Jullie zijn samen opgegroeid, je zag elkaar jarenlang elke dag. Maar nu ga je aan de andere kant van het land of zelfs de wereld studeren en laat je je vrienden achter.
Niemand vertelt je hoe ingewikkeld het is om verre vriendschappen te onderhouden als je je koffers pakt om aan een nieuw hoofdstuk in je leven te beginnen. Hoe houd je dat vlammetje brandende als jij en je besties honderden, duizenden kilometers van elkaar verwijderd zijn? Is jullie band wel echt zo sterk als jij denkt?
Uit het oog verliezen
‘Toen ik wegging, was iedereen aan het huilen’, blikt de Bulgaarse student kunst, cultuur en media Eliza terug op het afscheid van de vrienden die ze sinds de eerste klas kende. Toen ze besloot om in Groningen gaan te studeren, wist ze dat ze hen niet meer zo vaak zou zien. Maar dat besef kwam pas echt toen ze hier eenmaal een paar maanden woonde. Tuurlijk, ze kon haar vrienden drie keer per jaar opzoeken als ze naar huis ging, maar er zouden nog steeds maanden voorbijgaan dat ze hen niet zag.
Als de afscheidstranen gedroogd zijn, dienen de onzekerheden en verwachtingen zich aan. We maken honderden vrienden in ons leven, maar slechts 1 op de 12 is een vriendschap voor het leven. Dus de hamvraag is: is jullie vriendschap die ene? Overleeft jullie connectie de afstand, of verliezen jullie elkaar uit het oog?
Contact houden
‘Toen ik wegging, was ik bang dat we geen contact zouden houden, dat ze nieuwe vrienden zouden maken en mij zouden vergeten’, zegt student economie en bedrijfskunde Manan. Zij en haar vrienden kenden elkaar al twaalf jaar, maar toch vroeg ze zich af hoe dit hun vriendschap zou beïnvloeden.
Student wis- en natuurkunde Kian ging hier proactief mee om: hij maakt wekelijks tijd vrij voor zijn vrienden thuis in India. ‘Ondanks het tijdsverschil spelen we elke zaterdagavond poker op Discord’, vertelt hij.
We spelen elke zaterdagavond poker op Discord
Eliza en haar vrienden appen vrijwel dagelijks. ‘En we plannen eens per week een videogesprek, gewoon om bij te kletsen en te zien hoe het met iedereen gaat.’
Ook Manan appt zo vaak ze kan met haar vrienden, en eens in de zoveel tijd bellen ze. Het gaat erom dat je blijft doen wat jullie bindt, maar dan in een nieuwe omgeving, denkt ze. ‘We beginnen nog altijd meteen met elkaar te roddelen.’
Acceptatie
Wie geregeld contact met vrienden heeft, al is het maar telefonisch, is een gezonder mens, blijkt uit onderzoek van de Amerikaanse universiteit UCLA. Maar kan het echt dat dopamineshot vervangen dat je krijgt als je elkaar dagelijks ziet?
Nee, denkt Eliza. ‘Ik heb moeten accepteren dat we allemaal onze eigen weg gaan. Ik mis ze natuurlijk enorm, maar dat is gewoon hoe het gaat met volwassen relaties: je ziet elkaar minder vaak.’
Chathuri, een masterstudent uit Sri Lanka, denkt ook dat acceptatie de sleutel is tot een succesvolle langeafstandsvriendschap. Dat en WhatsApp, ideaal om bij te praten met haar beste vriendin. ‘Onze band is erg veranderd sinds ik ben verhuisd, maar daar zit ook iets moois in. Nu we speciaal tijd opzij zetten voor elkaar, kennen we elkaar beter’, legt ze uit. ‘Je zou denken dat het juist minder zou worden, maar dat is niet zo. Althans, bij mij niet.’
Verwaterde relatie
Zelfs met alle moderne communicatiemiddelen, kun je er zeker van zijn dat jullie elkaar minder zullen spreken. Zo gaat dat nu eenmaal, als je druk bent met je dagelijkse leven. ‘Ik ben niet constant aan het appen met mijn beste vrienden. We hebben nu onze eigen levens en verantwoordelijkheden’, legt student internationale betrekkingen Natalia uit.
