Door het leenstelsel zijn studenten financieel afhankelijker geworden van hun ouders, stelt het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). Het instituut pleit voor herziening van het leenstelsel.
Twee derde van alle studenten krijgt geld van hun ouders, blijkt uit recent onderzoek van het Nibud. Dat is 15 procent meer dan in 2015, toen er nog geen leenstelsel was. Ook krijgen studenten nu vaker een hoger bedrag van ouders.
Minder lenen
Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat studenten ook minder zijn gaan lenen ten opzichte van 2017, toen het Nibud dit onderzoek ook uitvoerde. In totaal leende in 2017 55 procent van alle studenten bij om te studeren, nu is dat nog 45 procent.
Het zijn vooral de thuiswonende studenten die minder lenen. Van hen leent 30 procent nog geld bij. Onder uitwonende studenten is dat ruim 66 procent.
‘Het stelsel gaat ervan uit dat ouders kunnen bijdragen, maar met een inkomen rond anderhalf keer modaal is dat nog heel lastig. Studenten met draagkrachtige ouders kunnen studeren zonder te hoeven lenen, anderen beginnen hun loopbaan met een financiële achterstand’, zegt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart.
Manifest
Het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) presenteert naar aanleiding van de nieuwe bevindingen het manifest Op Eigen Benen. Daarin pleit het ISO voor de herinvoering van de basisbeurs voor thuis- en uitwonende studenten van respectievelijk 247 en 460 euro per maand.
‘We zien dat studenten afhankelijker zijn geworden van hun ouders en daardoor ook minder financieel zelfstandig’, zegt ISO-voorzitter Lisanne de Roos. Daarbij komt in het huidige systeem ook ‘veel meer (prestatie)druk op je schouders wanneer je ouders niet kunnen bijdragen aan je studie en levensonderhoud’.
Daarom pleit het ISO ook voor een verbreding van de aanvullende beurs voor studenten van wie de ouders minder dan 70.000 euro per jaar verdienen. Studenten met ouders die tussen de 49.000 en 69.000 euro per jaar verdienen, grijpen nu vaak net mis. Zij hebben geen recht op een aanvullende beurs omdat hun ouders daar te veel voor verdienen, maar in de praktijk verdienen de ouders te weinig om bij te kunnen dragen.
Mentale druk
Volgens de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) loopt de mentale druk bij studenten te hoog op door het leenstelsel. ‘Studenten gaan al jaren gebukt onder het leenstelsel. Zelfs als je twaalf uur per week werkt, kun je bij lange na niet rondkomen. Daardoor begin je je werkende leven met een torenhoge studieschuld’, zegt voorzitter Ama Boahene.
Bovendien, stelt de LSVb, worden studenten gedwongen om te lenen. Volgens het Nibud-onderzoek komen studenten maandelijks 789 euro te kort, wat ze dwingt een studielening aan te gaan. Daarom pleit ook de LSVb voor herinvoering van de basisbeurs en voor compensatie aan de generatie die onder het leenstelsel heeft gestudeerd.