De ene na de andere afkorting van een zorgwet of instantie vliegt over tafel. Maaike Kersten, oprichtster van Wiel & Deal, gooit haar ergernis eruit. Zelf ondervindt ze door haar eigen lichamelijke beperking dagelijks de problemen waar ook gehandicapte jongeren last van hebben. ‘Onze ervaring is dat zij heel veel beren op de weg zien. Wij willen proberen een deel van die beren weg te nemen.’

De veranderde zorgwetten en de komst van het leenstelsel in het hoger onderwijs zorgen begin dit jaar voor een koerswijziging. ‘Eerst was het zo dat mensen die zorg nodig hadden aanspraak hadden op de AWBZ, de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. Toen bedacht de regering: het moet allemaal wat dichter bij huis. Het gevolg is dat het afhankelijk is van de soort zorg en de omvang van de zorg waar je moet zijn. Dat kan zijn bij de gemeente, bij de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), de ziektekostenverzekeraar of de Wet Langdurige Zorg (WLZ).’

In 2007 richtte Kersten Wiel & Deal op.

‘Al die aanpassingen gingen gepaard met een behoorlijke bezuiniging. Maar daarnaast is er flink wat meer administratief werk bijgekomen. Je moet per rekening bekijken waar je hem moet declareren. Tot vorig jaar kon je ook nog schuiven binnen je persoonsgebonden budget, nu wordt dat beheerd door de SVB, de Sociale Verzekeringsbank. Ook moet je alle contracten die je wilt tekenen, zelfs als je iemand maar één keer inhuurt, eerst laten controleren.’

Wajong

Eerder werden gehandicapten die wilden gaan studeren ook al getroffen door bezuinigingen. ‘Als je als achttienjarige door een handicap niet in staat bent om te werken, kun je een Wajong-uitkering aanvragen. In 2010 is deze al aangepast: niet-studenten krijgen maximaal 70% van het minimumloon. Studenten moeten het doen met maximaal 25%. Dat was voor 2010 ook 70%. Alle veranderingen lijken erop te wijzen dat de instroom van studenten met een beperking fors minder is geworden.’

‘Je moet alle contracten laten controleren, ook als je iemand maar één keer inhuurt.’

Het is lastig om de bevindingen van Kersten te ondersteunen met cijfers. Landelijk gezien is er geen organisatie die deze precies bijhoudt. Ook de universiteit kan geen precieze cijfers geven. Er wordt namelijk geen onderscheid gemaakt tussen alle functiebeperkte studenten, dus ook studenten met relatief kleine beperkingen als dyslexie en depressie, en studenten met een lichamelijke beperking.

‘We vragen bij aanmelding in StudieLink of een student wil aangeven of hij/zij functiebeperkt is en op grond daarvan in aanmerking denkt te komen voor voorzieningen. Vanaf dit jaar vragen we ook of de student aan wil geven om welke functiebeperkingen het dan gaat. Deze gegevens zijn vanzelfsprekend zeer privacygevoelig en worden alleen doorgegeven aan studentendecanen en studieadviseurs van de betreffende opleiding’, vertelt studentendecaan Jos Karssies.

Onduidelijk

Wel kan Karssies zich voorstellen dat jongeren met een handicap door de veranderde wetten minder snel kiezen voor een studie in het hoger onderwijs. ‘Echter is daar op dit moment nog niets zinnigs over te zeggen. We zullen echt moeten afwachten hoe het dit jaar uitpakt. Sowieso is het nog onduidelijk of er überhaupt minder studenten zullen starten.’

‘Op dit moment is de wetgeving vooral gericht op mensen die zorg nodig hebben om te leven en te wonen, en minder op mensen die zich willen ontwikkelen’, stelt Kersten. De universiteit werkt graag mee aan de dromen van Wiel & Deal. ‘De adviescommissie functiebeperkte studenten heeft Wiel & Deal uitgenodigd om van gedachten te wisselen over hun voorgenomen beleid’, aldus Karssies.

‘Ouders met goede bedoelingen laten hun kinderen thuis wonen, want dat is lekker gemakkelijk.’