Nu we speciaal tijd opzij zetten voor elkaar, kennen we elkaar beter
Maar voor je het weet verwatert de relatie en ga je van minder contact naar helemaal geen contact meer. Natalia betrapte zichzelf erop dat ze afstand nam van haar twee beste vrienden in Slowakije, vooral tijdens tentamenperiodes. ‘Maar dat hebben we uitgepraat en toen was het weer goed.’
Je moet dus manieren vinden om tijd vrij te maken in je volle agenda, want het draait allemaal om communicatie. ‘Mijn vrienden en ik hebben een balans gevonden die draait om vertrouwen. Ik weet dat ze er voor me zullen zijn als ik ze echt nodig heb’, zegt Natalia.
En Chathuri’s stelregel is: ‘Laat het me weten als je het slecht met je gaat. Als het een noodgeval is, maak ik tijd voor je.’
Grappige berichtjes
Je moet het ook niet ingewikkelder maken dan het is: je kunt ook laten weten dat je nog leeft en aan de ander denkt door gewoon een meme of reel te sturen.
‘Zo heb ik vriendschappen behouden met mensen waarvan ik dacht dat die weg zouden vallen’, zegt astronomiestudent Iustin. ‘Met dat soort grappige berichtjes kun je makkelijk het gesprek beginnen. Dat breekt het ijs en het kost geen moeite.’
Toch is een vriendschap waar je weinig voor hoeft te doen niet per se zorgenvrij. ‘Ik was een hele tijd bang dat we langzaam van elkaar zouden vervreemden’, zegt Iustin. ‘Maar als ik dan naar huis ging, pakten we de draad gewoon weer op alsof er niets veranderd was. Nu weet ik dat we er altijd voor elkaar zullen zijn.’
Weggedreven
Dat gaat alleen niet altijd op. ‘Mensen veranderen, levens veranderen. De vriendschap met degene die ik vroeger mijn beste vriend noemde, is voorbij’, zegt Iustin. ‘We zijn van elkaar weggedreven.’ Want zelfs als jij je best doet, wil dat niet zeggen dat de ander dat ook doet.
‘Je blijft het maar proberen, tot je opeens beseft dat je die ander alleen nog maar berichtjes stuurt uit plichtsbesef. Eigenlijk geef je niks meer om diegene’, legt Iustin uit.
Maar het einde van een vriendschap is lastig te accepteren.
Ik weet niet meer waar ik het met haar over moet hebben
Student Engelse literatuur Aydia zweeft nog ergens tussen ontkenning en realisatie in. ‘Mijn beste vriendin en ik waren vroeger zo hecht, maar nu weet ik niet eens meer waar ik het met haar over moet hebben. Het voelt ongemakkelijk’, zegt ze. ‘Als ik aan haar denk, denk ik aan hoe ze vorig jaar was. Maar ze is nu iemand anders.’
Toch moet je niet te snel opgeven, denkt Natalia. ‘Houd wat langer vol, want wie weet kun je de vriendschap weer nieuw leven inblazen.’
Loslaten
Maar zelfs voor de grootste optimist komt er een moment dat je beseft: dit was het dan. Net zoals baby’s al voor ze kunnen praten het gevoel van vriendschap herkennen, moet ook jij doorhebben wanneer een vriendschap zijn houdbaarheidsdatum voorbij is. ‘Soms moet je iets moois loslaten’, zegt Iustin.
Dat is verdrietig, maar onvermijdelijk. Dan moet je een besluit nemen: in welke vriendschappen wil ik nog investeren? En welke wil ik een zachte dood laten sterven?
Op die vraag is geen eenduidig antwoord, maar je kunt wel aanwijzingen spotten: als je geen prioriteit meer bent voor iemand, als jij altijd meer investeert dan je eruit haalt, of als jullie gewoon geen klik meer hebben, hoezeer je ook je best doet. Dan is het tijd om verder te gaan met je leven.
‘Als het zo heeft moeten zijn, dan is dat zo’, zegt Iustin. ‘Als je er te hard je best voor moet doen, dan is het misschien geen goede relatie meer.’