Nee Minister, wij zijn geen theorie. Volgens minister Bussemaker bestaan studenten die hun studie plannen alleen maar in theorie. Korting op studiefinanciering, verkorting van studieduur, prestatiecontracten voor universiteiten, volgens de minister maakt het niet uit: zij denkt dat het voor studenten nog steeds vrijheid blijheid is. Althans als we haar antwoord op vragen van de CDA-fractie over de studielening serieus moeten nemen.

Terecht had de CDA-fractie erop gewezen dat studenten die zich tijdens hun studie ingezet hebben voor de universiteit en daardoor vertraging oplopen, volgend jaar opeens een lening moeten afsluiten en zo voor hun inzet gestraft worden. De minister kan zich zulke studenten alleen in theorie voorstellen. Nou, minister Bussemaker, ik ben geen theorie. Ik, Wybrand van der Meulen, besta echt: derdejaars student rechtsgeleerdheid en vicevoorzitter van de universiteitsraad in Groningen.

Helder plan

Toen ik drie jaar geleden naar Groningen verhuisde, had ik een helder plan voor ogen: mijn bachelor in vier jaar halen met in het derde jaar een bestuursjaar. Zo kon ik mijzelf ontplooien buiten mijn studie en toch in een redelijke termijn mijn studie halen. Ik zou immers vier jaar lang een basisbeurs ontvangen, was mij verzekerd. Ik zou geen langstudeerder worden die de samenleving handen vol geld zou kosten, maar ik zou wel alles uit mijn studententijd halen.

Na drie jaar gaat alles nog volgens plan. Er dreigt slechts een aspect te veranderen. Als het studievoorschot wordt doorgevoerd, valt mijn basisbeurs volgend jaar weg. Waar ik aan het begin van mijn universiteitsraadsjaar nog twee jaar recht had op een basisbeurs, moet ik het vijf maanden later met slechts de helft gaan doen. Zonder dat ik nog enige invloed kan uitoefenen op mijn studieduur.

Afgestraft

Een keurige planning van de studieloopbaan wordt op deze manier afgestraft. En dus voelde de CDA-fractie de minister aan de tand. De antwoorden lieten echter vooral blijken dat de minister nog met haar hoofd in de jaren ’70 zit. Zo geeft ze aan dat huidige studenten niet gerechtvaardigd konden vertrouwen op vier jaren basisbeurs, omdat een basisbeurs ‘per jaar wordt toegekend’. Alsof een studie per jaar wordt gepland! Alsof ik niet aan het begin van mijn studie niet ben uitgegaan van vier jaar basisbeurs en mede daarom een bestuursjaar tijdens mijn bachelor inplande.

De minister blijft echter volharden dat studieloopbanen niet worden gepland. Als de CDA-fractie de situatie schetst van een thuiswonende eerstejaarsstudent die voor het huidige collegejaar geen studiefinanciering heeft aangevraagd, omdat hij dit later in zijn studie wil benutten, antwoordt de minister dat dit ‘in theorie kan voorkomen, maar vereist dat de student aan het begin van de studie al precies weet hoe het verloop zal zijn, bijvoorbeeld dat hij een jaar studievertraging verwacht te gaan oplopen’.

Sneller studeren

Nee, in het hoofd van de minister weten studenten niet van tevoren wat ze gaan doen. Daar modderen studenten maar wat aan richting het eerstvolgende tentamen en houden ze toch echt geen rekening met volgend jaar. Ja, ooit was er een tijd dat studeren niet lang genoeg kon duren, maar die tijd is voorbij. Dat dit het gevolg is geweest van allerlei overheidsregelingen is nog het meest stuitend. Al jaren probeert de overheid studenten sneller af te laten studeren, maar de eindverantwoordelijke van ons onderwijs gaat er blijkbaar vanuit dat deze maatregelen nooit effect hebben gehad.

Om mij heen zie ik de effecten wel degelijk. Studenten studeren sneller, maar zetten zich gelukkig nog steeds in voor hun universiteit of vereniging. Overal in Groningen zie ik actieve studenten die bestraft worden voor deze inzet, maar ook in andere studentensteden leven ze. In de praktijk, niet in theorie. Hopelijk zien na het CDA ook de andere partijen dat in.

Wybrand van der Meulen is derdejaars student rechtsgeleerdheid en vicevoorzitter van de universiteitsraad van de RUG. Hij stuurde deze brief naar ScienceGuide.