Stuk
Een jaar of tien geleden had ik voor mijn vak statistiek practicumgroepen met vijftien studenten per groep. De afgelopen paar jaar lag dit boven de twintig. Niet om didactische redenen, maar wel om redenen van efficiëncy. Ik hoefde minder practicumassistenten in te huren – dat scheelt geld – en dus ook minder practicumassistenten te begeleiden – en dat scheelt tijd.
Op vrijdag doen een paar honderd studenten hertentamen bij me (en we zijn niet in Den Haag, hier worden consequenties verbonden aan het niet hebben van actieve herinneringen). Mijn mailbox stroomt dus langzaam vol met mails van studenten met vragen over bijvoorbeeld de oefententamens.
Vijf jaar geleden nam ik daar uitgebreid de tijd voor; statistiek uitleggen is immers waarom ik docent ben geworden. Nu niet meer. Het aantal uren dat de baas mij heeft gegeven voor dit vak, heb ik dit jaar al ruimschoots overschreden. Veel meer dan een mailtje met “Kijk college 4 nog eens terug” zit er niet in.
Nog los van corona krijgen studenten aantoonbaar minder, en minder intensief onderwijs dan tien jaar geleden. En dat voor een aantoonbaar hogere studieschuld.
De agenda een paar dagen op rij leegvegen om me echt te verdiepen in een nieuw, relevant artikel of softwarepakket: in 2018 voor het laatst gedaan. Verzoeken om een peerreview te doen bij andermans werk: vroeger antwoordde ik in de regel positief, ik wil immers ook dat mijn artikelen snel gereviewd worden. Tegenwoordig zeg ik vaker nee dan ja.
De kwaliteit van mijn onderwijs en onderzoek is gedaald, het plezier in mijn werk ook
Ik ben ook steeds handiger geworden in gaming the system. Ons artikel van vorig jaar over Twitter bevat geen ingewikkelde formules en kostte me ook geen weken zwaar denkwerk. Het heeft wel een altmetricscore van bijna 900, goed voor de rankings. Een ander artikel, in een Natureblad gepubliceerd, heeft in drie jaar tijd 250 citaties binnengehaald. Mijn bijdrage kostte me minder dan twee werkdagen.
Vanwege de torenhoge werkdruk en perverse prikkels is de kwaliteit van mijn onderwijs en onderzoek gedaald. Het plezier in mijn werk ook. En voor ontzettend veel collega’s geldt hetzelfde. En ik heb dan nog een vast contract (gekregen na veertien jaar trouwe RUG-dienst), wat flink wat stress scheelt. En mijn geslacht, nationaliteit en achtergrond hebben me, zonder dat ik er iets voor hoefde te doen, voordelen gegeven die andere collega’s niet hebben.
Het systeem is stuk. De rek is er uit. Het water staat ons aan de lippen.
Daarom vindt vandaag het grootste academische protest ooit plaats (op normaalacademischpeil.nl staat uitleg). Alle universiteiten, alle vakbonden en alle studentenbonden samen staan vanmiddag schouder aan schouder bij de Hofvijver.
Als de politiek wil dat het wetenschappelijke onderzoek en onderwijs van wereldniveau blijven, dan zal zij de portemonnee moeten trekken om meer docenten aan te stellen. De politiek kan ook de keuze maken het niet te doen (universiteiten zijn niet de enige publieke sector met een structureel geldgebrek), maar dient zich dan wel bewust te zijn van de gevolgen van die keuze.