Studenten en medewerkers in actie tegen bezuinigingen

Het rentepercentage volgend jaar op studiefinanciering en studieschulden gaat ietsje omhoog. Voor de meeste studenten wordt het 2,57 procent, tegen 2,56 procent nu. Voor hbo- en universitaire studenten die nog onder het oude stelsel studeerden (voor 2015) en een deel van de mbo-studenten, is de rente gedaald naar 2,21 procent (was 2,95 procent). De rente is gekoppeld aan de rente die de overheid moet betalen voor leningen die zij aangaat. Als die verandert, verandert ook de rente op de studiefinanciering.

De Groninger Studentenbond (GSb) voert actie voor een hogere basisbeurs. De bond doet dat om woensdag om half een met een ‘banner drop’, waarbij een grote banner aan zowel het Academiegebouw in de binnenstad als de Van OlstBorg op Zernike wordt uitgerold. De bond vraagt daarmee aandacht voor de krimpende portemonnee van de student. De koopkrachtmaatregel – waardoor de studiebeurs vorig academisch jaar 164,30 extra bedroeg – is dan wel gestopt, stelt de bond, maar de inflatie niet. ‘De rekensom komt nu gewoon niet meer uit, behalve als je heel lieve rijke ouders hebt’, zegt voorzitter Jitske Wielers.

In 2024 waren er voor het eerst in dertien jaar iets minder mensen met een studieschuld. Dat aantal nam ten opzichte van begin 2023 met zo’n 13.000 mensen af, blijkt uit voorlopige cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. In die periode werd de basisbeurs opnieuw ingevoerd. Verder nam bij jongeren tot 25 jaar de hoogte van de studieschuld ook af. Voor jongeren van 20 tot 25 jaar gaat het om gemiddeld 13.100 euro, 800 euro minder dan een jaar eerder. Voor jongeren van 25 tot 30 jaar steeg de gemiddelde studieschuld juist van 22.900 naar 24.600 euro. De landelijke studieschuld steeg met 1 miljard naar 29 miljard euro.

De RUG is dit jaar van plaats 80 naar 79 gestegen in de Times Higher Education (THE) ranking. Daarmee is het een van de vijf Nederlandse universiteiten in de top honderd van deze wereldwijde ranking. In totaal zijn acht van de twaalf Nederlandse universiteiten een of meerdere plekken gezakt.  Volgens Phil Baty van THE zou dit al een weerslag kunnen zijn van de aangekondigde bezuinigingen van een miljard euro op het Nederlandse hoger onderwijs. De wens van het kabinet om de internationalisering terug te dringen, legt volgens Baty ook enorme druk op de concurrentiepositie van Nederland in de ranking. 

De RUG en het Rijksmuseum in Amsterdam zetten de nieuwe bijzondere leerstoel ‘Musea, erfgoed en religie’ op. De leerstoel is onderdeel van de Faculteit Religie, Cultuur en Maatschappij en wordt per 1 oktober bekleed door dr. Valika Smeulders, het hoofd van de afdeling geschiedenis van het Rijksmuseum. Volgens de RUG en het Rijksmuseum is de afgelopen jaren veel aandacht geweest voor onderwerpen die lange tijd onderbelicht bleven, zoals de koloniale geschiedenis en de bijdrage van vrouwen aan samenleving, kunst en wetenschap. ‘Ons beeld van Nederland en de wereld wordt steeds uitgebreider, en daarmee worden ook nieuwe vragen opgeworpen’, zegt Smeulders. ‘Deze ontwikkelingen in de hedendaagse praktijk worden academisch verankerd met deze leerstoel die ik met trots zal bekleden.’

