Opeens stond daar een potloodventer
‘De politie begreep mij niet’
Ze ziet hem nog zo voor zich. Een witte man, lang, goed gekleed, ergens in de dertig. Hij liep op de stoep ter hoogte van de Ossenmarkt. Het was 2 uur in de nacht van zaterdag op zondag. Hij besteedde geen aandacht aan haar en het is in dat deel van de stad vrij veilig, dus er leek niet echt iets aan de hand te zijn.
Gabriela – een pseudoniem – is een international die haar promotieonderzoek aan de RUG doet. Zij was die nacht ook te voet. Ze liep met haar fiets aan de hand omdat de ketting eraf was gegaan. ‘Ik was in m’n eentje en ik kon de fiets niet repareren in het donker, dus was ik maar gaan lopen.’
Naakt
Toen ze bij de Nieuwe Kerk kwam, hoorde ze achter zich iemand schreeuwen. ‘Kijk naar mij!’ Ze draaide zich om, want ze dacht dat het misschien een vriend van haar was die in de buurt woont. Maar nee, het was de lange man die ze eerder was gepasseerd. Hij was naast haar komen lopen en hij was poedelnaakt.
Gabriela verstijfde, een paar seconden lang. Toen keerde ze zich van hem af en begon om hulp te roepen. ‘Ik kan me niet eens echt meer herinneren hoe ik mijn telefoon te pakken kreeg’, zegt ze. ‘Maar op de een of andere manier slaagde ik erin om een hulplijn te bellen, terwijl ik tegelijkertijd met mijn fiets aan het rennen was.’
Op de een of andere manier slaagde ik erin om al rennend een hulplijn te bellen
In paniek belde ze het Amerikaanse alarmnummer, maar ze kreeg een bandopname te horen die haar doorverwees naar 112. Ze probeerde het opnieuw en kreeg iemand aan de lijn die haar in het Engels vroeg naar haar locatie en haar daarna doorverbond met de politie in Groningen. ‘Ik was zo opgelucht dat ik niet meer alleen was’, zegt ze. Gabriela, die tweetalig is en zowel Engels als haar moedertaal spreekt, vatte automatisch in het Engels samen wat er gebeurd was. ‘I am scared, I am on this street, there is a naked man, I need help.’
Maar de vrouwelijke politieagent zei alleen maar: ‘Ik begrijp je niet’, in het Nederlands. ‘Daar werd ik alleen maar banger van, omdat ik me dus niet verstaanbaar kon maken bij iemand die me zou kunnen helpen.’
Nederlands
Ze probeerde wanhopig iets in het Nederlands te zeggen. ‘Ik loop naar mijn huis. Er is een man. Geen kleding.’
Het had geen effect. De enige reactie die ze van de agent kreeg was dat ze Gabriela niet begreep. ‘Ze zei dat ze kon horen dat ik bang was en in paniek, maar waarom bood ze geen hulp aan?’
Desondanks bleef ze met de vrouw aan de lijn, zodat ze haar locatie kon nagaan als er iets zou gebeuren. Pas toen ze eenmaal in haar eigen huis was en de agent had gevraagd of ze haar nog nodig had, verbrak ze de verbinding. ‘Het voelde raar om nog langer met haar te blijven praten, dus hing ik op’, zegt Gabriela.
Klachten
Twee weken later is Gabriela er nog steeds niet overeen. Wat als ze niet zo dichtbij had gewoond? ‘Ik weet niet hoe het dan afgelopen was.’
Ze voelt zich niet meer veilig, vooral omdat de politie niet geprobeerd heeft om de man te vinden. Wat als hij in de buurt woont en ze hem weer ziet? Wat als hij haar herkent? Of als iemand anders op dezelfde manier wordt lastiggevallen? Waarom hebben ze niet in de buurt naar hem gezocht?
En de belangrijkste kwestie: wie kan ze bellen als ze weer in de problemen zit?
Ik weet niet hoe het afgelopen was als ik niet zo dichtbij had gewoond
Gabriela heeft twee klachten ingediend bij de politie. Eentje over de potloodventer en eentje over het gebrek aan hulp. ‘De politieman bij wie ik mijn klacht indiende was verbaasd over wat er was gebeurd’, vertelt ze. ‘Volgens hem worden de mensen bij de politie getraind in het Engels en in het Nederlands. Hij zei dat ze me geen hulp mogen weigeren.’
Maar dat was wel wat er gebeurde.
Gabriela ontdekte dat er cameratoezicht was in de straat waar ze lastiggevallen werd. Omdat ze ‘nul vertrouwen’ had dat de politie de zaak zou oppakken, ging ze naar het bedrijf dat de camera had opgehangen en kreeg een werknemer zover dat hij de video bekeek. ‘Hij zag de man op beeld en heeft een screenshot gemaakt.’ Maar de politie kwam nog steeds niet in actie.
Zelfverdediging
‘Als zoiets weer gebeurt, zou ik echt niet weten wie ik moet bellen om hulp te vragen’, zegt Gabriela. Ze overweegt om zelfverdedigingslessen te volgen, zodat ze ze voor zichzelf kan opkomen. ‘Ik kan er niet op vertrouwen dat de politie me een volgende keer wel komt helpen.’
De politie in Groningen bevestigt dat het incident heeft plaatsgevonden, maar wil geen details over het onderzoek prijsgeven met het oog op de privacy. ‘We worden regelmatig gebeld door mensen die geen Nederlands spreken en dan proberen we zo professioneel mogelijk te antwoorden’, zegt een woordvoerder. Wie een tolk nodig heeft, kan die echter alleen krijgen op afspraak.
Als wij inschatten dat er spoed bij is, sturen we altijd agenten langs
In een noodsituatie kan de locatie van een mobiele telefoon inderdaad worden opgezocht, maar het is aan te politie om te beslissen of ze langskomen. ‘Als wij inschatten dat het een spoedeisende situatie is, sturen we altijd agenten langs.’
‘Het verbaast me dat ze zeiden dat ze de situatie niet urgent vonden’, zegt Gabriela. Zij maakt zich nog steeds zorgen. Ze volgt al twee jaar af en aan Nederlandse lessen, maar toen het er op aankwam kon ze nog steeds niet met de politie communiceren. En ze heeft van vrienden vergelijkbare verhalen gehoord. ‘Ik denk dat veel mensen die Engels spreken niet het idee hebben dat ze echt geholpen worden.’
Heb je hulp nodig?
Als je onmiddellijk hulp nodig hebt, bel dan het Centrum Seksueel Geweld: 0800-0188. Zij zijn 24 uur per dag bereikbaar. Ze bieden specialistische hulp aan slachtoffers van seksueel geweld. Slachtofferhulp biedt emotionele ondersteuning, helpt je met rechtsvervolging en kan je helpen als je om smartengeld wilt vragen. Ze kunnen je vertellen wat de politie voor je kan doen en waar je terecht kunt voor meer hulp, zoals rechtsbijstand als je het slachtoffer bent van een zedendelict.