Winnaar schrijfwedstrijd UKrant
‘Op familiefeestjes lees ik een boek’
Door René Hoogschagen
By René Hoogschagen
‘Als je dit op je 18e kunt, ben je een potentiële winnaar’, oordeelt de jury van de schrijfwedstrijd voor RUG-studenten over Leah te Biesebeek. Ze leverde het boekidee Dwaalgast in, over een vrouw die de levenswandel nagaat van een man die om het leven komt nadat ze hem haar vliegticket had gegeven. Tijd van handeling: enkele jaren na de Tweede Wereldoorlog.
‘Het was eerst een jongen, in het heden’, vertelt Leah. Ze begon vier jaar geleden, toen ze veertien was, met het idee van het fatale vliegticket. Het verhaal wilde alleen niet echt mooi worden. Ze probeerde het met andere personages, maar dat was het ook niet. ‘Er klopte iets niet. Er miste sfeer.’ Die kwam pas toen ze afgelopen zomer de stap naar het verleden maakte.
In haar studentenhuis, een jarendertigwoning met golvend enkel glas in de keuken en een tuinhuisje waarin de moderne mens slechts bukkend past, hangt boven haar bed een poster van de film Brooklyn, over Ierse emigranten in de jaren vijftig. ‘Ik hou van vintage’, zegt ze. Ze plukt aan haar blouse. Ook vintage.
Moeilijke woorden
Wat opvalt aan Leahs verhaal is dat niet alleen de setting bijzonder volwassen is voor haar leeftijd, maar ook het taalgebruik. Het deint, en zit vol mooie woorden als idylle, trachtte en flankeerden. ‘Ik heb een schriftje’, zegt ze. ‘Daarin schrijf ik alle moeilijke woorden op die ik tegenkom. Ik zoek ze dan later op en probeer ze uit mijn hoofd te leren. Ik vind taal echt prachtig.’
Ik schrijf alle moeilijke woorden die ik tegenkom in een schriftje
‘Ik ben iemand die zich op familiefeestjes terugtrekt met een boek’, typeert ze zichzelf. Stappen doet ze niet. ‘Ik hou niet van harde muziek.’ Ze gaat liever met vriendinnen naar de film. En ze studeert makkelijk en snel. ‘Ik hou tijd over.’
Die tijd besteedt ze dus aan boeken. Echte boeken, die ze kan openslaan, kan ruiken, waarin ze eerst twintig minuten op de grond van de winkel zit te lezen en die ze dan aanschaft.
Jane Eyre
Ze houdt van Jane Eyre van Charlotte Brontë. Toen ze nog op de middelbare school in Zwolle zat maakte ze een profielwerkstuk over Virginia Woolf en haar experimentele gebruik van de stream of consciousness (alsof je in het hoofd van een personage zit), zoals in Naar de vuurtoren. ‘Daarin gebeurt twee- driehonderd pagina’s feitelijk helemaal niets. Alleen maar gedachten. Dat vind ik boeiend, want het is anders dan normale boeken.’
Het heeft geen zin om iemand na te apen, dus ik probeer mijn eigen stijl te bedenken
Leah probeert soms de stijl van Woolf uit, bekent ze, maar nuanceert dat direct: ‘Het heeft niet echt zin om iemand na te apen, dus ik probeer mijn eigen ding te bedenken.’ Meer richting Jane Eyre. ‘Ik vind daar heel veel vaart in zitten. Mijn moeder is dat niet met me eens’, lacht ze. ‘Maar ik vind dat er best wel veel in gebeurt. En het is heel gepassioneerd geschreven.’
Praten over schrijven doet ze met leden van een schrijfclubje van literair dispuut Flanor en met een vriendin die ze kent van het schrijfplatform Wattpad. Maar haar verhalen met hen delen vindt ze spannend. Thuis kan dat beter, al lezen ze daar amper. Het voelt minder eng. ‘Ik kan het met mijn ouders over alles hebben.’
De jury over Dwaalgast
Dwaalgast is een gevoelig, gelaagd en mysterieus verhaal over een jonge vrouw die probeert te achterhalen wat er is gebeurd met een toevallige passant die zij leerde kennen op een vliegveld en die kort daarna om het leven komt. Het verhaal speelt zich af begin jaren vijftig; hij vocht als militair in de Tweede Wereldoorlog maar keerde na de oorlog niet terug naar huis. Waarom niet? Wat is er gebeurd?
Afgelopen zomer heeft Leah te Biesebeek, eerstejaars rechten, dit verhaal op papier gezet, nadat ze al vanaf haar veertiende met het idee speelt. Het tekent haar doorzettingsvermogen en ambitie, aldus de jury.
De UKrant-jury is zeer gecharmeerd van Dwaalgast. Het is een prachtig verhaal met mooie sfeerbeelden en observaties, goede dialogen en een fraaie schrijfstijl: ‘Leah is een echte verhalenverteller met een niveau dat je niet verwacht van iemand van 18 jaar. Als je dit nu al kunt, ben je een potentiële winnaar.’
De jury van de schrijfwedstrijd bestond uit Mariette Zweers (als docent verbonden aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde en auteur van literaire thrillers), Janneke Weijermars (universitair docent moderne letterkunde), Jaap Twiest (student Nederlands) en Rob Siebelink (hoofdredacteur UKrant).
Rechten
Toen ze vier was, niette ze haar tekeningen bijeen tot een ‘boek’. Ze gaf toen ze acht was een boekpresentatie over het vuistdikke Alleen op de wereld, en ze wilde altijd al schrijver worden. Toch studeert ze rechten. ‘Daar ben je meer dan andere studies met taal bezig, want je moet uitspraken van de Hoge Raad lezen en dat is allemaal heel ouderwets Nederlands.’
Als schrijver word je in principe steeds beter
‘Ik overweeg wel om geschiedenis ernaast te doen. Of Honours College’, vertelt ze. Maar Nederlands of geschiedenis als hoofdstudie, daar past ze voor. Ze wil geen docent worden en schrok ook wel van de leeslijst. ‘Oud-Nederlands lezen, bijvoorbeeld Vondel. Het is hartstikke mooi wat hij kon schrijven, maar dat vind ik dan weer iets té heftig.’
Ontwikkeling
Ze wil misschien wel rechter worden, hoewel ze een carrière als schrijver zeker niet afwijst. Maar dat kan altijd nog, meent ze. ‘Als schrijver word je in principe steeds beter. Als zangeres heb je een houdbaarheidsdatum; je stem wordt minder, maar als schrijver blijf je je ontwikkelen.’
Met de winst van deze voorronde kán ze zich ook ontwikkelen. Ze heeft een schrijfworkshop gewonnen en maakt nu kans op begeleiding van de gerenommeerde literair agent Sebes & Bisseling. ‘Ik kijk er echt naar uit om beter te worden: hoe je dialogen schrijft, hoe spanning opbouwt. Leren is mijn grootste hobby.’
Ze schiet in de lach. ‘Dat klinkt echt heel nerdy.’
advertentie
