Pro-Palestijnse demonstranten richten hun pijlen vooral op de universiteiten, maar die zijn niet het juiste doelwit, stelt RUG-hoogleraar Frank Hindriks (wijsbegeerte) in een ingezonden brief. ‘Bezet het Torentje, niet het Maagdenhuis.’
Pro-Palestijnse demonstranten richten zich vooral op universiteiten. Maar het wordt tijd dat ze van strategie veranderen. Het is beter het torentje te bezetten dan het Maagdenhuis. Ze zouden moeten demonstreren op het Malieveld. Dan kom ik ook.
Nederland is over het geheel genomen best wel pro-Israël. En dat is zorgwekkend. Het gigantische leed dat Netanyahu en de zijnen hebben aangericht in de Gazastrook, is niet te bevatten. Maar waar zit nu eigenlijk het grootste pijnpunt in de Nederlandse steun voor Israël? Die zit niet bij de universiteiten, maar bij de politieke steun.
Op 8 december 2024 schudde Geert Wilders Netanyahu de hand. De dag daarna ging hij naar de bezette Westelijke Jordaanoever. Hij negeert het leed van de Gazanen volledig. Daarmee gaat hij zelfs openlijk tegen het kabinetsbeleid in. Hij is de extremist wat dit betreft.
Dat wil niet zeggen dat ons kabinet genoeg doet om de genocide in Gaza te stoppen. Zeker niet. Maar dat betekent alleen maar dat ook daar winst is te behalen. Jammer genoeg is het verassend stil. Pro-Palestijnse demonstranten zijn vooral bezig met de goede zaak op de verkeerde plek.
Ondertussen worden decanen beschuldigd van medeplichtigheid aan de genocide
Het bedrijfsleven. Dat is een ander geschikt mikpunt. Er valt daadwerkelijk resultaat te bereiken door de handel met Israël tegen te gaan. Maar nee. Ook dat is amper een thema. In plaats daarvan richten de demonstranten zich op universiteiten.
Misschien zijn dat in Amerika pro-Israëlische bolwerken. Maar niet in Nederland. Hier zitten bestuurders met hun handen in het haar. Ze willen een beschaafde discussie. Wellicht hadden ze sneller meer moeten doen. Maar zo onderhand is het de vraag of ze nog een legitiem doelwit vormen.
Intussen worden decanen beschuldigd van medeplichtigheid aan de genocide, zelfs als de faculteiten die ze besturen geen enkele band hebben met Israël. Schuld door besmetting is het idee, ze maken deel uit van een instituut dat die banden wel heeft.
Maar als we met die maat gaan meten, dan is er alle reden om de pro-Palestijnse demonstranten eens een spiegel voor te houden. Jullie richten schade aan, niet alleen letterlijk maar ook figuurlijk. En dat terwijl er elders winst te behalen is.
Ik was blij dat studenten weer gepassioneerd zijn en opkomen voor de goede zaak
Waarom richten pro-Palestijnse demonstranten zich vooral op universiteiten? Velen van hen zijn studenten. En op het terrein van een universiteit hebben ze een captive audience. Bestuurders van universiteiten kunnen niet om hen heen.
In het begin had ik hier alle sympathie voor. Ik was blij dat studenten weer gepassioneerd zijn en opkomen voor de goede zaak. Maar jong idealisme slaat soms door; een absoluut gelijk zonder beperkingen kent zo zijn grenzen.
Ondertussen maak ik mij zorgen om de universiteiten zelf. Er wordt flink bezuinigd. Door een populistisch kabinet. Populisten hebben het niet zo op met de intelligentsia. Want die vormen een bedreiging. Ze doorzien hun tactieken. Na de media en de rechtspraak vormt de academische vrijheid het volgende mikpunt in het afbreken van een democratie en het opbouwen van een autoritair bestuur. Ik heb hier tegen gedemonstreerd op het Malieveld. En ik heb meegedaan aan de estafettestaking aan de universiteiten.
Toen de christelijke partijen hun belangrijkste punt binnen hadden, hebben ze ons laten vallen
Wist u dat die gaande is? Heeft u meegekregen dat de Eerste Kamer uiteindelijk akkoord is gegaan met de bezuinigingen op het hoger onderwijs? Dit alles heeft het nieuws amper gehaald, behalve in het najaar van 2024 toen de onderhandelingen heropend werden.
De bezuinigingen op het lager en middelbaar onderwijs zijn toen grotendeels teruggedraaid. Maar toen de christelijke partijen hun belangrijkste punt binnen hadden – dat er geen toezicht zou komen op zondagscholen – hebben ze ons laten vallen. En bedankt.
Dus de pro-Palestijnse demonstraties zijn niet (meer) op hun plek op de universiteiten. Maar het is nog erger. Ze zijn zelf ondermijnend. De demonstranten roepen weinig sympathie op in de samenleving (en wel antipathie). Politici kunnen ze makkelijk negeren. En het publiek hoort alleen maar dat er weer gedoe is op de universiteiten.
De genocide in Gaza moet dan ook in een groter perspectief worden gezet in Nederland. Met middelen die beter te rechtvaardigen zijn en meer resultaat opleveren.
Frank Hindriks is hoogleraar ethiek, sociale en politieke filosofie aan de Faculteit Wijsbegeerte