Proefkonijnen #7Spiervermoeidheid en kniebewegingen
‘Onder luid gejuich hups ik op één been’
Door Lotta Stokke
By Lotta Stokke
Lotta Stokke
Ik ken echt heel veel mensen met knieblessures, besefte ik toen ik uitgenodigd werd om deel te nemen aan deze studie. Ik kon onmiddellijk vijf mensen van mijn leeftijd opnoemen die daarmee worstelen. En van wat ik gehoord heb, is het herstel erg zwaar en raken mensen vaak opnieuw geblesseerd of zijn ze langdurig minder mobiel.
Na een reconstructie van de voorste kruisband is het van groot belang om de beweging van de knie te beperken, omdat je anders het risico vergroot dat je opnieuw geblesseerd raakt. Maar de huidige methoden waarmee beoordeeld wordt of iemand na een operatie weer mag gaan sporten, zijn verre van perfect.
De testen die hiervoor gebruikt worden, geven vaak het groene licht aan patiënten die nog niet volledig in staat zijn om weer te gaan sporten, legt hoofdonderzoeker en docent bewegingswetenschappen Michèle Keizer uit.
Vier onderzoeken
De studie – in opdracht van het UMCG, Martini Ziekenhuis en het Orthopedisch Centrum Oost Nederland – richt zich op een aantal factoren die mogelijk kunnen leiden tot zowel een betere behandeling na een kruisbandoperatie als een betere fitheidstest.
Er zijn vier sub-onderzoeken met elk twintig deelnemers. Ik doe mee aan het onderzoek dat kijkt naar de impact van spiervermoeidheid op de beweging van de knie. Als die vermoeidheid van grote invloed blijkt, zegt Keizer, dan zou dat meegenomen moeten worden in de fitheidstest. De andere drie onderzoeken kijken onder meer naar het effect van multitasken op de kniebeweging.
Om mee te mogen doen moet je tussen de 18 en 45 jaar zijn, gezond, nooit geopereerd zijn en geen enkel-, knie- of heupproblemen hebben. Ik voldoe gelukkig aan al die criteria, dus ga ik op een zonnige dinsdagochtend naar het UMCG. Ik moest een strak sportbroekje en sportschoenen meenemen, dus ik heb zo’n gevoel dat dit drie actieve uren gaan worden.
Metingen
Ik word ontvangen door Keizer en door derdejaars bewegingswetenschappen Vivian den Hertog (21) en Senja Prince (22), en krijg van hen een lijst met vragen voorgelegd over mijn leeftijd (23), mijn geslacht (vrouw) en wat ik aan sport doe (klimmen en soms thuis een workout).
Daarna trek ik mijn sportkleren aan en word ik door Vivian gewogen en gemeten, waarna ik op een onderzoekstafel ga liggen en Vivian een apparaatje dat een ‘rolimeter’ heet aan mijn onderbeen bevestigt. Dat wordt vaak gebruikt bij mensen met kruisbandproblemen om te onderzoeken hoeveel beweging er in de knie zit.
Om ook de oefeningen die ik ga uitvoeren te kunnen volgen, plakken de studenten een hele stapel plakkertjes en elektrodes op mijn benen.
Er zitten nu 42 kleine, spiegelende plakkertjes op mijn onderlichaam, als versieringen aan een kerstboom. Die gaan het infrarode licht weerkaatsen van de zestien camera’s die verspreid door de kamer staan. Nog eens zestien rechthoekige elektrodes, ook wel electromyografische markers genoemd, zijn op mijn spieren geplakt om hun elektrische activiteit vast te leggen.
3D-camera
Voor we met het eigenlijke experiment beginnen, moet ik een aantal sprongen maken om te kijken hoe ver ik kan springen. Daarna moet het 3D-camerasysteem nog gekalibreerd worden. Daarvoor moet ik eerst een houding aannemen alsof ik op een motor zit, zodat het systeem de diverse markers kan labelen en ze later kan herkennen. Dan draai ik met een gestrekt been rondjes terwijl het andere been op de grond blijft staan, zodat de camera kan vaststellen waar het midden van mijn heupen is. Tot slot buig en strek ik mijn benen een paar keer, om de draaias van mijn knieën te bepalen.
Terwijl Senja achter de computer gaat zitten, legt Vivian me uit wat ik ga doen: ik moet meerdere sprongen maken, eerst in frisse staat en daarna nog eens als ik vermoeid ben. En dan, na al die voorbereidingen, begint het experiment echt. Ik maak sprongetjes opzij, waarbij ik met mijn linkerbeen naar links spring en met mijn rechterbeen naar rechts. Dan moet ik van een kruk afspringen en er onmiddellijk weer op.
Ik hups op en neer op één been, waarbij ik telkens stabiel moet neerkomen – een hele uitdaging. En als laatste wandel ik door de ruimte: in de vloer zitten platen die meten welke kracht de grond op mijn lichaam uitoefent met elke stap die ik zet.
Squat jumps
Tot nu toe gaat het prima. Maar nu moet ik alle oefeningen nog eens herhalen, met het verschil dat ik nu voor elke oefening dertig seconden squat jumps moet doen. De meiden juichen me toe en daardoor houd ik het de eerste drie rondes tot mijn verrassing best goed vol. Alleen de laatste serie oefeningen vraagt het uiterste van me, maar ook die maak ik af.
Na afloop doe ik nog een test in een speciale stoel, de BioDex, die metingen kan verrichten. Ik wordt stevig vastgegespt, net alsof ik in een auto zit, en moet dan zo krachtig mogelijk mijn benen buigen en strekken. ‘Zo kunnen we meten welke kracht je kunt uitoefenen met je been, oftewel de maximale isometrische contracties van de spieren’, vertelt Keizer.
Het was een hele uitputtingsslag, dit experiment. Maar voor een goede zaak, zegt Keizer, want dit onderzoek kan niet alleen betere zorg opleveren voor patiënten die een kruisbandoperatie moeten ondergaan, maar het leert wetenschappers ook meer over hoe je de beweging van de knie het beste kunt meten: deze geavanceerde meetmethode is voor dit type onderzoek namelijk nog vrij nieuw.
- Faculteit: Medische Wetenschappen
- Duur: ongeveer drie uur
- Vergoeding: studenten bewegingswetenschappen krijgen twee studiepunten als ze in totaal 48 uur deelnemen aan wetenschappelijk onderzoek