem aan universiteiten bestaat al decennia, tot enkele jaren geleden was dit geen stressfabriek.
Nu is ‘zo doen we het al jaren’ geen argument om het maar te blijven doen, anders zouden we nu nog steeds mogen roken in de collegezaal. Maar als iets jarenlang wel werkt en daarna niet meer, kan je wel nadenken wat er in die tijd veranderd is, om de oorzaak te vinden.
Het fijne van dat we dit systeem al decennia hebben, is dat er veel vergelijkingsmateriaal is. Toen ik begon met studeren, haalde ik na het eerste blok twee achten en een negen. Ik had de keuze om de rest van mijn studie ook keihard te blijven studeren om voor cum laude te gaan, of om iets minder uren in mijn studie te steken en er een onvergetelijke periode van te maken.
Ik koos dat tweede, net als zo’n beetje alle studenten. Het was een mooie tijd. Ik heb veel gedaan heb waarvoor ik geen geld of studiepunten kreeg maar wel nuttige vaardigheden aan overgehouden heb, zoals bestuur en tientallen commissies bij een studentenvereniging.
Ik heb ook veel tijd gestoken in zaken waar ik geen geld of studiepunten voor kreeg en waar ik ook niks nuttigs aan overgehouden heb, anders dan herinneringen en vriendschappen. Uiteindelijk ben ik met een prima cijferlijst – maar niet cum laude – in nominaal-plus-een afgestudeerd.
Toen ik begon met studeren, haalde ik na het eerste blok twee achten en een negen
Dat was toen goed genoeg om promovendus te worden, wat weer een opstap was naar columnist van een lokaal universiteitsblad. Mission accomplished.
Het niet halen van cum laude was nooit een belemmering. Sterker nog: in die tijd werd je bijna raar aangekeken als je wel voor cum laude ging, zelfs door toekomstige werkgevers. Academische vorming is immers veel meer dan hoge cijfers halen.
Maar die tijd ligt dus achter ons. Nu hebben studenten massaal het gevoel dat cum laude moet. We kunnen aan symptoombestrijding doen en het labeltje cum laude weghalen. Maar dat maakt de artsen (en andere professionals) van de toekomst niet opeens meer stressbestendig.
Daarnaast werkt symptoombestrijding nooit. Men gaat wel een andere manier zoeken om zich te onderscheiden van medestudenten. Een studiereis naar een Ivy League-universiteit, een extra honourstraject, of iets anders dat lang niet iedereen kan betalen en/of behalen. Maar de stress blijft.
Het probleem is niet het label cum laude, maar de maatschappelijke ontwikkeling dat ‘gemiddeld’ niet meer goed genoeg is. Die ontwikkeling is niet beperkt tot de universiteit. Zonder research master of honoursprogramma krijg je geen promotieplek.
Het hoogste doel van de academische opleiding is tegenwoordig een goedbetaalde baan – al was het maar om de torenhoge studieschuld af te betalen. En zelfs met een dubbelmodaal inkomen kan je geen huis meer kopen.
Dát leidt tot stress, niet die twee Latijnse woorden.
CASPER ALBERS