‘Ons eigen land wil ons gewoon niet terug’
Chinese studenten zitten vast in Groningen
‘Ons eigen land wil ons gewoon niet terug’
Door Anne de Vries
By Anne de Vries
‘Ik heb tickets van wel tienduizend euro gezien. Dat is eigenlijk gewoon hetzelfde als ons niet binnenlaten.’ Sam Hao, een RUG-student uit China, is boos. Veel van zijn medestudenten willen terug naar huis, maar kunnen het zich niet veroorloven.
China weigert formeel niet om zijn burgers het land in te laten tijdens de coronacrisis, maar het land staat slechts een beperkt aantal vluchten toe, wat op hetzelfde neerkomt. De reisrestrictie wordt ook wel het ‘five-one’-beleid genoemd: er mag vanuit ieder land één keer per week een vlucht van één maatschappij via één route het land in. De prijs van tickets is hierdoor enorm gestegen.
‘De overheid zou zich moeten schamen’, zegt Chen Yin, ook RUG-student. ‘Er zitten zo veel Chinezen in het buitenland. Er is gewoon geen excuus voor dat de overheid ze tegenhoudt.’
Teleurgesteld
Sam en Chen voelen zich in de steek gelaten door hun regering. ‘Ik ben ontzettend boos, teleurgesteld en bedroefd’, zegt Chen. ‘Het doet pijn als ik hier Nederlandse mensen met elkaar zie omgaan. Ik had afgesproken met vrienden in China, maar nu weet ik niet eens wanneer ik van mijn eigen land weer thuis mag komen.’
Omdat ze bang zijn voor de reactie van de Chinese gemeenschap, doen Sam en Chen hun verhaal onder een schuilnaam. Kritiek hebben op Chinees beleid kan gevaarlijk zijn, zegt Sam, die dreigementen tegenkwam in een WeChat-groep naar aanleiding van een UKrant-artikel over de demonstraties in Hongkong in november. ‘Mensen vinden ons verraders, maar het is niet onze intentie om de vijand te zijn.’
Ik weet niet wanneer ik van mijn land weer thuis mag komen
Maar dat is nou eenmaal hoe China tegen ze aankijkt. ‘Ze zeggen dat het egoïstisch is dat we naar huis willen’, zegt Chen. Op internet leest ze veel vijandige reacties. Mensen zijn bang dat terugkerende Chinezen het coronavirus meebrengen, en omdat ze een risico vormen moeten ze meer voor een ticket betalen.
Als het je al lukt om China binnen te komen, moet je ook nog eens twee weken in quarantaine in een hotel. De kosten daarvan moet je zelf betalen. ‘Ze willen ons gewoon niet terug’, zegt Sam.
Zo lang Xi Jinping nog president is, gaat Sam zelf sowieso niet terug, maar hij leeft mee met de Chinezen die vast zitten in het buitenland. Van de meer dan achthonderd Chinese studenten in Groningen is het slechts honderd gelukt terug te keren.
Mondkapjes
De Chinese ambassade deelde mondkapjes uit aan iedereen die nog in Nederland is. Chen heeft ze opgehaald, alhoewel ze zegt dat ze ‘liever genoeg geld heeft om naar huis te gaan dan duizend mondkapjes’.
Sam heeft de kapjes niet opgehaald. Wat hem betreft is het een stoplap. ‘Het is nutteloos. Het is bedoeld als een alternatief voor betaalbare vliegtickets, maar de boodschap is dat we ons maar moeten zien te redden in het buitenland.’
De boodschap is dat we ons maar moeten zien te redden in het buitenland
De Chinese studentenvereniging in Groningen ACSSG bood aan om de mondkapjes aan studenten uit te delen in april. Sam vertrouwde het Googleformulier dat hij moest invullen echter niet. ‘Misschien stel ik me aan,’ zegt hij, ‘Maar ze wilden echt alles weten, van mijn studentennummer tot mijn Chinese paspoortnummer en mijn adres. Ik denk dan direct dat ze me willen bespioneren.’
Hij weet dat het maar een gevoel is, maar in China is alles op de een of andere manier aan de overheid verbonden, zelfs een studentenvereniging. Bovendien had hij zelf al tweehonderd mondkapjes uit China besteld, waarvan hij de helft aan het UMCG heeft gedoneerd.
Bijzondere tijden
Ruiqi Shi, de voorzitter van ACSSG, geeft toe dat het ‘five-one’-beleid erg vervelend is voor de Chinese studenten in Groningen. ‘Velen willen graag naar huis, maar kunnen het niet betalen.’ Het zorgt ook voor huur- en visaproblemen, zowel voor studenten die Nederland niet uit kunnen als studenten die nu niet terug kunnen naar Groningen. Maar om de overheid daar de schuld van te geven, gaat hem te ver.
‘Het zijn bijzondere tijden, en we zouden allemaal wat meer rekening met elkaar moeten houden’, zegt Shi. ‘We kunnen nooit precies weten waarom de overheid bepaalde beslissingen neemt. We moeten niet klagen over dingen die we niet volledig begrijpen.’
Bovendien is er nog meer aan de hand. Shi heeft gehoord dat Chinese studenten in de Verenigde Staten geen rechtstreekse vlucht naar China kunnen vinden vanwege de spanningen tussen de twee landen. ‘Dus moeten ze over Amsterdam vliegen, en dus zijn die tickets populairder.’ Daar worden ze ook weer duurder van.
Eenzaam
Chen wil wachten tot een ticket duizend euro kost. Mogelijk moet ze wachten tot oktober, aangezien het ‘five-one’-beleid waarschijnlijk nog zo lang blijft bestaan.
Ze heeft geprobeerd het met vrienden in China te hebben over haar situatie in Groningen, maar zij geloven haar niet echt. Ze denken dat Chinezen in het buitenland niets te klagen hebben. ‘Maar ik wil gewoon naar huis’, zegt Chen. ‘Ik ben eenzaam.’