Vier op de tien promovendi overwegen te stoppen
Hoge werkdruk en mentale problemen
Vier op de tien promovendi overwegen te stoppen
Door Christien Boomsma
By Christien Boomsma
Christien Boomsma
Christien is sinds 2016 achtergrondcoördinator bij UKrant. Ze plant de achtergrondverhalen en begeleidt de auteurs. Bij haar eigen verhalen ligt de focus op wetenschap en academisch leven. Daarnaast schrijft ze veel over onderwerpen als sociale veiligheid en maakt ze graag persoonlijke interviews. In haar vrije tijd schrijft ze jeugdboeken en geeft schrijftrainingen.Dat promovendi het niet gemakkelijk hebben, was al langer bekend. Toch liegen de cijfers van een recente enquête van het Promovendi Netwerk Nederland er niet om. Het PNN onderzocht ruim 1600 promovendi van Nederlandse universiteiten.
47 procent heeft een vergroot risico op mentale klachten. Dat geldt vooral voor internationals, bij wie ruim 55 procent risico loopt. Ook werkdruk is een probleem. 60 procent noemt die (te) hoog. Ook is er het voortdurende risico van burn-out: bijna 39 procent vertoont ernstige symptomen.
41,6 procent van de promovendi zegt bovendien wel eens overwogen te hebben om te stoppen. 6 procent overweegt dat regelmatig. Promovendi twijfelen aan de wetenschap als geheel, hun werksituatie of hebben problemen met begeleiders.
Corona
Overigens heeft de coronacrisis wel enige invloed gehad, zegt PNN-voorzitter Lucille Mattijssen. Anderhalve week na de start van de enquête brak de crisis los. ‘We hebben de promovendi gevraagd corona uit hun antwoorden te proberen te filteren’, zegt Matthijssen. ‘Maar dat is niet helemaal gelukt.’
Toch blijven de resultaten staan, zegt ze. ‘Dit is niet het eerste onderzoek dat aantoont dat veel promovendi te maken hebben met mentale gezondheidsklachten en een hoge werkdruk. Maar het is wel het eerste dat dit op nationaal niveau laat zien.’
Ontnuchterend
Ze noemt het rapport ‘ontnuchterend’. De werkdruk is consistent hoog bij alle instellingen en alle types promovendi. ‘We zien op nationaal niveau geen onderscheid tussen mannen en vrouwen, of disciplines’, zegt ze. Ook is er geen verschil te zien tussen de beurspromovendi en werknemerpromovendi. Verschillen die er zijn, zijn terug te voeren op het verschil tussen internationals en Nederlandse promovendi.
Overigens is dat voor Mattijssen geen reden om terug te komen op eerdere kritiek op het stelsel van de beurspromovendi. ‘We blijven erbij dat promoveren werk is dat je hoort te belonen met een arbeidsovereenkomst’, zegt ze.
‘Het is nu aan universiteiten, UMC’s en onderzoeksinstellingen om hun werkomgeving gezonder te maken, anders lopen ze het risico dat veel promovendi de wetenschap definitief de rug zullen toekeren.’