De eindejaarsuitkering van 8,3 procent wordt vanaf dit jaar eind november uitbetaald, in plaats van eind december. Dit is een afspraak die de vakbonden en de universiteiten tijdens de cao-onderhandelingen van 2023 maakten. Het doel is de dure decembermaand voor te zijn en mensen daarom eerder de beschikking over hun eindejaarsuitkering te geven. De verandering heeft dit jaar wel een nadeel: de eindejaarsuitkering wordt eenmalig over elf maanden berekend (januari tot en met november) in plaats van over de gebruikelijke twaalf. Vanaf volgend jaar wordt wel met twaalf maanden gerekend (december tot en met november).

Studenten die op zoek zijn naar een kamer van de Groningse woningcorporaties Lefier en SSH kunnen zich vanaf nu via het landelijke platform ROOM.nl op één plek inschrijven. Daardoor hoeven zij ook maar eenmalig inschrijfkosten van 35 euro te betalen. Eerder verliep de inschrijving elke corporatie apart. Studenten die al ingeschreven stonden bij de corporaties behouden hun inschrijfduur. Op ROOM.nl zijn naast het Groningse aanbod ook kamers van andere corporaties in steden als Amsterdam, Delft, Zwolle en Utrecht te vinden. De verwachting is dat er in de toekomst nog veel meer studentenhuisvesters aansluiten.

De wooncontainers aan de Vrydemalaan gaan verdwijnen, heeft de Groningse wethouder Rik van Niejenhuis vorige week aan de gemeenteraad laten weten. De containers worden al jaren geplaagd door gebreken. Zo zijn ze ’s winters heel moeilijk warm te krijgen en kan het er ’s zomers bloedheet zijn. Ook hebben bewoners regelmatig last van ongedierte zoals muizen en ratten. De woningcorporatie gaat de woningen daarom vanaf 2026 weghalen, aldus de wethouder. Studenten die zo hun huis kwijtraken, krijgen voorrang op een andere sociale huurwoning en een verhuisvergoeding van 7000 euro. 

De RUG en Forum Groningen organiseren vrijdag 27 september de Europese Nacht van de Onderzoekers. Tussen 19.30 uur en middernacht kunnen bezoekers in het Forum mini-colleges volgens, aan quizzen meedoen, experimenten uitvoeren en onderzoeksopstellingen bekijken. De invulling van de avond is in handen van de vier RUG-schools voor wetenschap en samenleving en dekt onderwerpen van healthy ageing tot kunstmatige intelligentie.  De Nacht van de Onderzoekers is een Europees project dat jaarlijks in verschillende steden tegelijkertijd wordt gehouden. In Nederland vindt het festival alleen in Groningen plaats. Kaarten kosten 7,90 euro, inclusief twee consumptiemunten. 

De Universiteitsbibliotheek (UB) neemt maatregelen om werken op het dak veiliger te maken. Dat gebeurt nadat afgelopen donderdagavond een UB-medewerker tijdens een schoonmaakbeurt van de dakgoten door een dakluik en het plafond eronder zakte. De medewerker liep wonderwel slechts pijnlijke ellebogen en knieën op. Het luik in kwestie is een bekende zwakke plek, zegt RUG-woordvoerder Elies Wempe-Kouwenhoven. ‘Hier is een aantal jaren geleden lekkage geweest na zware sneeuwval en dooi.’ Het luik wordt vervangen en er komt een trapleuning bij de ladders naar het dak toe. 

RUG- en UMCG-hoogleraar klinische genetica Nine Knoers is bij haar pensionering benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Dat is de hoogste ridderonderscheiding die aan burgers wordt uitgereikt, vanwege ‘een prestatie voor de samenleving van zeer exceptionele aard’. Knoers kreeg de onderscheiding vanwege haar werk op het gebied van erfelijke nierziekten, waardoor de afdeling genetica ‘tot de top van de wereld behoort’, aldus het UMCG. Ook is ze lid van de NWO en eerder van de KNAW en de Gezondheidsraad, waarin ze het kabinet adviseerde over wetenschappelijk beleid op het gebied van genetica.

Het Universiteitsmuseum doet op zaterdag 21 september weer mee aan de Groninger Museumnacht. Bezoekers kunnen er verborgen schatten uit de collectie bewonderen, naar muziek luisteren, een cabaretshow zien en leren hoe ze de beste smartphonefoto’s maken.  Tijdens de Museumnacht kunnen bezoekers voor 12,50 euro toegang krijgen tot zeven Groninger musea. De voorgaande edities waren allemaal uitverkocht, waarbij ruim 3500 mensen in de nacht op pad gingen. Andere locaties die dit jaar meedoen zijn het Groninger Museum, grafisch museum GRID, het Forum, de Synagoge, galerie Noorderlicht en Museum aan de A.

Onderzoekers Jingxiu Xie en Gosia Wlodarczyk-Biegun van de Faculty of Science and Engineering hebben een ERC Starting Grant binnengehaald. Dat betekent dat ze de komende vijf jaar 1,5 miljoen euro mogen besteden aan hun onderzoek. Jingxiu Xie doet onderzoek naar geïntensiveerde katalytische processen voor het omzetten van CO2 in synthetische brandstoffen. Die kunnen dan ingezet worden als duurzame brandstof voor vliegtuigen. Gosia Wlodarczyk-Biegun wil een nieuw biomateriaal ontwikkelen, gemaakt van gelmicrosferen – piepkleine gelbellotjes. Hiermee wil ze weefsels printen voor de medische wereld.

Groningse mbo-studenten kunnen binnenkort terecht bij studentensportorganisatie ACLO. De provincie Groningen stelt 15.000 euro uit het Gronings Provinciaal Beweegakkoord beschikbaar om dat mogelijk te maken.  Het gaat om laatstejaars mbo-studenten uit alle gemeenten van de provincie Groningen. In de eerste jaren van hun opleiding is er veel aandacht voor sport en bewegen, maar tegen het einde wordt dat minder. Het geld geeft 75 studenten de kans een ACLO-sportpas aan te vragen. Het project loopt tot augustus 2025. Daarna wordt gekeken of de pas structureel aangeboden zal worden.

Wie in de maand september of oktober lid wordt van een vakbond, krijgt eenmalig honderd euro korting op het contributiegeld. Dat spraken de vakbonden ook dit jaar af met de werkgevers. ‘In deze onzekere tijden, met de komende bezuinigingen in zicht, is het juist belangrijk dat wij als vakbond een sterkere stem krijgen om op te komen voor de rechten van ons als werknemers’, schrijven de vakbonden.  Daarnaast staan september en oktober in het teken van ‘de maand van de vakbond’. De bonden organiseren allerlei activiteiten waar mensen (het werk van) de bonden beter kunnen leren kennen.

Amnesty International roept universiteiten en hogescholen op om demonstraties door studenten en medewerkers alleen te beëindigen als het echt niet anders kan. ‘Bestuurders moeten uitgaan van de vreedzame bedoelingen die studenten hebben, en hen zoveel mogelijk de ruimte geven om hun geluid te laten horen’, vindt de mensenrechtenorganisatie. ‘Zij moeten studenten serieus nemen en met hen in gesprek gaan.’  Zo lang het protest vreedzaam is, is het onderdeel van het academisch debat, vindt Amnesty. Ook moet er onderscheid worden gemaakt tussen de ‘overgrote meerderheid die vreedzaam demonstreert en de enkeling die wellicht geweld gebruikt’.

De RUG is dit jaar in de Shanghai Ranking gestegen van plaats 76 naar 69. De uni scoort met name goed op business administration, automation & control en communication. Ook psychology en medical technology staan hoog aangeschreven. Harvard, Stanford en MIT - alle in de VS - vormen traditiegetrouw de top 3. De Universiteit Utrecht staat als Nederlandse uni het hoogst in de ranking, op plaats 55. De Shanghai Ranking is een jaarlijks gepubliceerde ranglijst van universiteiten gerangschikt op de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek.